Thói quen dinh dưỡng hàng ngày có thể làm nặng thêm các triệu chứng của bệnh Crohn. Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh Crohn, thì tránh ăn một số thực phẩm có thể giúp dự phòng các đợt bệnh bùng phát.
Contents
Những thực phẩm nên ăn
Ngũ cốc
Ngũ cốc thường là lương thực chính trong chế độ ăn. Ngũ cốc nguyên cám thường cung cấp rất nhiều lợi ích về sức khoẻ vì giàu chất xơ và các chất dinh dưỡng. Các nghiên cứu gợi ý rằng chế độ dinh dưỡng giàu chất xơ có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh viêm ruột.
Tuy nhiên, một khi bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh viêm ruột, chất xơ có thể sẽ gây ra vấn đề với bệnh, và phụ thuộc vào triệu chứng của từng người, bác sĩ có thể sẽ khuyến nghị một chế độ ăn giàu chất xơ. Điều này có nghĩa là bạn sẽ cần phải hạn chế lượng ngũ cốc nguyên hạt mà bạn ăn vào. Theo Hiệp hội bệnh Crohn và bệnh viêm đại tràng Hoa Kỳ, những người mắc bệnh Crohn nên thực hiện chế độ ăn ít chất xơ, ít chất cặn bã để giúp kiểm soát tình trạng co thắt của ruột non hoặc các triệu chứng cấp tính. Chế độ ăn này sẽ giúp làm giảm lượng chất xơ và các chất cặn bã đọng lại bên trong có thể gây kích thích ruột.
Các loại ngũ cốc nên ăn: gạo, mì gạo, khoai tây, yến mạch, bánh mì không chứa gluten.
Các loại ngũ cốc nên tránh: bánh mỳ trắng, mỳ trắng, các sản phẩm từ lúa mạch/lúa mạch đen.
Trái cây và rau xanh
Trái cây và rau xanh có rất nhiều lợi ích cho sức khoẻ, nhưng có thể gây ra các vấn đề tương tự như ngũ cốc nguyên cám do có chứa hàm lượng chất xơ không hoà tan cao.
Tuy nhiên, thay vì tránh ăn trái cây và rau xanh hoàn toàn, bạn có thể vẫn thu được lợi ích từ việc ăn trái cây bằng cách thay đổi cách chế biến. Ví dụ bạn có thể nướng hoặc hấp rau xanh và trái cây để dễ tiêu hoá hơn, mặc dù việc này có thể làm mất một số chất dinh dưỡng quan trọng như enzyme và một số vitamin tan trong nước.
Các loại trái cây và rau xanh có thể ăn: dưa chuột đã gọt vỏ, rau xanh đã nấu chín kỹ hoặc hấp chín, ớt chuông, chuối, bí đỏ..
Các loại trái cây nên hạn chế: táo nguyên vỏ, bông cải xanh, cải bắp, bông cải trắng, artiso, trái cây họ dâu, đào,mận.
Protein và thịt
Trong các đợt bùng phát bệnh Crohn, việc lựa chọn protein nên dựa trên hàm lượng chất béo. Các nguồn protein chứa ít chất béo sẽ là một lựa chọn tốt hơn.
Các nguồn cung cấp protein bạn có thể ăn: trứng, cá, hải sản, bơ lạc, thịt trắng (như thịt gà), thịt thăn lợn, đậu phụ và các sản phẩm từ đậu nành.
Các nguồn protein nên tránh: thịt đỏ, xúc xích, thịt gia cầm tối màu
Các chế phẩm từ sữa
Một số người bị bệnh Crohn có thể sẽ không gặp vấn đề gì khi uống một ly sữa, nhưng một số người có thể sẽ không dung nạp được sữa.
Thay vì uống sữa, bạn có thể lựa chọn các chế phẩm từ sữa khác như: sữa chua, phô mai làm từ sữa đậu nành, sữa dừa, sữa hạnh nhân, sữa hạt lanh, sữa hạt gai dầu hoặc các chế phẩm từ sữa bò đã lên men ít béo như sữa chua, kefir.
Các chế phẩm từ sữa nên tránh: bơ, kem, các sản phẩm từ sữa bò nguyên kem, bơ thực vật.
Đồ uống
Với những người bệnh Crohn, việc uống nhiều nước là một ý tưởng tốt. Loại đồ uống tốt nhất chính là nước lọc. Mất nước thường là yếu tố nguy cơ của tình trạng tiêu chảy mạn tính.
Đồ uống nên hạn chế: cà phê, trà đen, soda, rượu mạnh, bia
Đồ uống nên sử dụng: nước lọc, trà thảo mộc không chứa caffeine
Các loại gia vị
Thực phẩm nhiều gia vị có thể là chất kích thích và đôi khi làm nặng thêm triệu chứng bệnh Crohn. Do vậy, nguyên tắc là bạn nên tránh bất cứ thực phẩm nào quá nhiều gia bị. Ngược lại, các loại rau gia vị như nghệ lại có thể giúp làm giảm các đợt bùng phát bệnh Crohn.
Các loại gia vị nên hạn chế: hạt tiêu, tiêu đen, ớt cayenne, bột ớt, tỏi, hành trắng, hành tím, wasabi
Các loại gia vị nên ăn: nghệ, gừng, hành xanh, vỏ chanh, thảo mộc tươi, mù tạt, thì là
Vitamin và thực phẩm bổ sung
Theo Mayo Clinic, viên đa vitamin có thể là một lựa chọn tốt cho người bệnh Crohn, vì giúp dự phòng tình trạng suy dinh dưỡng do ruột non không hấp thu được các chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Ngoài ra, do chế độ ăn hạn chế, viên đa vitamin có thể giúp bù lại những chất dinh dưỡng bạn bị thiếu. Canxi là một khoáng chất bạn cũng nên cân nhắc bổ sung, đặc biệt là nếu bạn không sử dụng nhiều các chế phẩm từ sữa.
Phụ thuộc vào tình trạng bệnh, các loại thuốc đang sử dụng, người bệnh Crohn thường bị thiếu folate, vitamin B12, vitamin D và các vitamin tan trong dầu.
Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng trước khi bổ sung để tránh tình trạng quá liều và tương tác thuốc.
Làm thế nào để có một chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh, phù hợp cho sức khỏe cả gia đình? Liên hệ ngay với Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.
ThS Lưu Liên Hương
Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Theo Healthline
