Thực đơn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường

Dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường (hay đái tháo đường) đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chỉ số đường huyết và hạn chế nguy cơ biến chứng. Chế độ ăn uống cần được điều chỉnh khoa học, cân đối giữa các nhóm chất như tinh bột, đạm, chất béo tốt và chất xơ, đồng thời đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể của từng người. Thực đơn dinh dưỡng không nên mang tính áp đặt chung mà cần cá nhân hóa dựa trên độ tuổi, tình trạng bệnh lý, lối sống. Việc tuân thủ thực đơn hợp lý sẽ hỗ trợ hiệu quả trong điều trị và giúp người bệnh sống khỏe mạnh, ổn định lâu dài.

Trong bài viết dưới đây, chuyên gia dinh dưỡng của VIAM clinic sẽ gợi ý những thực phẩm nào nên và không nên sử dụng trong khẩu phần ăn dinh dưỡng cho người mắc bệnh đái tháo đường. Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi PGS.TS.BS, chuyên gia dinh dưỡng và vi chất dinh dưỡng Nguyễn Xuân Ninh.

Mục tiêu thiết lập tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường

Tháp dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường là mô hình ăn uống khoa học, dễ áp dụng và hiệu quả trong việc kiểm soát đường huyết hiệu quả và phòng ngừa biến chứng. Dưới đây là các mục tiêu chính được trình bày chi tiết:

• Ổn định đường huyết: Đây là mục tiêu hàng đầu mà chế độ dinh dưỡng này hướng đến bằng cách lựa chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp và chia bữa hợp lý lượng carbohydrate đơn giản để tránh tăng đường huyết đột ngột.
• Đầy đủ dinh dưỡng: Vì phải kiêng khem, thực đơn này có đủ thực phẩm giàu chất xơ, đạm thực vật, chất béo tốt, để cung cấp đủ năng lượng, vitamin, khoáng chất cho người bệnh tiểu đường. 
• Ngăn biến chứng: Chế độ ăn lành mạnh giúp giảm thiểu các yếu tố gây viêm và stress oxy hóa, từ đó bảo vệ tim, thận, mắt và thần kinh khỏi tổn thương.
• Xây dựng thói quen ăn uống tích cực: Việc hiểu rõ vai trò và công dụng của từng nhóm thực phẩm sẽ giúp người bệnh ăn uống đúng cách và lâu dài.
• Cá nhân hóa chế độ ăn: Mỗi người có thể điều chỉnh theo tình trạng sức khỏe, thói quen sống và sở thích riêng nhưng vẫn giữ nguyên tắc khoa học chung trong các tầng của tháp dinh dưỡng.

Nguyên tắc xây dựng thực đơn dựa vào tháp dinh dưỡng cho người tiểu đường 

Nguyên tắc xây dựng thực đơn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường đặt sự chú trọng vào cung cấp đủ dinh dưỡng từ các thành phần khác nhau. Dưới đây là những điều cần lưu ý:

• Về tinh bột: Nên giảm lượng tinh bột đơn giản như cơm trắng, bánh mì trắng… và thay bằng các món có chỉ số đường huyết thấp như gạo lứt, khoai lang, yến mạch. Đặc biệt, chọn thực phẩm có chỉ số GI dưới 55, dưới 40 thì càng tốt.
• Về chất đạm: Người bệnh nên nạp khoảng 1–1.5g đạm mỗi kg cân nặng mỗi ngày (nếu thận vẫn hoạt động tốt). Đạm từ cá, trứng, đậu hũ, đậu nành… là những lựa chọn vừa bổ dưỡng vừa lành mạnh.
• Về chất béo: Ưu tiên chất béo “tốt” đến từ dầu thực vật như dầu mè, dầu ô liu, dầu lạc và cả mỡ cá. Nên tránh chất béo bão hòa từ đồ chiên nhiều dầu hay mỡ động vật.
• Về chất xơ: Chất xơ giúp giữ đường trong máu ổn định hơn, lại hỗ trợ tiêu hóa. Hãy thêm vào bữa ăn các loại rau như cần tây, mồng tơi, rau ngót, súp lơ xanh, cà tím, măng tây và cải xanh.

Người mắc bệnh tiểu đường nên ăn gì?

Trích dẫn từ tài liệu hướng dẫn chính thức của ADA về chăm sóc bệnh tiểu đường, nhấn mạnh rằng “Nutrition therapy is a key component of diabetes management and prevention.” (Tạm dịch: Liệu pháp dinh dưỡng là một thành phần then chốt trong việc quản lý và phòng ngừa bệnh tiểu đường.). Qua đó khẳng định rằng lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Tháp dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường được thiết kế theo hình kim tự tháp với 4 tầng. Các tầng được sắp xếp theo mức độ ưu tiên từ đáy lên đỉnh, từ nhóm thực phẩm cần bổ sung thường xuyên đến những loại nên hạn chế tối đa trong khẩu phần ăn. Dưới đây là những nhóm thực phẩm chứa các chất dinh dưỡng cho người tiểu đường nên ưu tiên theo khuyến nghị từ VIAM Clinic:

Bổ sung thực phẩm giàu protein

Protein giúp duy trì năng lượng, hỗ trợ kiểm soát đường huyết và bảo vệ cơ bắp. Người bệnh nên chọn:

• Đạm động vật lành mạnh: thịt nạc, cá, trứng, sữa không đường.
• Đạm thực vật: đậu hũ, đậu nành, các loại đậu khác.

Lưu ý: Nếu người bệnh tiểu đường có vấn đề về thận, cần giảm lượng đạm theo hướng dẫn bác sĩ.

Thực phẩm giàu chất xơ

Chất xơ giúp làm chậm hấp thu đường glucose, hỗ trợ tiêu hóa và giảm cholesterol. Vì vậy, người bệnh tiểu đường nên chọn nhóm thực phẩm sau:

• Rau củ: cần tây, su hào, cải xanh, mồng tơi, rau ngót, súp lơ xanh, cà tím, măng tây.
• Trái cây ít ngọt: táo, lê, bưởi, dâu tây.
• Ngũ cốc nguyên hạt: yến mạch, gạo lứt, lúa mạch.

Để chế biến tốt nhất, người bệnh nên luộc, hấp hoặc xào ít dầu, không nên chiên giòn hoặc nấu với nhiều chất béo.

Nhóm thực phẩm giàu chất xơ giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL)

Các loại ngũ cốc phù hợp

Ngũ cốc là nguồn cung cấp carbohydrate, nhưng cần chọn loại có chỉ số đường huyết (GI) thấp, giúp đường huyết tăng chậm, ổn định hơn:

• Nên dùng: gạo lứt, yến mạch, lúa mạch, bánh mì nguyên cám, khoai lang.
• Hạn chế: cơm trắng, bún, mì trắng, bánh ngọt.

Mẹo dùng: Người mắc bệnh đái tháo đường có thể thay cơm trắng bằng gạo lứt, ăn sáng với yến mạch kết hợp với sữa không đường.

Nhóm thực phẩm cung cấp chất béo tốt

Chất béo lành mạnh giúp bảo vệ tim mạch và kiểm soát mỡ máu:

• Nguồn tốt: dầu ô liu, dầu mè, dầu lạc, mỡ cá (cá hồi, cá thu).
• Tránh: mỡ động vật, nội tạng động vật.

Mẹo dùng: Người bệnh nên thay mỡ heo bằng dầu thực vật khi nấu ăn, ăn cá ít nhất 2 lần/tuần.

Thực phẩm giàu đạm 

Ngoài protein, đạm còn giúp duy trì cơ bắp, năng lượng và hỗ trợ miễn dịch. Một số nguồn thực phẩm giàu chất đạm gồm:

• Nguồn động vật: thịt bò nạc, ức gà, tô, cá, trứng gà, sữa chua không đường, phô mai ít béo.
• Nguồn thực vật: đậu hũ, đậu nành, đậu xanh, đậu đỏ, các loại đậu và hạt khác.

Mẹo nấu: Người bệnh có thể sử dụng các phương pháp nhiệt lành mạnh như luộc, hấp, áp chảo không dầu hoặc nướng, kết hợp thêm các nguyên liệu bổ trợ như rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và các loại gia vị tự nhiên.

Các loại trái cây

Trái cây là nguồn cung cấp vitamin, chất chống oxy hóa và chất xơ tự nhiên mà không không làm tăng đường huyết đột ngột:

• Nên chọn: táo, lê, bưởi, dâu tây, thanh long.
• Hạn chế: chuối chín, xoài, mít, sầu riêng.

Lưu ý: Người bệnh nên ăn nguyên trái thay vì ép nước để giữ lại chất xơ. Ăn sau bữa chính để tránh tăng đường huyết.

Tăng cường ăn các loại rau củ

Rau củ là phần không thể thiếu trong mỗi bữa ăn, bởi chúng giàu chất xơ, ít calo, giúp làm chậm hấp thu đường. Một số loại rau củ nên dùng như rau cải xanh, súp lơ xanh, mồng tơi, rau ngót, cà tím, măng tây. Người bệnh nên luộc, hấp hoặc xào ít dầu để giữ dưỡng chất, hạn chế các món chiên giòn hoặc nấu với nhiều chất béo.

Xây dựng thực đơn cho người tiểu đường

Việc xây dựng thực đơn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường phù hợp không hề quá khó hay khô khan như nhiều người vẫn nghĩ. Chỉ cần một chút hiểu biết, sự tinh tế và kiên trì, người bệnh hoàn toàn có thể tạo ra những bữa ăn vừa ngon miệng, vừa kiểm soát tốt lượng đường huyết.

Thực đơn cho người tiểu đường gồm những gì?

Chế độ ăn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường cần linh hoạt, cân đối giữa năng lượng và dưỡng chất để hỗ trợ kiểm soát đường huyết mà vẫn đảm bảo ngon miệng. Dưới đây là một số thực phẩm nên được ưu tiên:

• Rau xanh tươi: Đây là nguồn giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất thiết yếu, lại ít calo. Nên chọn rau tươi, chưa qua chế biến để tránh nạp thêm muối hoặc chất bảo quản có hại. Các loại rau màu đậm như cải bó xôi, súp lơ xanh rất được khuyến khích.
• Ngũ cốc nguyên cám: Bao gồm yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên hạt… giàu chất xơ và chất béo không bão hòa có lợi cho tim mạch. Chúng hỗ trợ ổn định đường huyết và làm giảm đề kháng insulin.
• Cá giàu chất béo tốt: Các loại như cá hồi, cá trích, cá thu là nguồn cung cấp omega-3 và protein chất lượng cao. Ăn cá thường xuyên giúp cải thiện chỉ số mỡ máu và hỗ trợ kiểm soát đường trong máu.
• Các loại đậu: Đậu lăng, đậu đen, đậu xanh chứa nhiều chất xơ và protein thực vật. Ăn đậu giúp no lâu, hạn chế tăng đường huyết sau ăn, rất phù hợp với người tiểu đường.
• Trái cây ít ngọt: Mặc dù có chứa đường tự nhiên, nhưng trái cây như bưởi, bơ, đu đủ hay dưa hấu lại giàu chất chống oxy hóa và vitamin, hỗ trợ bảo vệ hệ thần kinh và tim mạch. Ưu tiên ăn cả trái thay vì ép nước để giữ nguyên chất xơ.

Tỷ lệ thành phần thức ăn so với tổng năng lượng được khuyến nghị

Dựa trên các khuyến nghị dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường, tỷ lệ các thành phần sinh năng lượng trong khẩu phần ăn hàng ngày nên được phân bổ như sau:

Thành phần	Tỷ lệ năng lượng khẩu phần	Ghi chú
Glucid (Carbohydrate)	50–60%	Ưu tiên glucid phức hợp, chỉ số đường huyết thấp như ngũ cốc nguyên hạt, rau củ
Protein (Chất đạm)	15–20%	Nguồn đạm nạc gồm thịt gà bỏ da, cá, đậu hũ, trứng. Nên tránh ăn quá nhiều đạm
Lipid (Chất béo)	20–30%	Tối đa 30% nếu người có cân nặng và mỡ máu bình thường; dưới 30% nếu người bệnh bị béo phì hoặc rối loạn lipid máu

Ví dụ: Nếu tổng năng lượng cần nạp là 1800 kcal/ngày, thì:

• Glucid cần khoảng 900–1080 kcal, tương đương 225–270g
• Protein cần khoảng 270–360 kcal, tương đương 67.5–90g
• Lipid cần khoảng 360–540 kcal, tương đương 40–60g

Tuy nhiên, tỷ lệ này sẽ được điều chỉnh theo cân nặng, mức độ hoạt động và tình trạng bệnh lý của mỗi người. 

Một số thực đơn mẫu cho người mắc bệnh tiểu đường

Những thực đơn mẫu sẽ giúp người bệnh có thể đa dạng các nhóm thực phẩm mà không phải suy nghĩ nhiều. Tham khảo ngay 1 trong những thực đơn mẫu được nghiên cứu riêng cho bệnh nhân tiểu đường sau đây:

Thực đơn số 1

• Bữa sáng: Yến mạch nấu sữa hoặc phở gà, một quả trứng luộc và hoa quả.
• Bữa trưa: 1 bát cơm kèm canh bí đỏ nấu thịt, đậu phụ cùng hoa quả.
• Bữa tối: Thịt bò xào bông cải xanh hoặc thịt kho, kèm salad rau củ, 1 bát cơm gạo lứt cùng hoa quả.
• Bữa phụ: Sữa chua Hy Lạp, trái cây, bánh mì nguyên cám hoặc bánh quy ít đường.

Thực đơn số 2

• Bữa sáng: Bánh mì nguyên cám với trứng ốp la, cà chua và rau bina hoặc bánh cuốn kèm hoa quả.
• Bữa trưa: Gà xào sả ớt hoặc 1 bát cơm gạo lứt, canh bí đỏ nấu tôm hoặc canh cá hồi nấu măng chua, rau muống luộc, thịt gà kho và hoa quả.
• Bữa tối: Cá hấp hoặc 1 bát cơm, rau luộc, canh cải xoong nấu tôm, dưa cải, thịt luộc.
• Bữa phụ: Sữa chua ít hoặc không đường, trái cây.

Thực đơn số 3

• Bữa sáng: Phở gà hoặc bún thang.
• Bữa trưa: Tôm rang thịt ba chỉ hoặc 1 bát cơm gạo lứt, trứng cuộn, canh rau cải luộc hoặc canh cua rau cải.
• Bữa tối: Cá lóc kho tộ hoặc 1 bát cơm, rau muống xào tỏi, cùng salad rau càng cua, gà nấu nấm và hoa quả.
• Bữa phụ: Sữa chua Hy Lạp kèm trái cây hoặc bánh flan, bánh quy ít đường.

Người mắc bệnh tiểu đường nên hạn chế ăn gì?

Khi biết mình mắc tiểu đường, nhiều người thường lo lắng không biết nên bắt đầu từ đâu với chế độ ăn uống. Nhưng thật ra, chỉ cần nắm rõ những nhóm thực phẩm dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường nên hạn chế và thay thế bằng các lựa chọn lành mạnh hơn, người bệnh đã đi được một bước quan trọng trong việc kiểm soát đường huyết. Người bị tiểu đường chỉ cần “tránh xa” những món ăn, thức uống dưới đây, là đã có thể phần nào bảo vệ sức khỏe của mình:

Hạn chế các loại đồ uống có ga và cồn

Người bị tiểu đường cần tránh xa các loại nước ngọt có ga vì chúng chứa lượng đường đơn rất cao, dễ làm tăng đột ngột lượng đường trong máu. Ngoài ra, đồ uống có cồn như bia, rượu có thể gây rối loạn chuyển hóa đường, ảnh hưởng không nhỏ đến chức năng gan và quá trình kiểm soát đường huyết. 

Chú ý các loại chất béo và cholesterol

Việc kiểm soát lượng chất béo và cholesterol là rất quan trọng. Người tiểu đường nên hạn chế:

• Chất béo bão hòa (có nhiều trong mỡ động vật, phô mai, bơ) vì chúng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Chất béo trans (thường có trong thực phẩm chế biến sẵn như bánh quy, snack, đồ chiên rán) vì chúng ảnh hưởng xấu đến mỡ máu.
• Thực phẩm giàu cholesterol như nội tạng động vật, lòng đỏ trứng nên được tiêu thụ với lượng vừa phải để tránh các biến chứng về tim mạch.

Hạn chế sử dụng muối

Ăn mặn không chỉ khiến huyết áp tăng cao mà còn ảnh hưởng đến chức năng tim và thận. Đây là hai cơ quan vốn rất dễ bị tổn thương ở người tiểu đường. Các thực phẩm cần hạn chế bao gồm: dưa muối, cá khô, đồ hộp và các loại gia vị mặn như nước mắm, hạt nêm, bột canh…Người bệnh nên ưu tiên sử dụng các loại gia vị ít natri, nêm nếm vừa phải và đọc kỹ thành phần trên bao bì khi chọn thực phẩm chế biến sẵn.

Các nguyên tắc đo lường chuẩn hóa và thực đơn mẫu

Một chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường phù hợp sẽ giúp giảm các tình trạng bệnh tốt hơn. Vì vậy, khi xây dựng thực đơn cho người mắc bệnh tiểu đường cần tuân theo các nguyên tắc sau:

• Cung cấp đủ năng lượng phù hợp với độ tuổi, giới tính và hoạt động thể chất.
• Cân bằng dinh dưỡng với protein, chất béo, carbohydrate, vitamin và khoáng chất.
• Ưu tiên thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp để kiểm soát đường huyết.
• Hạn chế thực phẩm chế biến, đồ ngọt và nước ngọt.
• Phân chia ăn thành 5-6 bữa nhỏ mỗi ngày.
• Uống đủ nước hàng ngày, khoảng 2 lít.

Xây dựng thực đơn dựa trên nguyên tắc cân đối calo và dinh dưỡng, tạo sự phong phú trong bữa ăn hàng ngày. Nguyên tắc lên thực đơn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường phổ biến là nguyên tắc ¼.

Nguyên tắc 1/4 (Dĩa thức ăn = 25cm)

Nguyên tắc 1/4 là một cách đơn giản để đo lường lượng thực phẩm cần thiết cho mỗi bữa ăn. Theo nguyên tắc này, một đĩa thức ăn có kích thước 25cm nên được chia thành 4 phần bằng nhau, mỗi phần tương ứng với một nhóm thực phẩm chính.

• Nhóm ngũ cốc: Chiếm 1/4 đĩa, tương đương với khoảng 100g ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, quinoa…
• Nhóm rau: Chiếm 1/2 đĩa, tương đương với khoảng 200g rau xanh, củ quả.
• Nhóm protein: Chiếm 1/4 đĩa, tương đương với khoảng 100g thịt, cá, trứng, đậu phụ…
• Nhóm chất béo lành mạnh: Chiếm 1/8 đĩa, tương đương với khoảng 1 muỗng canh dầu ô liu, dầu hạt cải…

Thực đơn mẫu

Dựa trên nguyên tắc đo lường dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường được chuẩn hóa, bữa ăn nên được chia nhỏ thành 3 bữa chính và 2 bữa phụ. Người bệnh tiểu đường có thể tham khảo thực đơn 7 ngày đơn giản dưới đây:

Ngày	Bữa sáng	Bữa trưa	Bữa tối	Tráng miệng / Bữa phụ
Thứ Hai	Phở gà (70g bánh phở, 30g thịt)	Cơm (1 bát vơi), canh bí đỏ, cá kho, đậu phụ	Cơm, rau cải luộc, thịt kho	Bưởi (2 múi), táo ta (3 quả)
Thứ Ba	Bánh cuốn, 1 quả quýt	Cơm, canh cá hồi, thịt kho trứng, rau muống	Cơm, canh cải xoong tôm, thịt kho đậu	Nửa quả lê, táo ta (3 quả)
Thứ Tư	Bún thang	Cơm, canh cua rau cải, trứng cuộn	Cơm, gà nấu nấm, salad rau càng cua	Nửa quả táo, chôm chôm (4 quả)
Thứ Năm	Cháo đậu đỏ	Cơm, mướp đắng xào trứng, cà tím nấu đậu	Cơm, rau luộc, thịt kho	Thanh long (1–2 miếng)
Thứ Sáu	Bún bò Huế	Cơm, canh thập cẩm, đậu sốt cà chua	Cháo sườn	Măng cụt (3 quả), ổi (nửa trái)
Thứ Bảy	Bánh mì cá hộp	Bún mọc, 1 bánh su kem	Cơm, canh bắp cải, cá kho, rau lang luộc	Mãng cầu xiêm (1–2 miếng), chôm chôm (4 quả)
Chủ Nhật	Bánh cuốn	Hủ tiếu bò kho	Cơm, canh đậu hũ hẹ thịt, súp lơ luộc	Dứa (1 miếng), dưa hấu (1 miếng), ổi (nửa trái)

Thiết lập mức năng lượng tùy theo cá nhân

Tỷ lệ thành phần dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường so với tổng năng lượng được chuyên gia khuyến nghị là:

• Carbohydrate: 45-65% tổng năng lượng, nên chọn thực phẩm giàu chất xơ và có chỉ số GI thấp.
• Protein: 15-20% tổng năng lượng, ưu tiên thực phẩm giàu protein nạc.
• Chất béo: 20-30% tổng năng lượng, chọn chất béo tốt như dầu ô liu, dầu dừa, quả bơ, và cá béo.

Mức năng lượng cần thiết cho mỗi người phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, giới tính, mức độ hoạt động thể chất… Để xác định mức năng lượng cần thiết cho bản thân, bạn có thể tham khảo công thức sau:

• Năng lượng (kcal) = 66,2 + (13,7 * Cân nặng (kg)) + (5 * Chiều cao (cm)) – (6,8 * Tuổi (năm))

Ví dụ: Một người phụ nữ 25 tuổi, nặng 50kg, cao 160cm và có mức độ hoạt động thể chất trung bình thì mức năng lượng cần thiết của người này là:

• Năng lượng (kcal) = 66,2 + (13,7 * 50) + (5 * 160) – (6,8 * 25) = 1921 kcal

Tính toán năng lượng

Để tính toán năng lượng của một món ăn, bạn có thể sử dụng bảng tính năng lượng của các loại thực phẩm. Bảng tính năng lượng thường được cung cấp trên các trang web hoặc ứng dụng dinh dưỡng.

Ví dụ: Một bát cơm gạo lứt 100g có chứa khoảng 130kcal. Một bát yến mạch 100g có chứa khoảng 350kcal. Một quả chuối 100g có chứa khoảng 90kcal. Như vậy, một bát yến mạch với trái cây và hạt có chứa khoảng 570 kcal.

Các lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường

Người mắc bệnh tiểu đường cần lưu ý đến chế độ dinh dưỡng để duy trì mức độ đường huyết ổn định và kiểm soát các triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng về chế độ ăn uống cho người mắc bệnh tiểu đường.

Kiểm soát lượng đường trong bữa ăn

Tránh thực phẩm giàu đường như đồ ngọt, bánh kẹo, đồ uống có đường và nước ép trái cây. Thay vào đó, hãy ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ như rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt và protein từ nguồn động vật hoặc thực vật. Chia nhỏ bữa ăn trong ngày để tránh tăng đường huyết đột ngột.

Bổ sung đủ nước cho cơ thể

Uống đủ nước (khoảng 8-10 cốc hoặc 2-3 lít mỗi ngày), tùy theo thể trạng và hoạt động. Tránh các loại đồ uống có đường, ga, cồn và chất kích thích như cà phê, rượu, bia để hỗ trợ kiểm soát đường huyết và duy trì sức khỏe. Nước lọc, nước ép rau củ không đường, trà thảo mộc là lựa chọn tốt.

Đa dạng thực phẩm

Đa dạng trong thực đơn để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng từ rau củ quả, trái cây ít đường (như bơ, dâu tây, táo), thực phẩm giàu chất xơ và protein từ nguồn động vật hoặc thực vật. Hạn chế thức ăn nhanh, chế biến sẵn và đồ chiên rán để giảm lượng chất béo và muối trong cơ thể.

Gói Khám – Tư vấn Dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường

Sống chung với bệnh tiểu đường giống như việc bạn phải “làm bạn” với chiếc đồng hồ sinh học – ăn đúng giờ, ăn đúng cách, và hiểu rõ cơ thể của mình từng ngày. Đó là lý do vì sao Gói khám – Tư vấn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường được xây dựng để đưa ra những lời khuyên dinh dưỡng dễ áp dụng, giúp việc ăn uống trở nên nhẹ nhàng, hiệu quả và phù hợp với chính bạn trong cuộc sống hằng ngày.

Chi tiết Gói khám Dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường

Gói khám Dinh dưỡng cho người mắc bệnh mạn tính tại Trung tâm điều trị Béo phì và Hội chứng chuyển hóa VIAM – Phòng khám chuyên khoa Dinh Dưỡng VIAM bao gồm:

• Đánh giá các chỉ tiêu nhân trắc: Cơ – Mỡ – Xương trên hệ thống máy
• Đo các chỉ số sức khỏe: Huyết áp, nhịp tim…
• Đo mật độ xương gót chân.
• Xét nghiệm công thức máu và hóa sinh máu dựa trên tình trạng sức khỏe và linh hoạt theo nhu cầu của khách hàng
• Đánh giá khẩu phần ăn thực tế hàng ngày bằng phần mềm khẩu phần độc quyền của VIAM.
• Khám và tư vấn với bác sĩ chuyên gia (100% là các Phó Giáo sư, Tiến sĩ đầu ngành).
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng cá thể.
• Được hướng dẫn Giáo dục sức khỏe với Bác sĩ dinh dưỡng cá nhân.
• Có sự hướng dẫn tập luyện phù hợp với HLV.

Lợi ích của gói dịch vụ

Gói dịch vụ Khám Dinh dưỡng tùy chỉnh thực đơn và lối sống giúp điều trị bệnh và cung cấp chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa cho người bệnh.

• Tìm hiểu về khẩu phần ăn của mình đang thừa/thiếu thế nào về năng lượng, các chất sinh năng lượng, các vi chất dinh dưỡng, có phù hợp với tình trạng bệnh tiểu đường của bản thân không, để từ đó điều chỉnh chế độ ăn.
• Được các chuyên gia tư vấn cá thể để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường phù hợp và giúp cải thiện tình trạng bệnh.
• Sở hữu bộ thực đơn cá thể được xây dựng bởi chuyên gia dinh dưỡng đầu ngành dựa trên khẩu vị của bản thân và hợp lý đối với tình trạng sức khoẻ.
• Theo dõi chi tiết trong vòng 8 tuần.

Những thắc mắc thường gặp về tháp dinh dưỡng cho ngời tiêu rđường 

Khi bắt đầu điều chỉnh chế độ ăn dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường, chắc hẳn ai cũng sẽ có một vài thắc mắc như sau:

Người mắc bệnh tiểu đường có thể ăn đường không?

Có thể, nhưng với lượng rất hạn chế và cần kiểm soát chặt chẽ. Người tiểu đường không nhất thiết phải kiêng hoàn toàn đường, nhưng nên ưu tiên các loại đường tự nhiên từ trái cây ít đường, đồng thời tránh các loại đường tinh luyện như trong bánh kẹo, nước ngọt. Người bệnh có thể tính toán tổng lượng carbohydrate hàng ngày để không làm tăng đường huyết đột ngột.

Người bệnh tiểu đường hạn chế carbohydrate không?

Không phải loại bỏ hoàn toàn, mà nên ăn có chọn lọc và kiểm soát lượng carbohydrate. Người tiểu đường nên ưu tiên các loại carbohydrate phức như ngũ cốc nguyên hạt, rau củ, đậu… vì chúng có chỉ số đường huyết thấp và hấp thu chậm. Hạn chế các loại carbohydrate đơn như cơm trắng, bánh mì trắng, khoai tây chiên… để tránh tăng đường huyết nhanh.

Người bệnh tiểu đường nên ăn bao nhiêu protein?

Protein nên chiếm khoảng 15–20% tổng năng lượng khẩu phần dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường. Nguồn protein nên đến từ thực phẩm nạc như thịt gà bỏ da, cá, đậu hũ, trứng, các loại đậu… giúp duy trì năng lượng, hỗ trợ kiểm soát đường huyết và không gây tăng cân. Tuy nhiên, cần tránh các loại thịt chế biến sẵn hoặc nhiều chất béo.

Người bệnh tiểu đường có thể uống rượu không?

Có thể uống với mức độ rất hạn chế, nhưng cần thận trọng. Rượu có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa đường và gây hạ đường huyết nếu uống khi đói hoặc không kiểm soát lượng. Nếu uống, nên chọn loại ít đường, uống sau ăn và không vượt quá mức khuyến nghị (ví dụ: không quá 1 ly nhỏ/ngày với nữ, 2 ly với nam). Tuy nhiên, tốt nhất là người bệnh nên hạn chế tối đa hoặc tránh hoàn toàn nếu có biến chứng về gan, tim mạch.

Người bệnh tiểu đường nên ăn bao nhiêu bữa mỗi ngày?

Nên ăn từ 4–6 bữa nhỏ mỗi ngày, thay vì 2–3 bữa lớn. Việc chia nhỏ bữa ăn giúp ổn định đường huyết, tránh tình trạng tăng hoặc hạ đường huyết đột ngột. Các bữa phụ nên lành mạnh, ví dụ như trái cây ít đường, sữa không đường, hoặc các loại hạt. 

Chia sẻ về dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường từ bác sĩ Trương Hồng Sơn

Đái tháo đường đang là căn bệnh phổ biến đối với người cao tuổi trong xã hội ngày nay. Làm thế nào để sống chung với đái tháo đường và giảm tối đa ảnh hưởng xấu của bệnh đối với sức khỏe của chúng ta? Cùng tìm hiểu thông tin qua những chia sẻ của TS. BS Trương Hồng Sơn – Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, chuyên gia tại Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trong chương trình Trà Chiều Tâm Giao phát sóng trên kênh VTV2.

Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM mong rằng bài viết này đã giúp bạn đọc hiểu thêm về cách xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người mắc bệnh tiểu đường. Bên cạnh đó, phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM cung cấp dịch vụ tư vấn chế độ ăn và tập luyện hợp lý cho những người gặp phải tình trạng bệnh mạn tính như tiểu đường, huyết áp cao… Hãy liên hệ với chúng tôi qua số hotline 0935.18.39.39 hoặc 0243.633.5678 để nhận được thông tin chi tiết nhất.