Theo Tổ chức Y tế Thế giới, “hiện nay, khoảng 30–50% các loại ung thư có thể được phòng chống bằng cách tránh phơi nhiễm với các yếu tố nguy cơ và thực hiện các chiến lược phòng ngừa”. Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) năm 2012, cũng khuyến cáo việc tuân thủ khuyến nghị về chế độ ăn uống khoa học có hiệu quả giảm tỷ lệ tử vong do ung thư. Các khuyến nghị chi tiết về chế độ ăn uống được đưa ra trong hướng dẫn ACS 2012.
Contents
- 1 1.Áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh với trọng tâm là thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật
- 2 2.Chọn thực phẩm và đồ uống với lượng vừa đủ giúp duy trì cân nặng
- 3 3.Hạn chế tiêu thụ thịt chế biến sẵn và thịt đỏ
- 4 4. Ăn nhiều rau và trái cây mỗi ngày
- 5 5.Chọn ngũ cốc nguyên hạt thay vì các sản phẩm ngũ cốc tinh chế
- 6 6.Hạn chế uống các loại đồ uống có cồn.
1.Áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh với trọng tâm là thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật
2.Chọn thực phẩm và đồ uống với lượng vừa đủ giúp duy trì cân nặng
- Đọc kỹ bao bì của mỗi sản phẩm để hiểu rõ về giá trị dinh dưỡng khẩu phần cung cấp. Lưu ý rằng, các cụm từ trên bao bì như “low fat” hay “nonfat” (“ít chất béo” hay “không béo”) không có nghĩa là “ít calo”.
- Giảm lượng thực phẩm giàu calo trong khẩu phần ăn
- Nên lựa chọn rau, trái cây tươi nguyên và các loại thực phẩm ít calo khác thay vì các loại thực phẩm giàu calo như khoai tây chiên, kem, bánh rán và các loại đồ ngọt khác.
- Hạn chế tiêu thụ đồ uống có đường như nước giải khát và đồ uống có hương vị trái cây.
3.Hạn chế tiêu thụ thịt chế biến sẵn và thịt đỏ
Tiêu thụ thịt đã chế biến sẵn và thịt được bảo quản bằng phương pháp hun khói hoặc ướp muối làm tăng khả năng tiếp xúc với các hóa chất có thể gây ung thư, do đó nên giảm thiểu thói quen ăn uống này.
- Giảm tiêu thụ thịt đã chế biến sẵn như thịt xông khói, xúc xích và thịt hộp.
- Lựa chọn cá, thịt gia cầm hoặc đậu thay cho thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn và thịt cừu).
- Nướng, hấp, hoặc luộc thịt và cá thay vì chiên, nướng than hoặc quay.
Đọc thêm bài viết: Những câu hỏi thường gặp về dinh dưỡng và bệnh ung thư
4. Ăn nhiều rau và trái cây mỗi ngày
- Ăn rau và trái cây trong các bữa ăn chính và cả bữa ăn nhẹ.
- Ăn nhiều loại trái cây và rau quả mỗi ngày.
- Nên ưu tiên lựa chọn nước ép 100% từ rau và trái cây nguyên chất.
5.Chọn ngũ cốc nguyên hạt thay vì các sản phẩm ngũ cốc tinh chế
- Chọn ngũ cốc nguyên hạt như mì ống, ngũ cốc (gạo lứt, yến mạch, mỳ toàn phần) thay vì các loại làm từ ngũ cốc tinh chế.
- Hạn chế tiêu thụ các loại bánh ngọt, kẹo và các loại thực phẩm có hàm lượng đường cao khác.
Tham khảo thêm: Nên làm tầm soát ung thư khi nào?
6.Hạn chế uống các loại đồ uống có cồn.
- Không uống quá 1 ly mỗi ngày đối với phụ nữ hoặc 2 ly mỗi ngày đối với nam giới.
Hiện nay, các nghiên cứu gần đây đã cho thấy vai trò quan trọng của dinh dưỡng đối với bệnh ung thư. Biểu đồ dưới đây tóm tắt các sản phẩm bổ sung được cho là ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư dựa trên các bằng chứng đã công bố.
| Phân loại | Tăng nguy cơ ung thư | Giảm nguy cơ ung thư | Ghi chú |
| Muối | Chưa xác định |
√ |
Thực phẩm ít muối có thể phòng chống một số loại ung thư |
| Selenium |
√ |
Chưa xác định | Ranh giới rất nhỏ giữa liều an toàn và liều gây độc |
| Sản phẩm từ đậu nành |
√ |
Có thể giảm nguy cơ ung thư vú, tiền liệt tuyến | |
| Đường | Có thể gián tiếp làm tăng nguy cơ ung thư |
√ |
Do hàm lượng calo cao và không có giá trị dinh dưỡng |
| Trà | √ | Chưa xác định | Nguồn gốc các chất chống oxi hóa, polyphenol và flavonoid |
| Chất béo bão hòa | Chưa xác định | √ | |
| Vitamin A (trong thực phẩm bổ sung) | Liều cao có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi | Không | |
| Vitamin C | √ | Vitamin C nguồn gốc từ thực phẩm giúp giảm nguy cơ ung thư | Vitamin C trong thực phẩm được ưa chuộng hơn trong thực phẩm bổ sung |
| Vitamin D | √ | Có thể giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng | |
| Vitamin E (trong thực phẩm bổ sung) | Có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt | Không |
Bên cạnh đó, cách chế biến và bảo quản thực phẩm mang lại cả những tác động tích cực và tiêu cực đến nguy cơ ung thư. Ngũ cốc tinh chế đã loại bỏ chất xơ trong chế độ ăn uống giúp giảm nguy cơ ung thư; trong khi đó thịt bảo quản có thêm muối và nitrit có hàm lượng chất gây ung thư cao.
