Các nghiên cứu chỉ ra giấc ngủ giúp cơ thể hồi phục, tự sửa chữa, hồi phục năng lượng.
Giấc ngủ là một điều thiết yếu để có một sức khỏe tốt. Trên thực tế, chúng ta cần ngủ giống như chúng ta cần thức ăn và nước uống. Nhiều phản ứng sinh học của cơ thể xảy ra khi chúng ta ngủ bao gồm:
- Não bộ lữu trữ các thông tin mới và loại bỏ các chất độc hại
- Các tế bào thần kinh kết nối và tổng hợp lại.
- Các tế bào khác của cơ thể cũng sẽ tự sửa chữa, hồi phục năng lượng, và tiết ra các phân tử như hormon và protein
Những quá trình này rất quan trọng với cơ thể. Nếu thiếu chúng, cơ thể sẽ không thể hoạt động chính xác. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn những quá trình nào sẽ xảy ra trong khi ngủ trong bài viết này.
Contents
Vì sao chúng ta cần phải ngủ?
Ngày nay các nhà khoa học đã chứng minh rằng không chỉ có một mà có rất nhiều lý do để chứng minh chúng ta cần ngủ. Và những lý do có thể được nêu ra như là:
Bảo tồn năng lượng
Theo lý thuyết bảo toàn năng lượng, chúng ta cần ngủ để bảo tồn năng lượng. Ngủ cho phép chúng ta giảm nhu cầu năng lượng bằng cách dành một phần thời gian để thực hiện các quá trình trao đổi chất ở cấp độ thấp hơn.
Các nghiên cứu cho thấy rằng nếu chúng ta ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, chúng ta có thể tiết kiệm đến 35% năng lượng tiêu hao trong ngày.
Tự sửa chữa các tế bào
Một lý thuyết khác, được gọi là lý thuyết phục hồi, nói rằng cơ thể cần ngủ để tự phục hồi. Lý thuyết này nêu lên rằng giấc ngủ cho phép các tế bào tự sửa chữa và hồi phục trở lại. Những quá trình này bao gồm:
- Tái tạo cơ
- Tổng hợp protein
- Phát triển các mô
- Giải phóng hormon
Chức năng não bộ
Lý thuyết về sự dẻo dai thần kinh, cũng đề cập đến giấc ngủ rất cần thiết cho não bộ. Đặc biệt, giấc ngủ cho phép các nơ-ron và các tế bào thần kinh khác tự tổ chức lại.
Khi chúng ta ngủ, hệ thống bạch huyết trong não (hệ thống glymphatic) giúp đào thải chất độc được tích tụ trong suốt cả ngày ra khỏi hệ thần kinh trung ương. Điều này giúp bạn cảm thấy tỉnh táo hơn sau khi thức dậy.
Nghiên cứu cũng cho thấy giấc ngủ giúp chuyển đổi những kỳ ức ngắn hạn thành ký ức dài hạn, cũng như xóa hoặc quên đi những thông tin không cần thiết có thể gây rối loạn hệ thần kinh.
Cải thiện cảm xúc
Trong khi ngủ, các hoạt động ở những khu vực kiểm soát cảm xúc của não tăng lên. Bằng cách này giấc ngủ giúp các chức năng của não và cảm xúc được ổn định hơn.
Một ví dụ về cách mà giấc ngủ giúp điểu chỉnh cảm xúc xảy ra ở hạch hạnh nhân trong não. Hạch hạnh nhân chịu trách nhiễm về đáp ứng với sợ hãi, lo âu khi đối mặt với một tình huống căng thẳng. Khi bạn ngủ đủ giấc, hạch hạnh nhân có thể thích nghi tốt hơn.
Duy trì cân nặng
Giấc ngủ có thể ảnh hưởng đến cân nặng bằng cách kiểm soát hormon đói. Các hormon này bao gồm ghrelin-làm tăng cảm giác thèm ăn và leptin-giúp tăng cảm giác no sau ăn.
Khi ngủ ghrelin sẽ được tiết ra ít hơn vì cơ thể sẽ giảm sử dụng năng lượng để tiêu hóa. Ngược lại, thiếu ngủ sẽ làm tăng ghrelin và ức chế leptin. Sự mất cân bằng này sẽ khiến bạn cảm thấy đói hơn và có thể làm tăng nguy cơ ăn nhiều hơn và gây tăng cân.
Ổn định chức năng của insulin
Insulin là một loại hormon giúp tế bào sử dụng glucose hoặc đường để sinh ra năng lượng. Nhưng nếu bạn bị kháng insulin, các tế bào sẽ không đáp ứng chính xác với insulin. Điều này có thể gây ra tăng đường huyết, thậm chí có thể là đái tháo đường typ 2.
Giấc ngủ có thể giúp các tế bào khỏe mạnh để có thể hấp thụ glucose dễ dàng hơn và chống lại tình trạng đề kháng insulin. Ngoài ra khi ngủ bộ não sẽ sử dụng ít glucose hơn, gián tiếp điểu chỉnh lượng đường trong máu.
Khả năng miễn dịch
Các nghiên cứu chỉ ra rằng thiếu ngủ có thể ức chế phản ứng miễn dịch và khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng hơn. Khi ngủ, cơ thể tạo ra cytokine, những protein này tham gia tiêu diệt các vi khuẩn có hại với cơ thể. Đặc biệt đó là lý do vì sao giấc ngủ rất quan trọng khi bạn ốm hoặc căng thẳng.
Trái tim khỏe mạnh
Theo các nghiên cứu, người trưởng thành trung bình cần ngủ 7 tiếng mỗi đêm. Nếu ít hơn, có thể sẽ gây ra một số yếu tố nguy cơ với tim mạch như:
- Tăng huyết áp
- Tăng cường hoạt động của hệ thần kinh giao cảm
- Tăng các phản ứng viêm
- Tăng nồng độ cortisol
- Tăng cân
- Đề kháng insulin.
Tổng kết lại, giấc ngủ giúp chúng ta khỏe mạnh và duy trì sự minh mẫn. Nó cho phép cơ thể và não bộ tự sửa chữa, hồi phục năng lượng. Nếu không ngủ đủ giấc bạn có thể bị suy giảm về trí nhớ, khả năng tập trung, miễn dịch và thay đổi về cảm xúc.
Hãy đến với Phòng khám chuyên khoa Dinh Dưỡng VIAM để được chuyên gia chế độ ăn và sinh hoạt thích hợp để bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể bạn nhé! Mọi thông tin xin liên hệ Hotline: 0935.18.3939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.
BS. Tùng Duy
Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM
Theo Healthline
