Theo một khảo sát về Sức khỏe và Thực phẩm năm 2022 của Hội đồng Thông tin Thực phẩm Quốc tế, tại Hoa Kỳ 12% người Mỹ đang thực hiện chế độ ăn chay và 31% người đã lựa chọn thực phẩm từ thực vật hoàn toàn. Trong khi đó, có rất nhiều các nguồn protein từ thực vật mới có thể thay thế các loại thịt. Tuy nhiên, các loại thực phẩm từ thực vật cũ như đậu, quinoa và đậu phụ cũng rất phù hợp để bổ sung protein không phải từ động vật vào chế độ ăn. Dưới đây là những thông tin khoa học về các loại protein từ thực vật, khi nào bạn nên sử dụng những thực phẩm này và liệu chúng có tạo ra sự khác biệt đối với sức khỏe hay không?
Contents
Sự thật về protein từ động vật
Khi so sánh giữa protein từ động vật với thực vật, có rất nhiều yếu tố cần đánh giá, từ mùi vị đến giá thành. Tuy nhiên nếu bạn thay đổi sử dụng thực vật vì mục đích sức khỏe, thì dưới đây là thông tin đã được kiểm chứng về những lợi ích của chúng.
Protein từ thực vật có tốt như protein từ động vật không?
Đã từ rất lâu, thông tin về “protein hoàn chỉnh” từ các nguồn thực phẩm là một mối quan tâm đối với những người ăn chay. Nhiều loại protein thuần chay không chứa tất cả các acid amin thiết yếu, từ đó khiến nhiều người tin rằng họ phải trộn và kết hợp thực đơn của mình để tạo ra sự cân bằng phù hợp. Tuy nhiên, một số quan điểm hiện nay cho rằng việc kết hợp các loại thực phẩm chay có thể là không cần thiết. Một chế độ ăn cân bằng cần cung cấp đủ tất cả 20 acid amin, cả những acid amin thiết yếu và không thiết yếu.
Đọc thêm bài viết: Một người cần bao nhiêu protein?
Vitamin B12
Tuy nhiên, một chất dinh dưỡng mà protein từ thực vật không có đó là vitamin B12. Vitamin này chịu trách nhiệm cho chức năng não và hình thành tế bào hồng cầu. Nếu bạn lựa chọn áp dụng chế độ ăn chay hoàn toàn, bạn sẽ cần sử dụng các chất bổ sung loại vitamin này vào chế độ ăn.
Những thực phẩm từ thực vật có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe không?
Lựa chọn protein thực vật thay vì động vật có khả năng tạo ra những tác động tích cực đến sức khỏe. Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên kết giữa chế độ ăn dựa trên thực vật với việc duy trì cân nặng khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2 và thậm chí là sống lâu hơn. Tuy nhiên, có một vài lưu ý.
Thực phẩm chế biến sẵn
Một số thực phẩm có chứa protein từ thực vật được chế biến ở mức độ cao có thể gây ra một số vấn đề với sức khỏe. Tùy thuộc vào loại, hàm lượng natri và chất béo bão hòa có thể ngang bằng hoặc thậm chí cao hơn các loại thịt. Vì vậy, mặc dù các loại thực phẩm từ thực vật chế biến sẵn có khẩu vị ngon và hấp dẫn hơn, tuy nhiên bạn nên ăn một cách hợp lý và không phải trong bữa ăn chính.
Dị ứng thực phẩm
Những người bị dị ứng với đậu nành hoặc các loại hạt cũng có thể gặp khó khăn khi áp dụng chế độ ăn giàu protein từ thực vật. Ngoài ra, những người có vấn đề về đường tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích có thể cần phải chú ý đến những thực phẩm có nhiều chất xơ
Tác dụng phụ của đậu nành
Một mối quan tâm khác cần được làm rõ đó là ảnh hưởng của đậu nành đối với sức khỏe. Thực phẩm từ đậu nành thường xuyên được cho rằng là loại thực phẩm có thể gây rối loạn hormone hoặc thậm chí gây ung thư. Tuy nhiên các nghiên cứu chỉ ra, các quan điểm này không đáng lo ngại. Một nghiên cứu năm 2020 đã theo dõi hơn 300.000 phụ nữ đã chỉ ra rằng, đậu nành làm giảm khả năng phát triển ung thư vú. Thêm nữa, các Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cũng khuyến nghị nên ăn các thực phẩm từ đậu nành vì chúng vừa tốt và vừa an toàn đối với sức khỏe.
Lợi ích với môi trường của protein từ thực vật
Ăn nhiều protein từ thực vật không chỉ giúp bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể mà còn giúp phục hồi trái đất
Khí thải carbon
Một nghiên cứu năm 2019 cho thấy việc chuyển từ chế độ ăn tạp sang chế độ ăn thuần chay đã giảm 50% lượng khí thải nhà kính, trong khi việc chuyển sang chế độ ăn chay lacto-vo cũng làm giảm 35%.
Đọc thêm bài viết: Những loại trái cây nhiều protein nhất
Bảo vệ nguồn nước
Sử dụng nước là một ưu thế quan trọng khác giữa việc sử dụng protein từ thực vật với protein từ động vật. Điều này là do để chế biến các loại thịt bò, thịt gia cầm và thịt lợn, chúng ta cần nhiều nước để chế biến hơn so với các loại protein từ thực vật như đậu, hạt và ngũ cốc.
Bảo vệ động vật
Theo báo cáo của Liên Hợp Quốc, việc giảm sử dụng thịt giúp giảm tác động đối với môi trường đặc biệt có liên quan đến tình trạng biến đổi khí hậu.
Những câu hỏi liên quan
Các loại protein từ thực vật nào tốt nhất?
Các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật tốt nhất là những thực phẩm không chỉ cung cấp lượng protein dồi dào mà còn mang lại nhiều lợi ích khác. Loại thực phẩm từ thực vật giàu protein phải kể đến đầu tiên đó là các loại đậu. Các loại đậu như đậu nành, đậu đen, đậu xanh, đậu phộng, đậu lăng… không chỉ giàu protein mà còn giúp bổ sung chất xơ. Ngoài ra, những thực phẩm này còn rất đa dạng trong cách chế biến.
Tiếp theo đó là các loại hạt như hạt quinoa, hạt dẻ cười hay yến mạch cũng là một lựa chọn protein thực vật rất tuyệt vời vì sự tiện lợi cũng như tính linh hoạt của chúng
Ai không nên sử dụng protein từ thực vật?
Bất kỳ ai cũng có thể lựa chọn các loại thực phẩm toàn phần có nguồn gốc thực vật vào chế độ ăn lành mạnh của mình. Tuy nhiên, những người đang áp dụng chế độ ăn giảm natri hoặc giảm chất béo sẽ cần chú ý kiểm tra nhãn trên thực phẩm có nguồn gốc thực vật đã qua chế biến. Và với những người bị dị ứng với thực phẩm từ thực vật như các loại hạt hoặc đậu nành cần chú ý đọc thành phần thực phẩm có trong món ăn để bảo vệ sức khỏe.
Hãy đến với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để được chuyên gia tư vấn chế độ ăn khoa học và sinh hoạt hợp lý để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh bạn nhé! Đặt lịch khám TẠI ĐÂY hoặc liên hệ Hotline: 0935.18.3939 / 024.3633.5678
BS Tạ Tùng Duy – Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM
Theo Healthline
