Trà ô long là một loại trà rất được ưa thích trên toàn thế giới, tuy nhiên chúng chỉ chiếm khoảng 2% tổng sản lượng trà được sản xuất và tiêu thụ trên toàn cầu. Là hình thức kết hợp các phẩm chất của trà đen và trà xanh, trà ô long mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu những lợi ích của trà ô long trong bài viết dưới đây với Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM nhé!

Trà ô long là gì?

Trà ô long là một loại trà truyền thống của Trung Quốc. Nó được làm từ lá của cây Camellia sinensis (hay cây chè), tương tự như làm trà xanh và trà đen. Sự khác biệt là cách chế biến trà.

Quá trình oxy hóa là cách thức tạo ra các loại trà với các hình thái khác nhau, đặc trưng bởi màu xanh lá cây sẫm. Theo đó:

• Trà xanh được sản xuất từ ​​lá trà tươi chưa trải qua quá trình oxy hóa – một phản ứng hóa học bắt đầu khi lá tiếp xúc với không khí và là nguyên nhân tạo nên màu sắc và mùi vị của các loại trà khác nhau. 
• Trà đen được tạo ra khi lá được nghiền nát hoàn toàn để tăng cường quá trình oxy hóa
• Trà ô long được tạo ra khi lá héo dưới ánh nắng mặt trời và màu sắc hơi thâm tím do quá trình oxy hóa một phần tạo ra.

Các chất dinh dưỡng trong trà ô long

Tương tự như trà đen và trà xanh, trà ô long chứa một số vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể. Một số đặc điểm dinh dưỡng trong trà ô long bao gồm:

• Một tách trà ô long đã pha có chứa một lượng nhỏ canxi, magie và kali.
• Trà ô long chứa khoảng 38 mg caffeine, trong khi đó một tách trà xanh chứa khoảng 29g caffein.
• Một số chất chống oxy hóa chính trong trà ô long được gọi là polyphenol trong trà bao gồm: theaflavins, thearubigin và EGCG. Đây là các hợp chất mang đến nhiều lợi ích sức khỏe.
• Trà ô long cũng chứa L-theanine, một axit amin được chứng minh là có tác động tích cực đến việc thư giãn và hiệu suất nhận thức của não bộ.

Các lợi ích của trà ô long

Trà ô long có thể giúp bảo vệ chống lại bệnh tiểu đường

Nói chung, trà đã được chứng minh là giúp bảo vệ chống lại bệnh tiểu đường và các biến chứng do bệnh tiểu đường, có thể bằng cách giảm bớt tình trạng kháng insulin và giảm viêm của cơ thể. Theo nghiên cứu, uống trà giúp cải thiện khả năng quản lý lượng đường trong máu và giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2. Tuy nhiên, các tác dụng cụ thể của trà ô long nói chung không được nghiên cứu nhiều như trà xanh hoặc trà đen, và không phải nghiên cứu nào cũng đồng ý về khả năng này của trà ô long. Dù vậy, trà nhìn chung mang đến khả năng bảo vệ trước bệnh tiểu đường, nên trà ô long vẫn sẽ mang đến những lợi ích nhất định.

Trà ô long có thể cải thiện sức khỏe tim mạch

Thường xuyên tiêu thụ các sản phẩm có chất chống oxy hóa như trà cũng có thể cải thiện sức khỏe tim mạch. Theo nghiên cứu, những người uống trà thường xuyên cho thấy giảm huyết áp và mức cholesterol, cũng như giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Theo các nghiên cứu cho thấy, những người uống nhiều hơn sáu tách trà mỗi ngày có tỷ lệ mắc bệnh mạch vành thấp hơn “đáng kể” so với những người không uống trà. Một nghiên cứu trên 76.000 người trưởng thành Nhật Bản đã quan sát thấy rằng những người đàn ông uống 240 mL trà ô long trở lên mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn 61%. Nghiên cứu được thực hiện ở Trung Quốc báo cáo rằng những người trưởng thành uống 1-2 tách trà xanh hoặc trà ô long mỗi ngày “giảm đáng kể” nguy cơ đột quỵ.

Một điều cần nhớ là trà ô long có chứa caffeine, có thể làm tăng huyết áp hoặc tăng huyết áp nhẹ ở một số người. Tuy nhiên, kết quả từ các nghiên cứu là không nhất quán, vì vậy vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu trước khi đưa ra bất kỳ kết luận nào. Hơn nữa, vì hàm lượng caffein trong một cốc trà (240 mL) chỉ bằng khoảng 1/4 hàm lượng được tìm thấy trong cùng một lượng cà phê, nên bất kỳ tác động tiêu cực nào liên quan đến tăng huyết áp cũng đều có thể là khá nhỏ.

Trà ô long có thể giúp giảm cân

Tiêu thụ trà và giảm cân từ lâu đã gắn liền với nhau; và thực sự nhiều nghiên cứu đã minh họa mối liên quan giữa 2 vấn đề này. Các hợp chất hoạt tính sinh học trong trà được chứng minh là hỗ trợ việc giảm cân hoặc ngăn ngừa béo phì. Mặc dù từ lâu người ta tin rằng hoạt động chống oxy hóa từ trà chỉ chịu trách nhiệm về khả năng giảm mỡ trong cơ thể, nhưng các nhà nghiên cứu đang gợi ý rằng khả năng tăng cường ức chế enzym và tương tác chống oxy hóa của trà với hệ vi sinh vật đường ruột có thể là nguyên nhân dẫn đến khả năng thay đổi cân nặng, cụ thể là giảm cân. Điều thú vị là các nghiên cứu hiện tại đều nhắc đến trà ô long.

Theo các nghiên cứu gần đây trên động vật cho thấy chiết xuất từ trà ô long đã giúp tăng quá trình oxy hóa chất béo – có nghĩa là giúp tăng quá trình chuyển hóa mỡ cơ thể. Tuy nhiên, khi nói đến các nghiên cứu trên người, chỉ có một nghiên cứu nhỏ từ lâu chỉ ra khả năng làm tăng tiêu hao năng lượng (về cơ bản là số calo cơ thể đốt cháy khi nghỉ ngơi), nhưng không phải là quá trình oxy hóa chất béo. Rõ ràng, cần phải nghiên cứu thêm trước khi đưa ra kết luận chính xác.

Một điều quan trọng cần lưu ý là các hoạt động chống oxy hóa, caffein và chất ức chế sự thèm ăn của trà có liên quan trực tiếp đến việc giảm cân. Các yếu tố khác chẳng hạn như thể trạng ban đầu và hành vi ăn uống của mỗi cá nhân đóng một vai trò lớn trong việc giảm cân, và lượng trà có thể được tiêu thụ một cách an toàn cũng khác nhau ở mỗi người.

Trà ô long có thể cải thiện chức năng não bộ

Các đánh giá gần đây cho thấy rằng uống trà có thể giúp duy trì chức năng não bộ và trí nhớ, cũng như có thể bảo vệ chống lại sự suy giảm chức năng não bộ liên quan đến tuổi tác. Trên thực tế, một số thành phần của trà có thể có lợi cho chức năng của não bộ. Đối với người mới bắt đầu uống trà, caffeine có thể làm tăng giải phóng norepinephrine và dopamine – có lợi cho tâm trạng, sự chú ý và chức năng não. Nghiên cứu sâu hơn cho thấy rằng theanine, một axit amin trong trà cũng có thể giúp tăng cường sự chú ý và giảm lo lắng. Theo báo cáo, trà có chứa cả caffeine và theanine làm tăng sự tỉnh táo và chú ý trong vòng 1 đến 2 giờ đầu tiên sau khi uống.

Rất ít nghiên cứu đã xem xét cụ thể về trà ô long, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng “mức độ” tiêu thụ trà nói chung cao có liên quan đến việc giảm nguy cơ suy giảm nhận thức Hiệu quả này có thể có trên những đối tượng sử dụng trà ô long thường xuyên. Nghiên cứu tại Trung Quốc cho thấy việc uống trà xanh, trà đen hoặc trà ô long thường xuyên giúp cải thiện nhận thức, trí nhớ, chức năng điều hành và tốc độ xử lý thông tin ở người lớn tuổi.

Có thể giúp bảo vệ khỏi một số bệnh ung thư

Các nhà khoa học tin rằng các chất chống oxy hóa có trong trà đen, trà xanh và trà ô long có thể giúp ngăn ngừa đột biến tế bào có thể dẫn đến ung thư trong cơ thể. Đặc biệt, polyphenol trong trà cũng có thể làm giảm tốc độ phân chia tế bào ung thư. Trong những năm qua, đã có nhiều nghiên cứu điều tra mối liên hệ giữa việc uống trà và giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, bao gồm ung thư phổi, thực quản, tuyến tụy, gan và đại trực tràng. Dù vậy, cho dù có một số bằng chứng về việc giảm nguy cơ ung thư, tuy nhiên nhiều nghiên cứu cảnh báo rằng các bằng chứng này không phải lúc nào cũng có ý nghĩa thống kê. Hầu hết các nghiên cứu trong lĩnh vực này đều tập trung vào tác dụng của các loại trà xanh hoặc trà đen, với tác dụng lớn nhất được ghi nhận đối với các loại trà xanh. Vì trà ô long rơi vào khoảng giữa trà xanh và trà đen, nên những lợi ích tương tự có thể được mong đợi. Tuy nhiên, cần có nhiều nghiên cứu hơn nữa để đánh giá cụ thể tác dụng của trà ô long trên khía cạnh này.

Trà ô long giúp tăng cường sức mạnh của răng và xương

Các chất chống oxy hóa có trong trà ô long có thể giúp giữ cho răng và xương chắc khỏe. Theo nghiên cứu cho thấy, những người uống trà đen, trà xanh hoặc trà ô long hàng ngày trong thời gian 10 năm có mật độ khoáng xương tổng thể cao hơn 2%. Một số đánh giá khác cũng báo cáo tác động tích cực tương tự của trà đối với mật độ khoáng chất của xương.

Mật độ khoáng xương cao hơn có thể làm giảm nguy cơ gãy xương. Tuy nhiên, mối liên hệ trực tiếp giữa trà ô long và gãy xương vẫn chưa được nghiên cứu. Dù vậy, các nghiên cứu đã chứng minh việc uống trà có lợi cho sức khỏe răng miệng, bao gồm giảm mảng bám và viêm lợi, đồng nghĩa với việc răng khỏe mạnh hơn.

Trà ô long có thể giúp giảm bệnh chàm

Cả trà đen và trà xanh đều đã được nghiên cứu về khả năng giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh Eczema, còn được gọi là bệnh chàm. Mặc dù kết quả đầy hứa hẹn, nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm để đưa ra nhận định chính xác hoàn toàn. Nghiên cứu đã xem xét khả năng của trà ô long trong việc giúp kiểm soát bệnh chàm ở 118 người mắc bệnh. Người bệnh được yêu cầu uống 1 lít trà ô long mỗi ngày, ngoài việc duy trì điều trị bình thường. Sau một tháng, tình trạng của họ được cải thiện ở mức rõ rệt đến trung bình, với các dấu hiệu cải thiện đáng chú ý sớm nhất là sau 1 đến 2 tuần sau khi nghiên cứu. Hơn nữa, sự cải thiện vẫn tồn tại và vẫn được quan sát thấy ở 54% người bệnh sau 5 tháng sau đó.

Độ an toàn và tác dụng phụ của trà ô long

Trà ô long đã được tiêu thụ trong nhiều thế kỷ và thường được coi là an toàn cho sức khỏe. Tác dụng phụ của trà ô long thường được nhắc đến bởi chúng có chứa caffeine. Khi tiêu thụ quá mức, caffeine có thể dẫn đến lo lắng, đau đầu, mất ngủ, nhịp tim không đều và trong một số trường hợp gây tăng huyết áp. Ngoài ra, tiêu thụ quá nhiều chất chống oxy hóa polyphenol có thể khiến chúng hoạt động như chất chống oxy hóa, không tốt cho sức khỏe. Lượng dư thừa của chất chống oxy hóa có thể xảy ra khi dùng các sản phẩm bổ sung polyphenol, nhưng điều này khó xảy ra nếu chỉ uống trà.

Một khía cạnh khác là flavonoid trong trà có thể làm rối loạn cân bằng nội môi của sắt trong cơ thể, khiến việc hấp thụ sắt trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, lượng tiêu thụ flavonoid và cơ chế chính xác của vấn đề này cần được nghiên cứu thêm. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) và Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu (EFSA), việc tiêu thụ 400 mg caffeine hàng ngày được coi là an toàn. Điều này tương đương với 1,4 – 2,4 lít trà ô long mỗi ngày. Nếu tính trên một tách trà trung bình là 240 mL, chúng ta có thể uống tổng cộng 6–10 tách trà ô long mỗi ngày mà vẫn tiêu thụ quá nhiều caffeine. Tuy nhiên, phụ nữ mang thai chỉ nên dùng tối đa 200 mg caffein, tức là khoảng 3-5 tách.

Như vậy,trà ô long có thể không nổi tiếng hoặc phổ biến như trà xanh hoặc trà đen, nhưng nó có những lợi ích sức khỏe rất tốt và thậm chí có thể tương tự. Chúng bao gồm các lợi ích cho tim, não, xương và sức khỏe răng miệng. Ngoài ra, trà ô long có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường typ-2, hỗ trợ bảo vệ trước một số loại ung thư và thậm chí là hỗ trợ giảm cân. Bản thân trà ô long cũng có ít caffeine hơn cà phê hay trà xanh, do vậy các ảnh hưởng tiêu cực của trà ô long có thể hạn chế hơn và giúp nó trở thành một thức uống tốt cho những người nhạy cảm với caffeine. Hãy thử trà ô long và bạn sẽ cảm thấy thích thú với chúng ngay thôi!

Làm thế nào để có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tốt cho các bệnh mạn tính? Liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

BS. Lê Minh Khánh

Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tổng hợp từ Healthline