Khi mang thai, bạn cần lượng sắt gấp đôi so với trước khi mang thai vì cơ thể bạn sử dụng sắt để tạo thêm máu cho em bé. Tuy nhiên trên thực tế có khoảng 50% phụ nữ mang thai không được cung cấp đủ lượng khoáng chất quan trọng này. Vậy nên việc bổ sung sắt khi mang thai là vô cùng quan trọng.

Trong số những người khỏe mạnh, phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh đang trong giai đoạn phát triển nhanh là những đối tượng dễ bị thiếu sắt nhất. Theo ước tính có hơn 40% phụ nữ mang thai trên toàn thế giới bị thiếu máu. Ít nhất một nửa trong số những thai phụ này thiếu máu là do thiếu sắt. Đặc biệt là cả hai nhóm đối tượng trẻ sơ sinh và phụ nữ mang thai đều có nguy cơ bị thiếu sắt trong chế độ ăn uống thông thường.

Vai trò của việc bổ sung sắt trong thai kì

Tổng lượng sắt trong cơ thể phụ nữ trung bình là khoảng 2,2 g, tương đương với trọng lượng của một đồng xu. Trong thời kỳ mang thai, nhu cầu sắt của người mẹ gia tăng hơn so với bình thường để cung cấp cho thai nhi và nhau thai đang phát triển cũng như để tăng khối lượng hồng cầu của người mẹ. Cơ thể người mẹ sử dụng sắt để tạo máu cho cả bà mẹ và thai nhi trong thời kỳ mang thai. Sắt cũng giúp vận chuyển oxy từ phổi đến các bộ phận còn lại của cơ thể và đến em bé. Cung cấp đủ sắt có thể ngăn ngừa tình trạng thiếu máu do thiếu sắt. Phụ nữ mang thai thiếu máu do thiếu sắt sẽ khiến cơ thể suy nhược, mệt mỏi, ngoài ra còn làm tăng nguy cơ sinh non hoặc con sinh ra có cân nặng sơ sinh thấp.

Các yếu tố có liên quan đến việc tăng nguy cơ thiếu sắt:

• Mang thai, đặt biệt trong giai đoạn 3 tháng giữa trở đi
• Rong kinh (mất hơn 80 ml máu mỗi tháng)
• Chế độ ăn ít thịt và axit ascorbic (vitamin C)
• Mang thai nhiều lần
• Hiến máu nhiều hơn ba lần mỗi năm
• Sử dụng aspirin kéo dài

Đọc thêm tại bài viết: Mẹ thiếu sắt, con bị tự kỷ?

Nhu cầu sắt khi mang thai

Nhu cầu sắt của cơ thể người mẹ trong suốt một thai kỳ trung bình là khoảng 1.000 mg. Trong đó 350 mg sắt bị mất qua bào thai và nhau thai và 250 mg sắt bị mất qua máu khi sinh. Ngoài ra, cần khoảng 450 mg sắt để tăng khối lượng hồng cầu ở người mẹ. Đây là một lượng sắt lớn cần tích lũy trong thời gian 6 tháng, đặc biệt khi so sánh với hàm lượng sắt trung bình trong cơ thể là 2.200 mg và và lượng sắt phụ nữ hấp thu trung bình hàng ngày khi không mang thai là 1,3 mg.

Lượng sắt bổ sung trong thai kì

Để ngăn ngừa tình trạng thiếu sắt, Tổ chức Y tế thế giới WHO khuyến nghị nên bổ sung sử dụng thường xuyên 30-60 mg sắt nguyên tố mỗi ngày bắt đầu từ khoảng tuần thứ 12 của thai kỳ, kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng có chứa chất tăng cường hấp thu sắt như axit ascorbic (vitamin C), thịt đỏ.

Để tăng cường hấp thu, nên uống bổ sung sắt giữa các bữa ăn, không nên uống sắt cùng với sữa, trà và cà phê vì các đồ uống này có thể gây cản trở quá trình hấp thu sắt.

Cũng có thể bổ sung sắt qua chế độ ăn. Sắt được tìm thấy trong các loại thịt và thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Tuy nhiên việc bổ sung đủ sắt từ thực phẩm khi đang mang thai có thể khó khăn, ngay cả khi bạn đang cố gắng bổ sung ưu tiên thực phẩm giàu sắt vào chế độ ăn uống của mình một cách cẩn thận. Đặc biệt nếu bạn là người ăn chay vì bạn không ăn các loại thịt vì đây là nhóm thực phẩm giàu sắt và cơ thể hấp thu tốt nhất.

Đọc thêm tại bài viết: Các loại vitamin cần bổ sung cho bà bầu

Tác dụng phụ của việc bổ sung sắt

Phụ nữ khi mang thai cần lưu ý thuốc bổ sung sắt có thể gây buồn nôn, nôn, táo bón hoặc tiêu chảy. Đôi khi cơ thể bạn tự điều chỉnh với lượng sắt bổ sung trong vài ngày. Uống nhiều nước và ăn thực phẩm giàu chất xơ cũng có thể giúp giảm táo bón do bổ sung sắt. Nhưng nếu bạn vẫn gặp phải tác dụng phụ khi uống bổ sung sắt thì bạn hãy thử dùng thuốc bổ sung kết hợp với bổ sung qua chế độ ăn hoặc chia thành hai liều để uống trong ngày.

Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM cung cấp các dịch vụ tư vấn, thăm khám dinh dưỡng cho trẻ  em và người lớn với cam kết hỗ trợ nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và cải thiện các tình trạng như còi xương, suy dinh dưỡng, thừa cân,… Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline 0935.18.3939 / 024.3633.5678 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.

Bs. Hoài Thu – Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM