Thực phẩm chúng ta ăn (và không ăn) có thể xác định mức độ cơ thể chống lại chứng viêm đau. Cùng tìm hiểu với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM nhé!

Chế độ ăn uống có thể chữa lành cơn đau mãn tính không?

Người ta nói rằng bạn là những gì bạn ăn, và điều đó chắc chắn đúng khi nói đến đau mãn tính. Nhưng ngược lại, chế độ ăn uống cũng là một trong những cách tốt nhất để giảm nó.

Tình trạng viêm

Tình trạng viêm có vai trò tốt/ xấu đối với sức khỏe. Khi bị thương hoặc bị nhiễm trùng, cơ thể báo hiệu hệ thống miễn dịch gửi các tế bào bạch cầu đến các khu vực bị ảnh hưởng để sửa chữa vết thương hoặc chống lại nhiễm trùng. Khi vết thương lành hoặc hết nhiễm trùng, tình trạng viêm nhiễm cũng sẽ biến mất. Tuy nhiên, đôi khi hệ thống miễn dịch vẫn hoạt động sau khi “khủng hoảng” qua đi.

Theo thời gian, điều này có thể làm hỏng các tế bào và cơ quan khỏe mạnh và gây đau liên tục ở cơ, mô và khớp. Viêm mãn tính cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, một số bệnh ung thư và thậm chí cả bệnh Alzheimer.

Chế độ ăn uống và hệ thống miễn dịch

Làm thế nào để chế độ ăn uống phù hợp với tất cả những điều này? Nó giống như một hiệu ứng domino hoạt động theo hai cách.

Chế độ ăn uống của bạn có thể giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch của bạn bằng cách bật và tắt nó vào những thời điểm thích hợp. Tuy nhiên, một chế độ ăn uống nghèo nàn có thể làm thay đổi hệ thống miễn dịch, vì vậy nó hoạt động bất thường và có thể góp phần gây ra tình trạng viêm cấp độ thấp dai dẳng.

Trên thực tế, một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hệ thống miễn dịch phản ứng với một chế độ ăn uống không lành mạnh giống như cách nó phản ứng với nhiễm trùng do vi khuẩn. Chế độ ăn uống lành mạnh trực tiếp giúp ích cho hệ thống miễn dịch như thế nào vẫn chưa được hiểu rõ. Tuy nhiên, một số bằng chứng cho thấy rằng sự thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng khác nhau – như kẽm, selen, sắt, axit folic và vitamin A, B6, C và E – có thể làm thay đổi chức năng hệ thống miễn dịch.

Bằng chứng khoa học mạnh nhất cho thấy thực phẩm giàu nhóm chất chống oxy hóa được gọi là polyphenol có thể có tác dụng chống viêm giúp làm dịu và ngăn ngừa cơn đau bùng phát. Những thực phẩm này bao gồm nhiều loại chủ yếu của chế độ ăn Địa Trung Hải, chẳng hạn như trái cây nguyên hạt (đặc biệt là tất cả các loại quả mọng), rau lá xanh đậm, các loại hạt, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt. Nhiều loại trong số này cũng giàu vi chất dinh dưỡng mà hệ thống miễn dịch của bạn cần để hoạt động ở mức cao. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng axit béo omega-3, được tìm thấy trong dầu ô liu, dầu hạt lanh và cá béo (như cá hồi, cá mòi và cá thu), cũng có thể giúp kiểm soát chứng viêm.

Nhắm đến sự đa dạng

Cách tiếp cận chế độ ăn uống tốt nhất để giúp hệ thống miễn dịch, và do đó giúp giảm viêm mãn tính, là cắt bỏ các loại thực phẩm gây viêm có hại và áp dụng nhiều hơn các loại kháng viêm tốt. Nhiều thực phẩm không tốt là thực phẩm “rác” đã qua chế biến với giá trị dinh dưỡng thấp, bao gồm soda và các loại thực phẩm khác có chứa đường đơn như xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao; thịt đã xử lý; và bánh mì trắng, mì ống trắng, và các loại thực phẩm khác có nhiều carbohydrate tinh chế. (Đây cũng là những thực phẩm bạn muốn loại bỏ vì những lý do sức khỏe khác).

Khi nói đến các loại thực phẩm chống viêm, không nên chỉ tập trung ăn một vài món yêu thích, vì điều đó có thể khiến chúng ta bỏ lỡ một số chất dinh dưỡng quan trọng mà hệ thống miễn dịch cần. Thay vào đó, hãy hướng đến sự đa dạng. Ví dụ, hãy chia nhỏ các bữa ăn thường ngày như sau:

•             Một nửa đĩa của bạn nên chứa đầy ngũ cốc như bánh mì nguyên cám, mì ống nguyên hạt và gạo lứt, cùng với các protein lành mạnh, chẳng hạn như cá, thịt gia cầm, đậu và các loại hạt.

•             Nửa còn lại chủ yếu là rau cùng với một số trái cây.

•             Luôn sử dụng các loại dầu lành mạnh như dầu ô liu và dầu hạt cải thay vì bơ hoặc các hương liệu khác.

Chế độ ăn uống không phải là một liều thuốc chữa bệnh nhanh chóng, nhưng nó có khả năng cao giúp kiểm soát và thậm chí ngăn ngừa chứng viêm, có thể giúp làm dịu cơn đau mãn tính. Vì vậy một chế độ ăn lành mạnh nên được duy trì lâu dài để phát huy hiệu quả của chúng với sức khỏe.

Làm thế nào để có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tốt cho các bệnh mạn tính? Liên hệ ngay với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

Ths. BS Đoàn Ngọc Hà – Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM

Tổng hợp