Thông thường, sỏi mật sẽ được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật. Tuy nhiên một số thực phẩm sẽ giúp ngăn ngừa hình thành sỏi mật. Cùng Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM tìm hiểu về những phương pháp tự nhiên giúp điều trị sỏi mật tại bài viết dưới đây.

Ăn gì giúp điều trị sỏi mật?

Sỏi mật là cặn cứng hình thành trong túi mật của bạn. Có hai loại sỏi mật: sỏi mật cholesterol, phổ biến nhất và được tạo thành từ cholesterol dư thừa. Loại thức hai được tạo thành từ lượng bilirubin dư thừa được gọi là sỏi mật sắc tố. Phẫu thuật là phương pháp điều trị phổ biến đối với sỏi mật, nhưng bạn có thể điều trị bằng các biện pháp tự nhiên khác. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu các biện pháp tự nhiên cho sỏi mật, cộng với các lời khuyên giúp ngăn ngừa tình trạng này.

Cách điều trị sỏi mật không cần phẫu thuật

Sỏi mật có thể gây đau dữ dội ở phần trên bên phải của bụng. Cơn đau này có thể lan ra lưng và lên đến xương bả vai của bạn. Các triệu chứng khác bao gồm buồn nôn, nôn, phân có màu nhạt hoặc xám và tiêu chảy.

Bạn cần tham khảo ý kiến của các bác sĩ trước khi tự điều trị sỏi mật tại nhà. Vì bác sĩ có thể giúp chẩn đoán chính xác tình trạng của bệnh và từ đó đưa ra sự tư vấn về tất cả các cách điều trị phù hợp với tình trạng bệnh. Nếu bạn bị vàng mắt, sốt hoặc ớn lạnh và đau bụng dữ dội, hãy đi khám ngay lập tức.

Làm sạch túi mật

Có một số lý do tại sao sỏi mật có thể hình thành:

• Gan có thể tiết ra nhiều mật hơn lượng mật cơ thể có thể phân hủy.
• Cơ thể bạn có thể dư thừa sắc tố gọi là bilirubin, đây là thành phần mà cơ thể không thể phân hủy.
• Túi mật có thể không trống hoàn toàn hoặc thường xuyên không được làm trống gây cô đặc và dần dần hình thành sỏi mật.

Một số người khẳng định rằng việc làm sạch hoặc sử dụng nhiều loại dung dịch có thể giúp phá vỡ sỏi mật và làm trống túi mật. Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học nào chứng minh cho những tuyên bố này. Cơ thể có thể tự làm sạch và đẩy mật thừa ra khỏi cơ thể. 

Đọc thêm bài viết: Lời khuyên về chế độ ăn giúp túi mật khỏe mạnh

Tuy nhiên, vẫn có một số người tiêu thụ kết hợp dầu ô liu, nước trái cây và thảo mộc trong hai ngày trở lên. Trong thời gian đó, họ không được tiêu thụ bất cứ thứ gì khác ngoài hỗn hợp dầu và họ tin rằng phương pháp này sẽ giúp làm sạch túi mật. Nhưng hỗn hợp này có thể gây nguy hiểm cho những người mắc bệnh tiểu đường hoặc những người bị hạ đường huyết.

Một nghiên cứu đã xem xét vai trò của dầu ô liu và dầu hướng dương đối với sỏi mật. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng mặc dù dầu ô liu có ảnh hưởng đến việc tiêu thụ mật nhưng loại dầu này không ảnh hưởng đến sỏi mật.

Nước ép táo

Một số người sử dụng nước ép táo để điều trị sỏi mật. Đó là bởi vì họ tin rằng nước ép táo có thể làm mềm sỏi mật và có thể giúp bạn đào thải sỏi ra ngoài. Phương pháp này được biết đến rộng rãi do một phụ nữ kể lại chi tiết quá trình sử dụng nước ép táo để điều trị sỏi mật của mình được xuất bản vào năm 1999, kết quả là người phụ nữ đã đào thải sỏi mật thành công khi sử dụng nước ép táo. Tuy nhiên, không có nghiên cứu khoa học nào hỗ trợ cho phương pháp này.

Uống nhiều nước ép trái cây có thể không tốt cho sức khỏe nếu bạn mắc bệnh tiểu đường, hạ đường huyết, loét dạ dày và các tình trạng khác.

Giấm táo

Giấm táo là một chất bổ sung sức khỏe phổ biến thường có trong các sản phẩm giúp làm sạch. Mặc dù giấm táo có thể có tác dụng tích cực đối với lượng đường trong máu, nhưng không có nghiên cứu nào hỗ trợ việc sử dụng giấm táo để điều trị sỏi mật. Có rất ít bằng chứng cho thấy việc làm sạch này là cần thiết hoặc hiệu quả.

Yoga

Có một số lời khuyên cho rằng yoga có thể giúp đào thải sỏi mật một cách tự nhiên. Yoga đã được chứng minh trong một nghiên cứu để cải thiện tình trạng lipid ở những người mắc bệnh tiểu đường. Trong một nghiên cứu khác, các nhà nghiên cứu đã xem xét những người bị sỏi mật cholesterol và phát hiện ra rằng những người mắc các loại sỏi mật này có nhiều khả năng có thành phần lipid bất thường. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu không thể tìm thấy mối liên hệ giữa các mức độ bất thường này và sự hiện diện của sỏi mật.

Mặc dù yoga có thể giúp làm giảm một số triệu chứng liên quan đến sỏi mật, nhưng không có bằng chứng khoa học nào chứng minh việc sử dụng yoga để điều trị sỏi mật.

Cây cúc gai

Cây cúc gai, hoặc Silybum marianum được cho là kích thích gan và mật giúp điều trị rối loạn ở hai cơ quan này, nhưng các nhà nghiên cứu chưa xem xét cụ thể lợi ích của cây cúc gai trong điều trị sỏi mật.

Cây cúc gai có thể được tìm thấy như một dạng chất bổ sung trong các viên nén. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thực phẩm bổ sung có thành phần này, bạn cần tham khảo ý kiến của các bác sĩ, đặc biệt nếu bạn mắc bệnh đái tháo đường. Loại cây này có thể giúp giảm lượng đường trong máu đối với người bệnh mắc đái tháo đường type 2. Tuy nhiên, loại cây này cũng có thể gây dị ứng.

Cây Artiso

Cây Artiso được chứng minh có lợi đối với chức năng của túi mật. Loại cây này giúp kích thích mật và cũng mang lại lợi ích cho gan. Tuy nhiên, không có nghiên cứu nào chứng minh tác dụng của cây artiso cho điều trị bệnh sỏi mật.

Cỏ đồng tiền

Cỏ đồng tiền, hay Lysimachiae herba được sử dụng trong y học cổ truyền giúp điều trị sỏi mật. Loại cỏ này có liên quan đến quá trình giảm hình thành sỏi mật. Một số người khuyến nghị rằng sử dụng loại cỏ này trước khi hình thành làm sạch sỏi mật sẽ giúp làm mềm sỏi.

Dầu cây thầu dầu

Dầu cây thầu dầu là một phương pháp điều trị dân gian khác, và một số người sử dụng phương pháp này để làm sạch túi mật. Những người sử dụng phương pháp này sẽ lấy miếng vải ấm được ngâm trong dầu thầu dầu, sau đó đặt lên bụng. Phương pháp này được cho là giúp giảm đau và điều trị sỏi mật. Tuy nhiên không có nghiên cứu khoa học nào khẳng định phương pháp điều trị này là có hiệu quả.

Đọc thêm bài viết: Chuyên gia dinh dưỡng điểm danh những thói quen ăn uống dẫn đến bệnh sỏi mật

Châm cứu

Châm cứu có thể giúp giảm một số cơn đau do sỏi mật bằng cách giảm co thắt, làm dịu dòng chảy của mật và phục hồi chức năng túi mật. Châm cứu đã được báo cáo để điều trị sỏi mật, nhưng cần nghiên cứu thêm.

Một nghiên cứu nhỏ đã được thực hiện để xem xét tác động của châm cứu đối với bệnh viêm túi mật ở 60 người tham gia. Châm cứu đã được chứng minh làm giảm các triệu chứng và giảm thể tích của túi mật. Cần nhiều nghiên cứu hơn để xem xét cụ thể lợi ích của châm cứu trong điều trị sỏi mật.

Châm cứu tương đối an toàn. Khi chọn bác sĩ châm cứu, hãy tìm bác sĩ châm cứu được cấp phép và đảm bảo rằng họ đang sử dụng kim mới, dùng một lần.

Các phương pháp điều trị sỏi mật khác

Thuốc và phẫu thuật thường được sử dụng để điều trị sỏi mật.

Thuốc

Hai acid mật thường được bán theo đơn để giúp làm nhỏ kích thước của sỏi mật là: acid ursodeoxycholic và acid chenodeoxycholic

Trong một nghiên cứu trước đây từ năm 1989, acid ursodeoxycholic giúp ngăn ngừa sự hình thành sỏi mật ở những người béo phì đang thực hiện chế độ ăn rất ít calo. Quá trình điều trị có thể kéo dài đến hai năm để acid mật điều trị sỏi mật. Sỏi mật có thể hình thành lại khi bạn ngừng dùng thuốc.

Phẫu thuật

Phẫu thuật thường là phương pháp điều trị được khuyến nghị cho sỏi mật. Phẫu thuật cắt bỏ túi mật, bao gồm việc loại bỏ túi mật, do đó sỏi mật không thể hình thành trở lại sau phương pháp điều trị này.

Túi mật không cần thiết cho sự sống, và ở hầu hết mọi người, cơ thể có thể bù đắp cho việc mất túi mật với ít tác dụng phụ nhất.

Lời khuyên để ngăn ngừa sỏi mật

Sỏi mật phổ biến nhất ở:

• Phụ nữ
• Người từ 40 tuổi trở lên
• Người bị bệnh tiểu đường
• Những người béo phì
• Phụ nữ mang thai
• Những người dùng thuốc nội tiết tố
• Những người có chế độ ăn nhiều chất béo

Sự kết hợp của các yếu tố di truyền, chế độ ăn uống và lối sống có thể là nguyên nhân hình thành sỏi mật.

Chế độ ăn

Một nghiên cứu năm 2006 báo cáo rằng những phụ nữ ăn nhiều trái cây và rau quả có nguy cơ phẫu thuật cắt bỏ túi mật thấp hơn so với những phụ nữ ăn ít trái cây và rau quả nhất. Một chế độ ăn cân bằng bao gồm nhiều loại trái cây và rau quả có thể giúp hỗ trợ túi mật khỏe mạnh và giảm nguy cơ sỏi mật. Phương pháp này cũng có thể giúp kiểm soát cân nặng.

Một số thực phẩm có thể làm trầm trọng hơn tình trạng viêm túi mật, bao gồm:

• Trứng
• Đường tinh luyện
• Thực phẩm có nhiều chất béo bão hòa
• Chất gây dị ứng thực phẩm

Quản lý cân nặng

Béo phì làm tăng nguy cơ phát triển sỏi mật. Giảm cân có thể là một phần quan trọng trong việc ngăn ngừa sỏi mật, nhưng cách bạn giảm cân mới là vấn đề. Thực hiện theo một chế độ ăn rất ít calo để giảm cân thực sự có thể làm tăng nguy cơ bị sỏi mật.

Trong một nghiên cứu năm 2013, những người tham gia đã theo chương trình giảm cân kéo dài một năm. Trong chương trình, một nhóm người tham gia tuân theo chế độ ăn rất ít calo (500 kcal/ngày) trong 6-10 tuần. Nhóm còn lại tuân theo chế độ ăn ít calo (1200-1500 kcal/ngày) trong ba tháng. Nhóm tuân theo chế độ ăn rất ít calo có khả năng phát triển sỏi mật cao gấp 3 lần so với nhóm còn lại và phải nhập viện hoặc phẫu thuật.

Hãy tham khảo ý kiến của các bác sĩ của bạn về phương pháp giảm cân lành mạnh nếu bạn đang cố gắng giảm cân.

Có rất ít nghiên cứu về hiệu quả của các phương pháp điều trị tự nhiên đối với sỏi mật. Vì vậy, cần tham khảo ý kiến của các bác sĩ trước khi lựa chọn bất kỳ phương pháp điều trị sỏi mật nào tại nhà.

Xem thêm video hấp dẫn:

Hãy đến với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để được chuyên gia tư vấn chế độ ăn khoa học và sinh hoạt hợp lý để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh bạn nhé! Đặt lịch khám TẠI ĐÂY hoặc liên hệ Hotline: 0935.18.3939 / 024.3633.5678

BS. Tùng Duy – Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM

Theo The Healthline