Cùng Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM tìm hiểu về những nguyên tắc dinh dưỡng cần đảm bảo cho người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà trong bài viết dưới đây:
Contents
Người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà cần đảm bảo nguyên tắc dinh dưỡng như thế nào?
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, những người nhiễm COVID-19 có các đặc điểm tuổi từ ≥3 tháng đến ≤49 tuổi và chưa phát hiện bệnh lý nền, đã tiêm đủ liều vaccine, sức khỏe chưa có dấu hiệu bất thường và SpO2 từ 97% trở lên sẽ được cách ly điều trị và chăm sóc tại nhà riêng nếu đủ điều kiện theo quy định. Mặc dù Trạm Y tế, nhân viên y tế, tình nguyện viên… sẽ theo dõi sức khỏe liên tục, hỗ trợ tâm lý và dinh dưỡng cho người nhiễm COVID-19, tuy nhiên người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà vẫn cần chủ động đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý nhằm ngăn ngừa nguy cơ teo cơ và suy dinh dưỡng.
Chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối
Người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà cần lưu ý đảm bảo cung cấp chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối về cả năng lượng và các vi chất dinh theo nhu cầu của từng nhóm tuổi, tình trạng bệnh và khả năng dung nạp nhằm phòng ngừa teo cơ, suy dinh dưỡng và tuân theo các nguyên tắc sau: Ăn bình thường với đầy đủ và cân đối các nhóm chất dinh dưỡng bằng đa dạng loại thực phẩm (nếu được) để duy trì thể trạng, thể chất bình thường. Bổ sung thêm 1 đến 2 bữa phụ như sữa và các chế phẩm từ sữa, đặc biệt khi có ăn giảm sút do sốt, ho, mệt mỏi… Ăn tăng cường nhóm thực phẩm giàu protein (thịt, cá nạc.., đậu đỗ, hạt các loại) để ngăn ngừa teo cơ và tăng sức đề kháng. Ăn tăng cường trái cây tươi hoặc nước ép trái cây, rau xanh các loại, gia vị (như tỏi, gừng) để tăng cường sức đề kháng. Ăn bổ sung nhiều thực phẩm có chứa các vitamin nhóm B. Uống đủ nước (trung bình 2 lít/ ngày) hoặc nhiều hơn nếu có sốt, tiêu chảy.
Đảm bảo đủ và đa dạng các nhóm thực phẩm
Để đạt được mục tiêu cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và cân đối cho người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà, cần đảm bảo đủ và đa dạng các nhóm thực phẩm bao gồm: nhóm tinh bột, nhóm sữa và chế phẩm sữa, nhóm dầu mỡ, nhóm rau củ, nhóm thịt cá, nhóm trứng, nhóm các loại hạt, nhóm rau củ màu vàng-xanh thẫm. Người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà không được hoặc hạn chế tối đa tình trạng bỏ bữa, cần ăn đủ 3 bữa chính và tăng cường thêm các bữa phụ. Hạn chế ăn quá nhiều đồ ngọt (khuyến nghị lượng đường <10% tổng năng lượng ăn vào). Không kiêng khem thực phẩm nếu không có dị ứng thực phẩm hoặc theo lời khuyên riêng của bác sỹ. Người có thể trạng gầy cần bổ sung thêm các thực phẩm có nhiều năng lượng và protein như sữa và các sản phẩm từ sữa.
Đảm bảo cung cấp chế độ dinh dưỡng an toàn
Bên cạnh việc đảm bảo cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà cũng cần được đảm bảo cung cấp một chế độ dinh dưỡng an toàn bao gồm: Tránh đồ ăn, uống có nhiều đường, nhiều muối, rượu, bia. Thực phẩm phải bảo đảm an toàn, vệ sinh. Không dùng thực phẩm ôi, thiu, quá hạn sử dụng. Bảo đảm vệ sinh khi chế biến thực phẩm. Luôn rửa tay trước và sau khi chế biến thực phẩm. Sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng bổ sung cần theo hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng.
Thực phẩm nên dùng |
Thực phẩm hạn chế dùng |
– Gạo, mỳ, ngô, khoai, sắn,…
– Các loại hạt: đậu đỗ, vừng, lạc… – Sữa và các sản phẩm từ sữa: sữa bột, sữa tươi, sữa chua… – Thịt các loại, cá, tôm… – Trứng và các sản phẩm từ trứng: trứng gà, trứng vịt, trứng chim cút… – Dầu thực vật, dầu oliu, dầu cá,… – Các loại rau: đa dạng các loại rau. – Quả tươi: ăn đa dạng các loại quả |
– Mỡ động vật, phủ tạng động vật.
– Các thực phẩm chứa nhiều muối (đồ hộp, dưa muối, cà muối…). – Các loại nước ngọt có ga, bánh kẹo ngọt. – Các chất kích thích như: rượu, bia, cà phê, thuốc lá. |
Bổ sung đẩy đủ vitamin và khoáng chất
Để tăng tường hệ thống miễn dịch và nâng cao thể trạng, người COVID-19 điều trị tại nhà nên bổ sung các thực phẩm cung cấp vitamin và khoáng chất thiết yếu vào chế độ ăn hàng ngày. Nhóm vitamin và khoáng chất cũng là nhóm chất dinh dưỡng quan trọng và cần thiết cho sức khỏe cơ thể và tăng cường sức đề kháng nhưng cũng dễ bị bỏ sót trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày. Nhóm vitamin và khoáng chất này bao gồm:
- Các vitamin nhóm B (thường có trong ngũ cốc, sữa, trứng, thịt, cá…) giúp giải phóng năng lượng từ thức ăn, giữ da, mắt và hệ thần kinh khỏe mạnh, giúp hình thành hemoglobin, chuyển hóa chất béo.
- Vitamin A (thường có trong gan, trứng, trái cây rau củ có màu đỏ/vàng/cam) giúp duy trì sự toàn vẹn của niêm mạc đường hô hấp và tiêu hóa, tạo kháng thể trên bề mặt niêm mạc.
- Vitamin C (thường có trong trái cây và rau tươi) giúp tăng cường miễn dịch, hạn chế sự tiến triển của viêm phổi do virus, cải thiện chức năng hô hấp.
- Vitamin D (thường có trong cá, trứng, sữa hoặc tiếp xúc với ánh nắng 15-30p) giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, hệ tiêu hóa, tuần hoàn và thần kinh.
- Vitamin E (thường có trong sản phẩm từ đậu nành, giá đỗ, rau mầm) giúp thúc đẩy sự phát triển của các cơ quan miễn dịch.
- Kẽm (thường có trong thịt gia cầm, động vật có vỏ và hải sản, vừng) giúp điều hòa miễn dịch và các phản ứng viêm.
- Omega-3 (thường có trong các hồi, cá basa, các loại cá béo, hạt óc chó, hạt chia…) giúp cải thiện hệ miễn dịch và chống viêm.
- Ngoài ra, chúng ta cũng cần lưu ý bổ sung selen, flavonoid và probiotic giúp chống oxy hóa, tăng cường khả năng chống nhiễm trùng.
Để có được một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng trong thời kỳ cách ly và điều trị tại nhà, người nhiễm COVID-19 cần được cung cấp một chế độ dinh dưỡng đủ năng lượng theo nhu cầu khuyến nghị, ưu tiên thực phẩm dạng mềm, bổ sung vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C, vitamin D, vitamin E, kẽm. Chế độ ăn của người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà cũng nên bao gồm probiotic, ưu tiên rau xanh, trái cây và các nguồn cung cấp chất xơ khác. Người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà cần uống đủ nước (40ml/1kg cân nặng) hoặc nhiều hơn nếu gặp phải tình trạng sốt hoặc tiêu chảy. Bên cạnh đó, người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà cũng nên tăng cường tập thể dục, vận động, và đặc biệt là các bài tập thở/ho để tăng thông khí phổi và lưu thông máu.
Liên hệ ngay Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để được khám, tư vấn dinh dưỡng điều trị COVID-19 cho cả gia đình với các chuyên gia Dinh dưỡng đầu ngành. Hiện VIAM Clinic đang triển khai gói khám Online tư vấn dinh dưỡng cho người nhiễm COVID-19 điều trị tại nhà, mọi thông tin xin liên hệ Hotline: 0935.18.3939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.
TS. BS Trương Hồng Sơn
Chuyên gia cao cấp tại Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM