Có nên cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ uống nước?

Hầu hết mọi người nghĩ nước chỉ là một thức uống vô hại, thiết yếu cho sự sống. Mặc dù điều này đúng với người lớn, nhưng lại không đúng với trẻ sơ sinh. Trong những tháng đầu sau sinh, trẻ chỉ chỉ cần bú sữa theo nhu cầu là đủ. Các chất dinh dưỡng bên trong cơ thể em bé được cân bằng hoàn hảo. Cho trẻ uống nước trước khi không thực sự cần thiết có thể làm mất cân bằng này và gây hại.

Lý do là bởi cơ thể trẻ sơ sinh vẫn đang phát triển và rất nhạy cảm. Hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, chưa thể xử lý được quá nhiều chất lỏng. Nếu cho trẻ uống nước quá sớm hoặc quá nhiều, có thể gây ra tình trạng rối loạn điện giải. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển của não bộ và các cơ quan quan trọng khác. Vì vậy, cha mẹ chỉ nên cho trẻ uống nước khi thấy có dấu hiệu khát nước rõ ràng, và nên tham khảo ý kiến bác sĩ để biết lượng nước phù hợp với từng độ tuổi.

Nhu cầu nước của trẻ sơ sinh

Tất cả nhu cầu dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ sơ sinh có thể được đáp ứng thông qua sữa công thức hoặc sữa mẹ. Việc uống nước không cần thiết cho tới khi trẻ bắt đầu ăn dặm hoặc cho tới khi bác sĩ nhi khoa chỉ định là phù hợp. Tất cả nhu cầu về nước của trẻ nên được đáp ứng thông qua sữa công thức hoặc sữa mẹ, thậm chí khi trẻ có vẻ khát. Tuy nhiên, nếu trẻ đã ăn dặm và uống ít nhất 940ml sữa mẹ hoặc sữa công thức nhưng vẫn có vẻ khát, có thể cho trẻ uống từ 30-60ml nước giữa các bữa.

Lý do là vì sữa mẹ hoặc sữa công thức đã cung cấp đầy đủ nước và các chất dinh dưỡng thiết yếu cho trẻ sơ sinh. Cho trẻ uống thêm nước có thể ảnh hưởng thói quen bú và dẫn tới việc trẻ bú ít sữa hơn. Điều này khiến trẻ bị thiếu hụt dinh dưỡng và năng lượng. Tuy nhiên, khi trẻ bắt đầu ăn dặm, lượng sữa có thể không đủ cung cấp nước cho trẻ. Lúc này, có thể cho trẻ uống thêm một lượng nước vừa phải giữa các bữa để bù đắp nhu cầu. Tuy nhiên, cha mẹ cũng cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo lượng nước uống thêm là phù hợp và an toàn.

Nhiễm độc nước ở trẻ sơ sinh

Một trong những nguy hiểm khi trẻ sơ sinh uống quá nhiều nước là ngộ độc nước. Điều này xảy ra khi nước làm mất cân bằng chất lỏng và điện giải bên trong cơ thể. Một lượng nước dư thừa có thể khiến thận lọc ra quá nhiều natri. Lượng natri không đủ và quá nhiều nước có thể dẫn đến phù não và các triệu chứng nguy hiểm khác.

Cụ thể, khi trẻ uống quá nhiều nước, thận sẽ phải hoạt động quá sức để loại bỏ nước dư thừa ra khỏi cơ thể. Quá trình này cũng loại bỏ natri và khoáng chất quan trọng khác như kali, canxi, magie. Lượng natri giảm sẽ ảnh hưởng đến khả năng cân bằng nồng độ chất lỏng xung quanh tế bào thần kinh. Khi lượng nước tăng và natri giảm đột ngột sẽ gây ra hiện tượng sưng não, tổn thương não và thậm chí tử vong ở trẻ.

Triệu chứng và cách phòng ngừa ngộ độc nước

Các triệu chứng của ngộ độc nước rất rõ ràng bao gồm co giật, kích động, buồn ngủ, nhiệt độ cơ thể giảm và sưng phù. Trẻ dưới 1 tuổi và những trẻ bị mất nước có nguy cơ cao nhất bị ngộ độc nước. Trong nỗ lực bù nước cho trẻ sau các cơn nôn mửa hoặc tiêu chảy, cha mẹ thường cho trẻ uống nước. Tuy nhiên, trẻ bị mất nước thường cũng kèm theo tình trạng thiếu hụt điện giải. Việc cho trẻ uống nước lọc sẽ làm mất cân bằng điện giải của trẻ thêm. Khi trẻ bị mất nước do nôn, tiêu chảy, sốt cao,… tốt nhất là sử dụng các dung dịch Oresol hoặc nước ép trái cây pha loãng để bù cả nước và điện giải. Ngoài ra, việc cho trẻ bú sữa mẹ thường xuyên cũng giúp cân bằng lượng nước và điện giải một cách tự nhiên và an toàn.

Như vậy, có thể thấy việc uống nước ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần được lưu ý đúng mức. Trong giai đoạn đầu đời, trẻ hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu nước thông qua sữa mẹ hoặc sữa công thức. Việc cho trẻ uống nước sớm có thể gây ra tình trạng mất cân bằng điện giải, thậm chí ngộ độc nước nguy hiểm. Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, các bậc cha mẹ có thể cho trẻ uống thêm nước với lượng vừa phải nếu thấy cần thiết. Tuy nhiên, việc bổ sung nước cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn, phù hợp với tình trạng sức khỏe và độ tuổi của bé. Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ giúp các bậc phụ huynh có thêm kiến thức để chăm sóc trẻ đúng cách.