Khi bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu mang thai, nhu cầu của người mẹ – đặc biệt là về dinh dưỡng – sẽ tăng cao nhằm hỗ trợ sự phát triển của cơ thể, thích nghi với quá trình thai nghén và nuôi dưỡng thai nhi khỏe mạnh
Để tạo một chế độ ăn uống dinh dưỡng khỏe mạnh, hãy lưu ý các yếu tố sau:
Contents
1) Phối hợp cân bằng các chất dinh dưỡng:
- Carbohydrate
- Protein
- Lipid
- Vitamin
- Khoáng chất
- Chất xơ
Xây dựng một thực đơn cân bằng với các nhóm chất trên rất quan trong để tránh việc cơ thể suy dinh dưỡng hoặc cơ thể tăng cân quá mức.
Trong thời kì mang thai, các mẹ thường tăng từ 11 đến 16 kg, trải dài trong suốt 9 tháng mang thai.
2) Bổ sung các vitanmin và khoáng chất cần thiết:
Để thai nhi phát triển khỏe mạnh, đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng của trẻ rất là quan trọng. việc bổ sung vitamin và các khoáng chất rất cần thiết cho tránh tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng cho cả mẹ và trẻ
a) Vitamin B9 (axit folic)
Việc bổ sung vitamin B9 ngăn ngừa các dị tẩm bẩm sinh ở não và tủy sống của thai nhi; phát triển tế bào nhanh chóng, hình thành DNA và RNA (vật liệu di truyền), đảm bảo sự tăng trưởng và phát triển toàn diện của thai nhi; tham gia vào quá trình sản xuất hồng cầu, ngăn tình trạng thiếu máu.
b) Vitamin D
Các thực phẩm như cá hồi, sữa, nước cam… nên được mẹ bầu sử dụng để tăng cường vitamin D cho bản thân và sự phát triển của thai nhi. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, thiếu vitamin D có thể gây suy giảm miễn dịch, tăng nguy cơ đái tháo đường và trầm cảm. Hãy ra ngoài vận động để cơ thể hấp thụ vitamin D hoặc nếu mẹ thấy khó di chuyển, có thể bổ sung vitamin D bằng thực phẩm chức năng.

c) Canxi
Canxi không chỉ giúp xương chắc khỏe mà còn đóng vai trò quan trọng đối với hệ thần kinh, cơ và tuần hoàn của cả mẹ và thai nhi. Trong suốt thai kỳ, mẹ bầu nên bổ sung khoảng 800–1500 mg canxi mỗi ngày, tùy theo từng giai đoạn phát triển của thai. Các nguồn thực phẩm giàu canxi bao gồm: sữa, sữa chua, phô mai, hải sản, các loại hạt, đậu và trứng.
d) Sắt
Sắt đóng vai trò vô cùng quan trọng trong suốt thai kỳ, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của cả mẹ và sự phát triển của thai nhi. Sắt là thành phần chính của hemoglobin trong hồng cầu, giúp vận chuyển oxy từ phổi đến khắp cơ thể mẹ và truyền sang thai nhi. Trong thai kỳ, lượng máu của mẹ tăng lên đáng kể (gần gấp đôi) để đáp ứng nhu cầu của cả mẹ và trẻ, do đó nhu cầu sắt cũng tăng cao.
Sắt cần thiết cho sự phát triển của não bộ, hệ thần kinh và các cơ quan khác của thai nhi. Nó cũng giúp thai nhi dự trữ sắt cho 6 tháng đầu đời sau sinh. Sắt cũng tham gia vào quá trình sản xuất các enzyme và tế bào miễn dịch, giúp mẹ bầu chống lại nguy cơ nhiễm trùng.
Nếu cơ thể mẹ thiếu sắt, điều này có thể dẫn đến thiếu máu, suy nhược cơ thể, giảm sức đề kháng, sinh non và tăng nguy cơ mắc bệnh ở trẻ.
e) Protein
Protein đóng vai trò thiết yếu trong quá trình phát triển của thai nhi, góp phần hình thành các mô và cơ quan, đặc biệt là não bộ. Đồng thời, protein hỗ trợ phát triển tử cung, tuyến vú và tăng thể tích máu, giúp cơ thể người mẹ thích nghi với thai kỳ. Ngoài ra, chất đạm còn tham gia vào quá trình phục hồi mô tổn thương và duy trì sức khỏe tổng thể.
Nguồn protein nên được bổ sung hằng ngày từ các thực phẩm giàu dinh dưỡng như thịt nạc, cá, trứng, sữa, các loại hạt và đậu
3) Chế độ luyện tập
Ngoài một chế độ dinh dưỡng tốt, tập thể dục cũng là một phương thức quan trọng để tăng cường sức khỏe cho mẹ trong quá trình mang thai. Hãy luyện tập các bài tập nhẹ, vận động vừa phải ít nhất 150 phút mỗi tuần (30p mỗi ngày), chia thành các bài tập thể dục ngắn 10 phút mỗi lần.
4) Các sản phẩm nên tránh
a) Thực phẩm sống hoặc chưa nấu chín
Đây là nhóm thực phẩm tiềm ẩn nhiều vi khuẩn và ký sinh trùng gây hại cho mẹ và trẻ, có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm, sảy thai, sinh non hoặc dị tật bẩm sinh.
- Thịt sống hoặc tái: Bao gồm sushi, sashimi, gỏi, thịt nướng tái, pate tự làm, thịt nguội, xúc xích, giăm bông chưa qua tiệt trùng. Các loại thịt này có thể chứa vi khuẩn như Salmonella, E.coli, Listeria, Toxoplasma gondii.
- Trứng sống: Có thể có trong các món như trứng chần, sốt mayonnaise tự làm, kem tự làm, bánh ngọt có trứng sống. Nguy cơ nhiễm khuẩn Salmonella rất cao.
- Hải sản sống: Hàu sống, gỏi cá…
b) Thực phẩm nhiều đường, muối và dầu mỡ
- Thực phẩm chế biến sẵn: Xúc xích, thịt nguội, đồ hộp, đồ ăn nhanh… thường chứa nhiều muối, chất bảo quản và ít dinh dưỡng, có thể gây tăng cân quá mức, tiểu đường thai kỳ và không tốt cho sự phát triển của thai nhi.
- Thức ăn nhiều đường: Nước ngọt, bánh kẹo, đồ ăn vặt ngọt… làm tăng nguy cơ tiểu đường thai kỳ và tăng cân không kiểm soát.
- Thức ăn nhiều muối: Có thể gây phù nề, tăng huyết áp thai kỳ.
- Thức ăn chiên rán: Gây khó tiêu, tăng cân và có thể chứa các chất không có lợi cho thai nhi.

c) Đồ uống có cồn và chất kích thích:
- Rượu, bia, đồ uống có cồn: Tuyệt đối không sử dụng trong thai kỳ vì có thể gây hội chứng ngộ độc rượu ở thai nhi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.
- Caffeine: Hạn chế dưới 200mg/ngày (tương đương khoảng 1 tách cà phê). Tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể tăng nguy cơ sảy thai, sinh non hoặc thai nhi nhẹ cân. Caffeine có trong cà phê, trà, cola, nước tăng lực, sô cô la.
Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (VIAM Clinic) thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam tư vấn, cung cấp chế độ dinh dưỡng cá thể dành cho những người đang điều trị các bệnh mạn tính, trẻ nhẹ cân, suy dinh dưỡng, trẻ thừa cân béo phì, phụ nữ mang thai và cho con bú,… Hãy liên hệ với VIAM Clinic nếu bạn muốn có chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị và cải thiện sức khỏe TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935.18.3939 / 024.3633.5678
Nam Anh – Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM