Hệ thống miễn dịch khỏe mạnh là yếu tố quan trọng giúp con người chống lại bệnh tật. Thực phẩm tăng cường miễn dịch và hoạt động thể chất lành mạnh là ưu tiên hàng đầu.
Hệ thống miễn dịch là hàng rào chống lại các tác nhân gây bệnh trong cơ thể như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng, v.v. Hệ thống miễn dịch khỏe mạnh giúp bạn ngăn ngừa hoặc tìm cách loại bỏ, tiêu diệt các mầm bệnh có hại từ môi trường xung quanh thâm nhập vào bên trong. Nhờ đó giữ cho cơ thể luôn khỏe mạnh. Các loại vitamin và khoáng chất khác nhau, thường được gọi là vi chất dinh dưỡng là cần thiết cho một hệ thống miễn dịch khỏe. Các vi chất dinh dưỡng này bao gồm: Vitamin B12, Axit folic, Đồng, Kẽm. Nguồn lý tưởng nhất để có những chất này là thông qua chế độ ăn uống.
Nhiều người trên khắp thế giới bị thiếu hụt vi chất dinh dưỡng. Tại Hoa Kỳ, gần 95% dân số không nhận đủ liều vitamin D khuyến nghị, 84% không nhận đủ vitamin E, 46% không nhận đủ vitamin C, 45% không nhận đủ vitamin A và 15% không nhận đủ kẽm. Sự thiếu hụt các vitamin và khoáng chất này có thể dẫn đến suy giảm chức năng miễn dịch. Nhiều yếu tố, chẳng hạn như căng thẳng và nhiễm trùng, có thể dẫn đến sự thiếu hụt chất dinh dưỡng trong cơ thể. Khi quá trình lão hóa tăng, nhu cầu vi chất dinh dưỡng của cơ thể tăng lên. Những người trên 50 tuổi có xu hướng cần nhiều chất dinh dưỡng hơn như vitamin D, canxi, vitamin B6 và vitamin B12.
Contents
Các loại thực phẩm tăng cường hệ miễn dịch
Vitamin C
Vitamin C hoặc axit ascorbic, là một loại vitamin tan trong nước được biết đến với khả năng hỗ trợ hệ thống miễn dịch mạnh mẽ. Ngoài việc thúc đẩy các chức năng tế bào khác nhau trong hệ thống miễn dịch, vitamin C giúp cơ thể phát triển và sửa chữa các mô, chữa lành vết thương và hấp thụ sắt. Vitamin C cũng là một chất chống oxy hóa, chống lại các gốc tự do, có thể giúp ngăn ngừa một số loại ung thư và ngăn ngừa bệnh tim. Cơ thể con người không thể tạo ra vitamin C, vì vậy nó phải đến từ thực phẩm hoặc chất bổ sung. Lượng vitamin C cần thiết trong một ngày đối với nam là 90 mg và 75 mg đối với nữ. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học cho rằng điều này là không đủ và khuyến nghị 200 mg vitamin C mỗi ngày để mang lại lợi ích sức khỏe tối đa. Mặc dù hầu hết các nghiên cứu cho thấy uống vitamin C không ngăn ngừa được cảm lạnh, nhưng nó có thể giúp giảm các triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của cảm lạnh. Ví dụ, một phân tích tổng hợp năm 2018 cho thấy rằng dùng thêm một liều vitamin C có thể rút ngắn thời gian bị cảm lạnh. Bổ sung vitamin C thậm chí có thể có lợi hơn cho những người hoạt động thể chất.
Vitamin D
Vitamin D đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh để cơ thể có thể chống lại các bệnh do vi khuẩn và virus gây ra như cảm lạnh thông thường. Một số nghiên cứu lâm sàng cho thấy bổ sung 400IU vitamin D mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa cảm lạnh. Các nhà khoa học cho thấy điều trị bằng vitamin D có thể làm giảm nhiễm trùng đường hô hấp, đặc biệt là ở những người bị thiếu vitamin D. Một số nhà nghiên cứu cũng tin rằng có mối liên hệ giữa sự thiếu hụt vitamin D và tăng nguy cơ nhập viện vì COVID19, mặc dù tuyên bố này còn gây tranh cãi.
Kẽm
Thiếu kẽm có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch bằng cách làm suy giảm sự hình thành, kích hoạt và trưởng thành của tế bào lympho, tế bào bạch cầu – một phần hoạt động của hệ thống miễn dịch. Các nhà khoa học cho biết thiếu hụt kẽm cũng làm tăng nguy cơ nhiễm virus. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng kẽm có thể giúp rút ngắn thời gian bị cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, việc xác định liều lượng tốt nhất để hỗ trợ sức khỏe miễn dịch và điều trị cảm lạnh sẽ cần được nghiên cứu thêm.
Probiotics có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch?
Hiện nay nhiều người sử dụng Probiotics như một cách tự nhiên để tăng cường hệ thống miễn dịch. Probiotics đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp duy trì sự cân bằng lành mạnh của vi khuẩn đường ruột. Các nghiên cứu mới cũng ủng hộ ý kiến Probiotics có tác dụng làm tăng hệ miễn dịch. Một nghiên cứu năm 2020 – được thực hiện bởi một công ty sản xuất men vi sinh – đã phát hiện ra rằng việc sử dụng men vi sinh có thể làm giảm tỷ lệ mắc và thời gian nhiễm trùng đường hô hấp. Các nhà khoa học kêu gọi nghiên cứu thêm để thiết lập mối quan hệ giữa probiotics và hệ thống miễn dịch.
Thuốc bổ sung có thể bảo vệ chống lại COVID-19 không?
Nhiều người đang dùng một hoặc kết hợp các chất bổ sung để ngăn ngừa hoặc điều trị COVID-19. Nhưng không có đủ nghiên cứu để chứng minh việc sử dụng bất kỳ loại vitamin hay thảo mộc nào để điều trị hoặc ngăn ngừa COVID-19. Chỉ có vaccine và các biện pháp vệ sinh nghiêm ngặt có thể giúp ngăn ngừa căn bệnh này. Đối với các trường hợp nghiêm trọng của COVID-19, các bác sĩ có thể sử dụng các loại thuốc cụ thể.
Rủi ro khi dùng chất bổ sung
Nhiều chất bổ sung có thể tương tác với thuốc và các chất bổ sung khác. Và việc kết hợp các chất bổ sung khác nhau cũng có thể dẫn đến thừa chất dinh dưỡng có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng. Ví dụ, vitamin C dư thừa được bài tiết qua nước tiểu và không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Nhưng lượng vitamin C quá cao có thể gây tiêu chảy, đau bụng và buồn nôn. Quá nhiều vitamin D có thể có hại và dẫn đến buồn nôn, sỏi thận, lú lẫn, chán ăn và yếu cơ. Vitamin D cũng tương tác với các loại thuốc, chẳng hạn như thuốc giảm cân orlistat, steroid và statin giảm cholesterol. Nếu một người có quá nhiều kẽm có thể bị tác động tiêu cực như buồn nôn, tiêu chảy và đau đầu. Theo thời gian, kẽm dư thừa có thể dẫn đến mức đồng thấp, giảm khả năng miễn dịch và giảm mức cholesterol hữu ích. Kẽm cũng có thể tương tác với các loại thuốc khác. Probiotics an toàn cho hầu hết mọi người. Tuy nhiên, chúng có thể làm bệnh trầm trọng hơn hoặc gây nhiễm trùng do vi khuẩn ở những người có hệ miễn dịch rất kém hoặc bị bệnh nặng.
Làm thế nào để tăng cường hệ thống miễn dịch một cách tự nhiên?
Có một lối sống lành mạnh có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Mọi người có thể áp dụng một số cách sau:
- Không hút thuốc
- Tập thể dục
- Không uống rượu
- Rửa tay thường xuyên
- Quản lý căng thẳng
- Tiêm các loại vaccine được khuyến nghị
- Có một chế độ ăn uống cân bằng với nhiều trái cây và rau quả
- Duy trì cân nặng phù hợp.
Hãy đến với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để được chuyên gia tư vấn chế độ ăn khoa học và sinh hoạt hợp lý để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh bạn nhé! Mọi thông tin xin liên hệ Hotline: 0935.18.3939 hoặc Fanpage Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.
Hà Linh
Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Theo Medical News Today
