Đường là những loại carbohydrate đơn giản có trong nước uống và đồ ăn. Chúng cũng là một loại phụ gia thường được thêm vào trong quá trình chế biến. Tuy nhiên, việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe như tăng cân, bệnh tiểu đường và sâu răng.
Rất nhiều các loại thực phẩm có chứa lượng đường tự nhiên như sữa và các sản phẩm từ sữa, các loại rau và hoa quả. Lượng đường thêm vào trong thực phẩm tạo vị ngon ngọt hơn cho đồ ăn, vì vậy chúng trở nên hấp dẫn hơn.
Lượng đường tự nhiên trong rau và hoa quả nên được bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày vì chúng đi kèm với một loạt các chất dinh dưỡng khác mang lại lợi ích sức khỏe có giá trị. Tuy nhiên, các nhà sản xuất có xu hướng thêm đường vào thực phẩm như ngũ cốc, bánh và một số đồ uống. Chính những loại đường bổ sung này gây ra các vấn đề tiêu cực về sức khỏe. Không giống như thực phẩm và đồ uống có chứa đường tự nhiên, những loại có thêm đường bổ sung không cung cấp nhiều giá trị dinh dưỡng. Chúng cũng là một nguồn năng lượng nghèo nàn, vì cơ thể tiêu hóa lượng đường bổ sung này rất nhanh. Tiêu thụ quá nhiều có thể gây ra các vấn đề sức khỏe theo thời gian.
Bài viết này thảo luận về năm lý do tại sao đường bổ sung có hại cho sức khỏe.
Thiếu giá trị dinh dưỡng
Đường là một loại calo rỗng, tức là chúng chỉ cung cấp năng lượng mà không bổ sung bất kỳ loại vitamin và khoáng chất nào. Thêm đường vào thực phẩm chỉ đơn thuần làm tăng lượng calo mà không có thêm các lợi ích dinh dưỡng khác. Cơ thể thường tiêu thụ những loại thực phẩm bổ sung đường này rất nhanh. Điều đó đồng nghĩa rằng chúng không phải là một nguồn năng lượng tốt.
Các loại thực phẩm chứa đường tự nhiên thì hoàn toàn khác biệt (ví dụ như hoa quả và các sản phẩm từ sữa). Cơ thể chúng ta tiêu thụ những loại này ở tốc độ chậm hơn, khiến cho chúng trở thành một nguồn cung cấp năng lượng kéo dài. Những loại thực phẩm này cũng chứa các chất dinh dưỡng có lợi khác, chẳng hạn chất xơ, nhiều loại vitamin và khoáng chất.
Việc tiêu thụ calo rỗng làm suy giảm các lợi ích sức khỏe của việc tiêu thụ các loại thực phẩm và đồ uống khác có giá trị dinh dưỡng. Nó cũng có thể gây ra sự mất cân bằng, khi mà thiếu hụt chất dinh dưỡng có thể dẫn đến các biến chứng về sức khỏe.
Gây tăng cân
Một nguy cơ rõ ràng của việc tiêu thụ lượng đường dư thừa là tăng cân. Trong hầu hết các trường hợp, thức ăn và đồ uống có đường đều chứa nhiều calo. Tiêu thụ quá nhiều các sản phẩm này sẽ dẫn đến tăng cân, ngay cả khi tập thể dục thường xuyên. Có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy rằng chế độ ăn uống dư thừa đường là một nguyên nhân gây tăng cân. Vì cơ thể thường tiêu hóa các sản phẩm có chứa đường bổ sung nhanh hơn nên chúng không bù đắp được cơn đói trong thời gian dài. Điều này có thể dẫn đến việc ăn thường xuyên hơn trong ngày và lượng calo tổng thể sẽ lớn hơn.
Cũng có một số bằng chứng cho thấy rằng đường có thể ảnh hưởng đến cơ chế sinh học điều chỉnh cảm giác đói. Leptin là một loại hormone điều chỉnh cảm giác đói bằng cách xác định lượng năng lượng cơ thể cần. Sự gián đoạn hoạt động của leptin có thể dẫn đến tăng cân và béo phì. Một nghiên cứu trên chuột từ năm 2011 cho thấy chế độ ăn nhiều chất béo và đường có thể dẫn đến kháng leptin. Kháng leptin xảy ra khi cơ thể không còn phản ứng với leptin một cách chính xác. Các tác giả nghiên cứu phát hiện ra rằng việc loại bỏ đường khỏi chế độ ăn uống đã đảo ngược tình trạng kháng leptin. Một nghiên cứu khác từ năm 2014 cho thấy đồ uống có đường có thể là một vấn đề cụ thể đối với việc kháng leptin.
Cần lưu ý là bản thân đường không gây tăng cân và béo phì. Đường là một trong nhiều nguyên nhân. Thừa cân hoặc béo phì là kết quả của sự tương tác phức tạp giữa chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, di truyền và các yếu tố xã hội và môi trường. Tuy nhiên, hạn chế lượng đường trong chế độ ăn là một trong những cách đơn giản nhất để ngăn ngừa tăng cân.
Bệnh tiểu đường
Có một mối liên hệ giữa việc tiêu thụ đồ uống có đường và phát triển bệnh tiểu đường loại 2. Đường không trực tiếp gây ra bệnh tiểu đường. Nhưng chế độ ăn uống nhiều calo có thể dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2. Trong hầu hết các trường hợp, chế độ ăn nhiều đường có hàm lượng calo cao. Điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Một phân tích tổng hợp dữ liệu từ 310.819 người cho thấy những người tiêu thụ nhiều đồ uống có đường có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn 26% so với những người tiêu thụ ít. Nghiên cứu đã định nghĩa “mức tiêu thụ cao” là từ một đến hai đồ uống có đường mỗi ngày. Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ khuyến nghị tránh đồ uống có đường để ngăn ngừa bệnh tiểu đường loại 2.
Sâu răng
Tiêu thụ đường có thể gây sâu răng và dẫn đến sự phát triển của sâu răng. Sau khi ăn đường, vi khuẩn trong miệng tạo thành một lớp mảng bám mỏng trên răng. Những vi khuẩn này phản ứng với đường có trong thức ăn và đồ uống. Phản ứng này kích hoạt giải phóng một loại axit làm hỏng răng. Cơ thể có thể tự sửa chữa một số tổn thương này. Tuy nhiên, theo thời gian, chế độ ăn nhiều đường sẽ gây ra những tổn thương lâu dài. Điều này có thể dẫn đến sâu răng. Hạn chế ăn thực phẩm nhiều đường là một trong những cách hiệu quả để ngăn ngừa sâu răng.
Bệnh tim mạch
Chế độ ăn nhiều đường có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Kết quả của một nghiên cứu kéo dài 15 năm cho thấy rằng những người bổ sung nhiều đường trong chế độ ăn uống của họ có nguy cơ tử vong vì bệnh tim cao hơn đáng kể so với những người tiêu thụ ít lượng đường bổ sung trong chế độ ăn uống của họ. Nghiên cứu cho thấy rằng đồ uống có đường có thể đặc biệt có vấn đề trong việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Mối liên quan này có thể là do đồ uống có đường chứa nhiều calo, không ảnh hưởng đến cảm giác đói và không cung cấp đủ năng lượng. Chuyên gia khuyến nghị để duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, tốt nhất nam giới nên tiêu thụ không quá 36g đường bổ sung mỗi ngày và đối với nữ giới tiêu thụ không quá 25g mỗi ngày.
Hãy đến với Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để được chuyên gia tư vấn chế độ ăn khoa học và sinh hoạt hợp lý để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh bạn nhé! Mọi thông tin xin liên hệ Hotline: 0935.18.3939 hoặc Fanpage Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.
Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM
Theo Medical News Today