Dậy thì là một giai đoạn quan trọng, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, khi quá trình này diễn ra sớm hơn bình thường, nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ. Vậy dậy thì sớm là gì? Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM sẽ cung cấp những thông tin khoa học giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Contents
Định nghĩa dậy thì sớm
Ở bé gái, dậy thì sớm được chẩn đoán khi các dấu hiệu dậy thì xuất hiện trước 8 tuổi, có các dấu hiệu sau: phát triển ngực, mọc lông mu, thay đổi hình dáng cơ quan sinh dục ngoài và có kinh nguyệt
Ở bé trai, dậy thì sớm được xác định khi các dấu hiệu như tinh hoàn hoặc dương vật to lên, xuất hiện lông mu, nổi mụn trứng cá và giọng nói trầm đi xuất hiện trước 9 tuổi.
Theo các chuyên gia, độ tuổi dậy thì trung bình hiện nay ở các bé gái là từ 8 đến 13 tuổi, và ở các bé trai là từ 9 đến 14 tuổi. Dậy thì sớm được coi là một rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tâm sinh lý của trẻ.
Nguyên nhân gây dậy thì sớm ở trẻ em
Dậy thì sớm ở trẻ em là một hiện tượng phức tạp có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm cả yếu tố di truyền và các bệnh lý. Nếu trong gia đình có người thân từng trải qua dậy thì sớm, trẻ có nguy cơ cao hơn gặp phải tình trạng này.
Bên cạnh đó, các bệnh lý ảnh hưởng đến tuyến yên, tuyến giáp, buồng trứng, tinh hoàn… cũng có thể gây mất cân bằng hormone, dẫn đến dậy thì sớm. U não, u buồng trứng, u tinh hoàn hay chấn thương sọ não cũng là những yếu tố tiềm ẩn gây ra dậy thì sớm do kích thích sản xuất hormone sinh dục hoặc ảnh hưởng đến hoạt động của vùng dưới đồi.
Ngoài ra, các yếu tố môi trường và lối sống cũng đóng vai trò quan trọng. Tiếp xúc với các sản phẩm chứa estrogen hoặc testosterone, béo phì, ô nhiễm môi trường, chế độ ăn uống không lành mạnh… đều có thể làm tăng nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ.
Đặc biệt, béo phì được xem là một yếu tố nguy cơ đáng kể, nhất là ở bé gái, do mô mỡ dư thừa có khả năng sản xuất estrogen, góp phần thúc đẩy quá trình dậy thì diễn ra sớm hơn.
Đọc thêm tại bài viết: Dậy thì sớm ở trẻ em
Các dấu hiệu nhận biết trẻ dậy thì sớm

Ngoài các dấu hiệu đặc trưng kể trên, cha mẹ cũng cần chú ý đến những thay đổi khác ở trẻ. Trẻ dậy thì sớm thường có chiều cao vượt trội so với bạn bè cùng trang lứa. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng này sẽ chậm lại và dừng lại sớm, khiến trẻ có nguy cơ thấp lùn khi trưởng thành.
Trẻ dậy thì sớm có thể trải qua những thay đổi tâm sinh lý như nhạy cảm, dễ xúc động, cáu gắt, tự ti, lo lắng… Sự thay đổi nội tiết tố có thể khiến trẻ bị mụn trứng cá. Tuyến mồ hôi hoạt động mạnh hơn trong giai đoạn dậy thì, khiến trẻ có mùi cơ thể đặc trưng.
Tác động của dậy thì sớm
Dậy thì sớm có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần của trẻ:
- Dậy thì sớm khiến xương phát triển nhanh chóng và đóng sớm, khiến trẻ có nguy cơ thấp lùn khi trưởng thành. Trẻ dậy thì sớm có thể bị bạn bè trêu chọc, kỳ thị, dẫn đến tự ti, mặc cảm, lo lắng, trầm cảm… Trẻ dậy thì sớm có thể thu hút sự chú ý của những kẻ xấu, tăng nguy cơ bị lạm dụng tình dục.
- Dậy thì sớm có thể khiến trẻ có kinh nguyệt sớm, tăng nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa, u nang buồng trứng…Những thay đổi về tâm sinh lý có thể khiến trẻ mất tập trung, giảm hiệu quả học tập.
Đọc thêm tại bài viết: Dậy thì sớm: liệu có cách nào ngăn ngừa không?
Kết luận
Dậy thì sớm là một vấn đề sức khỏe cần được quan tâm và can thiệp kịp thời. Cha mẹ cần trang bị kiến thức về dậy thì sớm để có thể nhận biết các dấu hiệu và đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa nội tiết để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Việc điều trị dậy thì sớm thường nhằm mục đích làm chậm quá trình dậy thì, giúp trẻ đạt được chiều cao tối đa và giảm thiểu các ảnh hưởng tâm lý. Bên cạnh đó, cha mẹ cần đồng hành cùng con, chia sẻ, lắng nghe và hỗ trợ con vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (VIAM Clinic) trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam tư vấn, cung cấp chế độ dinh dưỡng cá thể dành cho những người đang điều trị các bệnh mạn tính, trẻ nhẹ cân, suy dinh dưỡng, trẻ thừa cân béo phì phụ nữ mang thai và cho con bú,… Hãy liên hệ với VIAM Clinic nếu bạn muốn có chế độ dinh dưỡng hỗ trợ điều trị và cải thiện sức khỏe TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935.18.3939 hoặc 024.3633.5678
Viện Y học ứng dụng Việt Nam