Bệnh tim mạch là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến mọi đối tượng từ trẻ sơ sinh đến người cao tuổi, không phân biệt giới tính. Ngoài việc theo dõi và điều trị theo chỉ định từ bác sĩ, cần phải xây dựng một chế độ ăn uống, dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch lành mạnh. Đến phòng khám VIAM để được tư vấn chế độ ăn khoa học và thực phẩm tốt cho tim mạch qua bài viết sau.
Contents
Nguyên tắc về chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch
Nguyên tắc lên chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch không chỉ xoay quanh việc ăn những thực phẩm tốt cho tim mà còn bao gồm cách kết hợp thức ăn và lựa chọn dinh dưỡng hợp lý.
Kiểm soát khẩu phần ăn
Việc tiêu thụ quá nhiều calo có thể dẫn đến thừa cân và béo phì, ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch. Vì vậy, ngoài việc chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng và ít calo, bạn cần theo dõi và kiểm soát lượng thức ăn hàng ngày của mình để duy trì cân nặng và sức khỏe tim mạch.
Sử dụng bát hoặc đĩa nhỏ, ăn nhiều thực phẩm ít calo hơn như rau củ và trái cây, và hạn chế thực phẩm giàu calo và natri. Bạn cũng có thể dùng các công cụ đo lường chuẩn như ounce, cốc, miếng hoặc cân điện tử để định lượng chính xác lượng calo và các chất dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch trong mỗi khẩu phần ăn.
Bổ sung nhiều rau và trái cây
Rau xanh và trái cây là nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin, các chất chống oxy hóa, khoáng chất và chất xơ cần thiết cho cơ thể. Bên cạnh việc tăng cường trái cây và rau củ trong khẩu phần ăn hàng ngày, bạn có thể bổ sung ngũ cốc nguyên hạt để điều hòa huyết áp.
Chọn các loại ngũ cốc nguyên hạt
Bổ sung khẩu phần ăn bằng các loại ngũ cốc nguyên hạt (quinoa, farro, lúa mạch) và các sản phẩm ngũ cốc (bánh mì nguyên hạt, ngũ cốc giàu chất xơ, gạo lứt, kiều mạch) để tăng cường chất xơ và dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch. Hạn chế hoặc tránh sử dụng sản phẩm ngũ cốc tinh chế như bột mì trắng, bánh mì trắng, bánh ngọt, và bánh quy giàu chất béo.
Lựa chọn nguồn protein ít chất béo
Bạn có thể chọn nguồn protein ít chất béo như cá, thịt gia cầm, thịt nạc, trứng và sản phẩm từ sữa ít béo. Cá nước lạnh như cá hồi, cá thu và cá trích cung cấp axit béo omega-3 giúp giảm cholesterol. Đậu lăng, đậu Hà Lan, và đậu nành là nguồn protein thực vật ít chất béo và không cholesterol, thay thế tốt cho protein động vật. Hạn chế sử dụng thịt mỡ, và các sản phẩm giàu chất béo xấu khác.
Hạn chế lượng tiêu thụ natri
Để giảm lượng tiêu thụ natri, bạn hãy chú ý đến nguồn muối trong chế độ ăn uống của mình. Người lớn nên tiêu thụ không quá 2.300 mg natri và VIAM clinic khuyến nghị chỉ nên dùng dưới 1.500 mg natri mỗi ngày. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ đóng hộp, nước ép cà chua và các loại gia vị giàu muối. Thay bằng thảo mộc, các loại gia vị không muốn và các sản phẩm có lượng natri thấp.
Lên kế hoạch thực đơn mỗi ngày
Xây dựng và tuân thủ một thực đơn hằng ngày giúp bạn kiểm soát chặt chẽ chế độ ăn uống, tiếp nhận đủ dưỡng chất cần thiết, đem lại hiệu quả lớn trong quản lý sức khỏe. Đừng quên thay đổi thực đơn thường xuyên để đa dạng hóa các dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch trong bữa ăn hàng ngày.
Đôi khi buông lỏng bản thân
Chế độ ăn uống quá nghiêm ngặt đôi khi sẽ khiến bạn cảm thấy chán nản, áp lực, khó duy trì thực đơn này trong thời gian dài. Thỉnh thoảng hãy cho phép bản thân xen kẽ một vài ngày nghỉ giữa những ngày ăn theo chế độ. Quan trọng nhất vẫn là tuân thủ và duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh hàng ngày.
Thực phẩm tốt cho người bệnh tim mạch
Đối với những người đang mắc các vấn đề về tim mạch, nên bổ sung những loại thực phẩmsau vào chế độ ăn hàng ngày để hỗ trợ sức khỏe tim mạch:
Thực phẩm giàu chất xơ:
- Các loại rau xanh: Rau cải, bông cải xanh, bắp cải, rau chân vịt, bí đao, rau muống, cải thìa, cải xoong, rau bina, rau diếp cá, cải ngọt.
- Các loại hoa quả: Táo, lê, chuối, cam, lựu, dứa, nho, kiwi, dâu tây, mâm xôi, quả berry.
- Lúa mì nguyên hạt: Lúa mì, lúa mạch, gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt, yến mạch, lúa mạch lên men.
- Các loại hạt và quả: Hạt chia, hạt lanh, hạt óc chó, hạt bí, hạt hướng dương, hạt cây cỏ.
- Các loại đậu và quả hạch: Đậu nành, đậu đen, đậu xanh, đậu hà lan, đậu phộng, hạnh nhân.
- Ngũ cốc nguyên hạt: Bắp, kê, lúa mạch, yến mạch, gạo lứt, mì nguyên cám.
Các loại chất béo tốt:
- Chất béo không bão hòa: Chất béo không bão hòa đơn (monounsaturated fats) (dầu ô liu, dầu hạnh nhân, dầu hạt cải) và chất béo không bão hòa đa (polyunsaturated fats) chứa axit béo omega-3 và omega-6 (cá hồi, cá thu, cá mackerel, cá trích, cá cơm, cá điêu hồng, hạt chia, hạt lanh, dầu cây cỏ).
- Chất béo tự nhiên: Hạt có vỏ, quả hạch, cá, và dầu thực vật nguyên chất.
Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa:
- Các loại quả và rau có màu sắc sặc sỡ: Cam, dứa, nho, mận, kiwi, cà rốt, cải xanh, cải bina, cà chua, cà chua bi, cải bắp.
- Các loại quả mọng: Việt quất, mâm xôi, dâu tây, dâu đen, quả lựu (chứa anthocyanin và resveratrol).
- Các loại hạt và quả giàu chất chống oxy hóa: Hạt chia, hạt lanh, hạt hướng dương, hạt óc chó, hạt bí, hạnh nhân, dẻ, bí đỏ (cung cấp vitamin E, selenium, flavonoid).
- Các loại gia vị và thảo mộc chứa chất chống oxy hóa: Gừng, tỏi, hành tây, hành, húng quế, tiêu đen, nghệ, cây ớt đỏ (polyphenol và flavonoid).
- Cacao và sô cô la đen (flavonoid) có hàm lượng cacao cao và ít đường.
- Các loại trái cây khô: Nho khô, mận khô, quả lựu khô, quả dứa khô (polyphenol).
Thực phẩm không tốt cho tim mạch
Người mắc bệnh tim mạch nên cân nhắc giảm hoặc tránh tiêu thụ các loại thực phẩm sau:
- Thực phẩm giàu chất béo bão hòa như thịt đỏ mỡ và các sản phẩm chế biến từ thịt đỏ; kem, bơ, phô mai và các sản phẩm chứa dầu cọ.
- Thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn như burger, khoai tây chiên, xúc xích… vì chúng thường chứa chất béo bão hòa, cholesterol cao, natri và đường tổng hợp.
- Đồ ngọt và thức ăn giàu đường như kẹo, nước ngọt, bánh kẹo và sản phẩm từ đường tổng hợp.
- Thực phẩm chứa chất cholesterol cao như lòng đỏ trứng, nội tạng động vật, hải sản mỡ như tôm, cua, sò điệp và thịt mỡ.
- Cồn trong rượu bia, không nên vượt quá 2 đơn vị (20g) cồn mỗi ngày đối với nam giới và 1 đơn vị (10g) cồn mỗi ngày đối với phụ nữ.
Việc hạn chế những thực phẩm này có thể giúp kiểm soát cholesterol máu, huyết áp và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Khi xây dựng thực đơn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch
Khi xây dựng thực đơn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch, có một số thực phẩm cần lưu ý khi sử dụng:
- Rượu vang đỏ:
Rượu vang được lên men từ nho, chứa các hợp chất chống oxy hóa gồm flavonoid và resveratrol có khả năng bảo vệ tim mạch. Tuy nhiên chỉ nên uống rượu vang với một lượng vừa phải. Theo khuyến nghị từ các chuyên gia, nam giới không nên uống quá 250ml rượu vang đỏ mỗi ngày, nữ giới không nên uống quá 125ml mỗi ngày. Tuy vậy, chuyên gia khuyên rằng tốt nhất là không nên uống rượu để ngăn ngừa bệnh tim.
- Socola:
Socola làm từ cacao chứa chất flavonoid và chất chống oxy hóa giúp hạ huyết áp, giảm cholesterol xấu (LDL-C) và tăng cholesterol tốt (HDL-C), bảo vệ tim mạch. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ sô cô la có thể giảm nguy cơ mắc bệnh mạch vành đến 37% và giảm nguy cơ đột quỵ đến 29%.
Tuy nhiên, socola có hàm lượng cacao cao (>70%), đường và chất béo, cung cấp lượng calo cao, có thể dẫn đến tăng cân. Vì vậy không nên tiêu thụ quá nhiều socola trong ngày, ăn với lượng vừa phải cùng cân đối với các thực phẩm chứa dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch khác trong chế độ.
- Thuốc lá:
Khói thuốc lá chứa 7.000 hỗn chất hóa học độc hại, khiến tim đập nhanh và làm co mạch máu, gây tổn thương cho nội mạc mạch máu và tạo ra mảng bám gây ra xơ vữa động mạch. Hậu quả lâu dài sẽ dẫn đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim, đột quỵ não, thậm chí đột tử. Nói không với thuốc lá để bảo vệ sức khỏe tim của bạn.
Trên đây là những thông tin quan trọng về dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch. Bằng cách kết hợp việc tuân thủ hướng dẫn từ các chuyên gia y tế và xây dựng một chế độ ăn khoa học, bạn có thể kiểm soát tốt bệnh lý và cải thiện chất lượng cuộc sống của mình.
Phòng khám dinh dưỡng VIAM tại Hà Nội cung cấp dịch vụ tư vấn chế độ ăn cho người bệnh tim mạch. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn và trang thiết bị hiện đại, chúng tôi cam kết cung cấp phác đồ dinh dưỡng cho người mắc bệnh tim mạch phù hợp cho từng bệnh nhân, tùy theo độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Chúng tôi hỗ trợ thiết lập chế độ ăn lành mạnh để hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch. Liên hệ qua số hotline 0935.18.39.39 hoặc 0243.633.5678 hay gửi email đến địa chỉ info@viamclinic.vn.