Uống ít cà phê hơn hoặc loại bỏ hoàn toàn caffeine có thể giúp giảm lo âu, cải thiện chất lượng giấc ngủ, và giảm đau đầu, cùng nhiều lợi ích khác.
Mặc dù việc tiêu thụ caffeine ở mức độ vừa phải mang lại một số lợi ích sức khỏe, việc cắt giảm hoàn toàn cũng đem lại nhiều tác động tích cực đáng kể. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) báo cáo rằng việc tiêu thụ 400 miligam (mg) caffeine mỗi ngày thường không gây ra tác dụng phụ. Lượng này tương đương với khoảng hai đến ba tách cà phê 350ml. Tuy nhiên, dưới đây là 10 lợi ích hàng đầu của việc từ bỏ caffeine.
1. Giảm lo âu
Tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể làm tăng cảm giác lo lắng và căng thẳng. Caffeine tạo ra một luồng năng lượng bằng cách kích thích hormone “chiến đấu hay bỏ chạy” của cơ thể. Điều này có thể gây ra lo âu, bồn chồn, tim đập nhanh và thậm chí là các cơn hoảng loạn, đặc biệt ở những người vốn đã nhạy cảm với căng thẳng.
2. Ngủ ngon hơn
Việc tiêu thụ caffeine thường xuyên có thể ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ của bạn. Một bài đánh giá năm 2023 cho thấy uống caffeine vào ban ngày có thể làm giảm tổng thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ, gây ra tình trạng ngủ không yên và buồn ngủ vào ban ngày. Hiệu ứng này đặc biệt rõ rệt nếu bạn tiêu thụ caffeine trong vòng dưới 8,8 giờ trước khi đi ngủ.
3. Hấp thụ dưỡng chất hiệu quả hơn
Cơ thể bạn có thể hấp thụ một số chất dinh dưỡng tốt hơn khi không có caffeine. Chất tanin trong caffeine có thể ức chế sự hấp thụ của:
- Sắt
- Canxi
- Các vitamin nhóm B
- Kẽm
4. Cải thiện sức khỏe răng miệng
Nhiều đồ uống chứa caffeine như trà, cà phê và nước tăng lực có thể làm ố răng do hàm lượng tanin cao. Ngoài ra, tính axit trong các loại đồ uống này cũng có thể gây mòn và sâu men răng. Một số nghiên cứu còn cho thấy việc tiêu thụ cà phê có liên quan đến bệnh viêm nha chu (một loại nhiễm trùng nướu nghiêm trọng).
5. Cân bằng nội tiết tố
Hạn chế caffeine có thể ảnh hưởng tích cực đến hormone. Ví dụ, một nghiên cứu cũ từ năm 2015 cho thấy uống cà phê và trà có thể ảnh hưởng đến nồng độ estrogen ở phụ nữ tiền mãn kinh. Việc thay đổi nồng độ estrogen có thể đáng lo ngại nếu bạn có nguy cơ cao mắc các bệnh như lạc nội mạc tử cung, ung thư vú và ung thư buồng trứng. Ở nam giới, lượng caffeine cao cũng có liên quan đến việc làm giảm nồng độ testosterone.
6. Hạ huyết áp
Mặc dù các nghiên cứu về mối liên hệ giữa caffeine và huyết áp còn nhiều ý kiến trái chiều, việc hạn chế caffeine có thể mang lại lợi ích. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), uống nhiều hơn 12 ly cà phê (khoảng 240ml/ly) có thể làm tăng huyết áp, lo âu và nguy cơ tim đập nhanh do tác dụng kích thích hệ thần kinh của caffeine.
7. Cân bằng hóa học não bộ
Caffeine có thể làm thay đổi hóa học não bộ tương tự như các chất gây nghiện. Những người tiêu thụ hơn 400mg caffeine mỗi ngày có thể gặp các triệu chứng cai nghiện khi ngừng uống, chẳng hạn như đau đầu, mệt mỏi và lo lắng. Các triệu chứng này thường bắt đầu sau 12 đến 24 giờ và có thể kéo dài đến 9 ngày. Tuy nhiên, sau giai đoạn này, bạn sẽ có được năng lượng và sự tỉnh táo ổn định hơn.
8. Ít đau đầu hơn
Hội chứng cai caffeine là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau đầu. Mặc dù bạn có thể bị đau đầu khi mới ngừng uống cà phê, các triệu chứng này thường biến mất sau khoảng 9 ngày. Về lâu dài, việc sống không có caffeine sẽ giúp bạn ít bị đau đầu, mệt mỏi và “sương mù não” hơn.
9. Ít triệu chứng tiêu hóa hơn
Caffeine có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa vì nó có tác dụng nhuận tràng, kích thích ruột. Điều này đôi khi có thể dẫn đến tiêu chảy và cảm giác muốn đi vệ sinh khẩn cấp. Một số nghiên cứu cũng cho thấy việc tiêu thụ hơn 5 tách cà phê mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) và bệnh Crohn.
10. Giúp duy trì sức khỏe làn da khi lão hóa
Caffeine có thể cản trở sự hình thành collagen bằng cách làm giảm quá trình tổng hợp collagen trong da người. Vì collagen ảnh hưởng trực tiếp đến da, cơ thể và móng tay, việc hạn chế caffeine có thể giúp giảm sự hình thành nếp nhăn.
Ai nên tránh caffeine?
Một số người nhạy cảm với tác động của caffeine hơn những người khác. Hãy cân nhắc hạn chế caffeine nếu bạn:
- Đang mang thai, cho con bú.
- Trẻ em từ 2 tuổi trở xuống.
- Dễ bị căng thẳng, lo âu và trầm cảm.
- Mắc các bệnh về tiêu hóa như trào ngược axit, hội chứng ruột kích thích (IBS), bệnh viêm ruột (IBD).
Caffeine cũng có thể tương tác tiêu cực với một số loại thuốc, bao gồm thuốc điều trị trầm cảm, rối loạn tâm thần, huyết áp cao, Alzheimer, nhiễm trùng do vi khuẩn, các bệnh viêm, hen suyễn, và loãng xương.
Tổng kết, việc hạn chế hoặc loại bỏ hoàn toàn caffeine không chỉ giúp giảm các tác động tiêu cực về giấc ngủ, tiêu hóa và tâm trạng mà còn mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho sức khỏe tổng thể, từ cân bằng nội tiết tố, bảo vệ tim mạch, đến duy trì làn da trẻ khỏe. Mỗi người có mức độ nhạy cảm với caffeine khác nhau, vì vậy điều quan trọng là lắng nghe cơ thể và điều chỉnh thói quen sao cho phù hợp. Nếu bạn đang cân nhắc cắt giảm caffeine, hãy thực hiện từ từ và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để có một kế hoạch an toàn và hiệu quả, giúp bạn tận hưởng nguồn năng lượng tự nhiên và bền vững hơn mỗi ngày.
