Mùa mưa lũ không chỉ mang đến những thách thức về môi trường sống mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, đặc biệt là chế độ ăn uống. Khi lũ lụt xảy ra, nguồn nước bị ô nhiễm, thực phẩm dễ hư hỏng và nguy cơ ngộ độc hoặc các bệnh đường tiêu hóa gia tăng.
Trong bối cảnh đó, việc duy trì một chế độ dinh dưỡng lành mạnh không chỉ giúp cơ thể phục hồi mà còn tăng cường sức đề kháng để đối phó với các điều kiện khắc nghiệt. Vậy làm thế nào để đảm bảo dinh dưỡng mùa mưa lũ một cách an toàn và hiệu quả? Trong bài viết này Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM sẽ cung cấp những thông tin khoa học và thực tiễn để bạn xây dựng chế độ ăn phù hợp.
Contents
Tầm quan trọng của dinh dưỡng trong mùa mưa lũ
Dinh dưỡng mùa mưa lũ đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Khi thiên tai xảy ra, nguồn thực phẩm tươi sống thường khan hiếm, trong khi điều kiện bảo quản bị hạn chế do mất điện hoặc ngập nước. Điều này dẫn đến nguy cơ thiếu hụt các chất dinh dưỡng thiết yếu như protein, vitamin và khoáng chất, đặc biệt ở những nhóm dễ tổn thương như trẻ em, người già, và phụ nữ mang thai. Thiếu dinh dưỡng không chỉ làm suy giảm sức đề kháng mà còn khiến cơ thể dễ mắc các bệnh như tiêu chảy, viêm gan, hay thậm chí ngộ độc thực phẩm.
Hơn nữa, nước lũ thường mang theo vi khuẩn, hóa chất độc hại từ đồng ruộng hoặc chất thải, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm. Theo các chuyên gia, việc tiêu thụ thực phẩm không an toàn trong thời kỳ này có thể dẫn đến hơn 200 loại bệnh khác nhau, từ ngộ độc cấp tính đến các vấn đề sức khỏe lâu dài như ung thư. Vì vậy, một chế độ ăn lành mạnh không chỉ cần đảm bảo đủ chất mà còn phải an toàn, giúp cơ thể chống lại những nguy cơ tiềm ẩn từ môi trường.
Lựa chọn thực phẩm an toàn
Các biện pháp tăng cường sức đề kháng đơn giản mà hiệu quả | VIAM
Trong mùa mưa lũ, việc chọn lựa thực phẩm an toàn và đảm bảo dinh dưỡng là cực kỳ quan trọng để duy trì sức khỏe và tăng cường sức đề kháng. Đối với thực phẩm tươi sống, bạn cần kiểm tra kỹ lưỡng để tránh các nguy cơ dập nát, ôi thiu hoặc nhiễm bẩn. Tuyệt đối không sử dụng gia súc, gia cầm hoặc thủy sản chết do ngập lụt vì tiềm ẩn các vi khuẩn nguy hiểm và độc tố.
Khi nguồn thực phẩm tươi sống khan hiếm, thực phẩm đóng gói sẵn như lương khô, mì ăn liền, đồ hộp và nước uống đóng chai là những lựa chọn an toàn, tiện lợi, dễ bảo quản và có thời hạn sử dụng dài. Tuy nhiên, bạn cần kiểm tra kỹ bao bì để tránh sản phẩm bị hư hỏng.
Bên cạnh đó, việc tận dụng các nguồn thực phẩm địa phương như rau dại, củ quả sẵn có cũng là một cách bổ sung dinh dưỡng hiệu quả, nhưng cần rửa sạch bằng nước an toàn và nấu chín kỹ. Một chế độ ăn uống đa dạng là yếu tố quan trọng để đảm bảo cơ thể nhận đủ các nhóm chất dinh dưỡng, bao gồm protein từ thịt, cá, trứng, đậu giúp phục hồi sức khỏe; vitamin C, A và khoáng chất từ rau xanh và trái cây để tăng cường hệ miễn dịch.
Đọc thêm tại bài viết: Mùa mưa bão nhiều trẻ nên ăn uống như thế nào để ít bệnh hơn? –
Bổ sung dinh dưỡng tăng cường sức đề kháng
Trong trường hợp thiếu hụt thực phẩm tươi, việc bổ sung dinh dưỡng thông qua viên đa vi chất hoặc các thực phẩm bổ sung theo hướng dẫn của cán bộ y tế là cần thiết, đặc biệt cho trẻ em và người cao tuổi trong khoảng 7-10 ngày để bù đắp sự thiếu hụt dinh dưỡng. Uống đủ nước sạch cũng vô cùng quan trọng để hỗ trợ cơ thể thải độc và duy trì các hoạt động sinh lý bình thường trong môi trường ô nhiễm.
Ngoài ra, cần hạn chế việc tích trữ thực phẩm quá lâu để tránh giảm chất lượng dinh dưỡng và nguy cơ sinh ra độc tố do điều kiện bảo quản không đảm bảo. Ưu tiên chế biến và tiêu thụ thực phẩm ngay sau khi nấu để đảm bảo độ tươi ngon và an toàn, góp phần duy trì sức khỏe tốt và tăng cường sức đề kháng trong mùa mưa lũ.
Nguyên tắc chế biến và bảo quản thực phẩm
Chế biến thực phẩm đúng cách là yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn và giữ được giá trị dinh dưỡng. Nguyên tắc “ăn chín, uống sôi” cần được tuân thủ nghiêm ngặt. Nấu kỹ thực phẩm, đặc biệt là thịt, trứng và hải sản, giúp tiêu diệt vi khuẩn và ký sinh trùng có thể gây hại. Nước uống cũng cần được đun sôi, ngay cả khi sử dụng từ nguồn đóng chai, để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn các tác nhân gây bệnh.
Bảo quản thực phẩm trong điều kiện lũ lụt đòi hỏi sự cẩn thận. Thức ăn đã nấu chín không nên để ở nhiệt độ thường quá 2 giờ, vì vi khuẩn có thể sinh sôi nhanh chóng trong môi trường ẩm ướt. Nếu có tủ lạnh, hãy duy trì nhiệt độ dưới 4°C cho ngăn mát và -18°C cho ngăn đông. Thực phẩm sống và chín cần được bảo quản riêng biệt để tránh lây nhiễm chéo. Đối với thực phẩm khô như gạo, đậu, cần đặt ở nơi cao ráo, thoáng mát để tránh ẩm mốc.
Vệ sinh cá nhân và dụng cụ chế biến cũng đóng vai trò quan trọng. Rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi nấu ăn, làm sạch dao thớt, bát đĩa bằng nước an toàn giúp giảm nguy cơ nhiễm khuẩn. Trong trường hợp thiếu nước sạch, có thể sử dụng hóa chất khử trùng theo hướng dẫn của cơ quan y tế để xử lý tạm thời.
Đọc thêm tại bài viết: An toàn thực phẩm và dinh dưỡng khi xảy ra lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn
Kết luận
Dinh dưỡng mùa mưa lũ không chỉ là vấn đề ăn no mà còn là cách để bảo vệ sức khỏe và tăng cường sức đề kháng trong điều kiện khó khăn. Bằng cách lựa chọn thực phẩm an toàn, chế biến kỹ lưỡng, bảo quản đúng cách và bổ sung các chất cần thiết, bạn có thể xây dựng một chế độ ăn lành mạnh để vượt qua mùa lũ. Hãy luôn tuân thủ các nguyên tắc vệ sinh và ưu tiên sự an toàn để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những nguy cơ tiềm ẩn. Một cơ thể khỏe mạnh sẽ là nền tảng vững chắc giúp bạn tái thiết cuộc sống sau thiên tai.
Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (VIAM Clinic) thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam tư vấn, cung cấp chế độ dinh dưỡng cá thể dành cho những người đang điều trị các bệnh mạn tính, trẻ nhẹ cân, suy dinh dưỡng, trẻ thừa cân béo phì, phụ nữ mang thai và cho con bú,… Hãy liên hệ với VIAM Clinic nếu bạn muốn có chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị và cải thiện sức khỏe TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935.18.3939 / 024.3633.5678
Viện Y học ứng dụng Việt Nam
