Viêm khớp là một tình trạng sức khỏe phổ biến liên quan đến tình trạng viêm mãn tính ở khớp, gây đau và tổn thương khớp, xương và các bộ phận cơ thể khác tùy thuộc vào loại viêm và tình trạng viêm của khớp. Trong hơn 100 loại bệnh cơ xương khớp thì viêm xương khớp hay còn gọi là thoái hóa khớp là bệnh phổ biến nhất. Trên thực tế, có tới 40% nam giới và 47% phụ nữ có thể được chẩn đoán mắc bệnh viêm xương khớp trong suốt cuộc đời của họ. Trong khi đó, viêm khớp dạng thấp (RA) và viêm khớp vẩy nến là những tình trạng viêm được coi là bệnh tự miễn dịch. Bệnh gout cũng là một loại viêm khớp phổ biến khác.
.jpg)
Nghiên cứu cho thấy rằng các can thiệp về chế độ ăn uống, như loại bỏ một số loại thực phẩm và đồ uống có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh ở những người bị viêm xương khớp, cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống của họ. Dưới đây là 8 loại thực phẩm và đồ uống nên tránh nếu bạn bị viêm khớp, cùng tham khảo với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM nhé!
Contents
Các thực phẩm chứa nhiều đường
Bạn nên hạn chế không nên để lượng đường nạp vào cơ thể quá nhiều đặc biệt là nếu bạn bị viêm khớp. Đường bổ sung được tìm thấy trong kẹo, nước ngọt, kem và nhiều loại thực phẩm khác, bao gồm cả những món mà bạn ít nghĩ tới hơn như nước sốt thịt nướng. Một nghiên cứu ở 217 người bị viêm khớp dạng thấp ghi nhận rằng trong số 20 loại thực phẩm, soda có đường và món tráng miệng được báo cáo là làm trầm trọng hơn các triệu chứng viêm khớp dạng thấp. Hơn nữa, đồ uống có đường như soda có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh viêm khớp. Ví dụ, trong một nghiên cứu ở 1.209 người trưởng thành trong độ tuổi 20–30, những người uống đồ uống có đường fructose 5 lần mỗi tuần hoặc nhiều hơn có nguy cơ bị viêm khớp gấp 3 lần so với những người uống ít hoặc không uống đồ uống có đường fructose. Một nghiên cứu khác ở gần 200.000 phụ nữ cho thấy việc uống soda có đường thường xuyên làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp
Các loại thịt đỏ và đã qua chế biến
Một số nghiên cứu chỉ ra mối liên quan giữa việc tiêu thụ thịt đỏ và thịt đã qua chế biến với các triệu chứng viêm, trong đó có tăng các triệu chứng viêm khớp. Nghiên cứu chỉ ra chế độ ăn nhiều thịt đã qua chế biến và thịt đỏ làm gia tăng các yếu tố gây viêm như interleukin-6 (IL-6), protein phản ứng C (CRP) và homocysteine . Nghiên cứu ở 217 người bị viêm khớp dạng thấp cũng cho thấy ăn thịt đỏ thường làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh. Ngoài ra, một nghiên cứu ở 25.630 người đã xác định rằng ăn nhiều thịt đỏ có thể là một yếu tố nguy cơ gây viêm xương khớp. Ngược lại, chế độ ăn nhiều rau xanh không bao gồm thịt đỏ đã được chứng minh là cải thiện các triệu chứng viêm khớp
Thực phẩm chứa gluten
Gluten là một nhóm các protein có trong lúa mì, lúa mạch, lúa mạch đen và triticale (lai giữa lúa mì và lúa mạch đen). Một số nghiên cứu chỉ ra gluten làm gia tăng phản ứng viêm và ngược lại. Hơn nữa, những người bị bệnh celiac có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp cao hơn và những người mắc các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp cũng có tỷ lệ mắc bệnh celiac cao hơn đáng kể so với những người không mắc bệnh. Nghiên cứu cũng cho thấy chế độ ăn thuần chay, không chứa gluten làm giảm đáng kể hoạt động của bệnh và cải thiện tình trạng viêm ở người bị viêm khớp dạng thấp. Mặc dù những phát hiện này đầy hứa hẹn, nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm để xác nhận liệu một chế độ ăn không chứa gluten có mang lại lợi ích cho những người bị viêm khớp hay không.
Thực phẩm đã qua chế biến
Các mặt hàng chế biến sẵn như đồ ăn nhanh, ngũ cốc ăn sáng và bánh nướng thường chứa nhiều ngũ cốc tinh chế, được bổ sung thêm đường, chất bảo quản và các thành phần có khả năng gây viêm khác, tất cả đều có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm khớp. Nghiên cứu cho thấy rằng chế độ ăn phương Tây giàu thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp do góp phần gây viêm và tăng các yếu tố nguy cơ như béo phì. Hơn nữa, nghiên cứu cũng cho thấy những người ăn nhiều thực phẩm chế biến quá kỹ cũng có các yếu tố nguy cơ bệnh tim tăng lên, như làm tăng nồng độ của glycated hemoglobin (HbA1c)- một dấu hiệu kiểm soát lượng đường trong máu lâu dài. Do đó, thực phẩm chế biến sẵn có thể làm xấu đi sức khỏe của bạn và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.
Rượu
Rượu có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm khớp, bất kỳ ai bị viêm khớp nên hạn chế hoặc tránh uống rượu. Một nghiên cứu trên 278 người bị viêm cột sống ảnh hưởng chủ yếu đến tủy sống và các khớp xương cùng (SI) n chỉ ra uống rượu làm tăng tổn thương cấu trúc cột sống. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng uống rượu có thể làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn gout. Hơn nữa, uống rượu kéo dài có liên quan đến việc tăng nguy cơ viêm xương khớp.
Một số loại dầu thực vật
Chế độ ăn giàu chất béo omega-6 và ít chất béo omega-3 có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp. Những chất béo này cần thiết cho sức khỏe. Tuy nhiên, tỷ lệ mất cân bằng giữa omega-6 và omega-3 trong hầu hết các chế độ ăn phương Tây có thể làm tăng tình trạng viêm. Vậy nên bạn cần giảm lượng thức ăn giàu chất béo omega-6, chẳng hạn như dầu thực vật, tăng lượng thức ăn giàu omega-3 như cá béo có thể cải thiện các triệu chứng viêm khớp
Thực phẩm nhiều muối
Cắt giảm lượng muối có thể là một lựa chọn tốt cho những người bị viêm khớp. Thực phẩm chứa nhiều muối bao gồm tôm, súp đóng hộp, bánh pizza, một số loại pho mát, thịt chế biến sẵn và nhiều món ăn chế biến sẵn khác. Một nghiên cứu trên chuột cho thấy rằng bệnh viêm khớp trở nên nghiêm trọng hơn ở những con chuột được ăn chế độ ăn nhiều muối hơn so với những con có chế độ ăn có lượng muối bình thường. Ngiên cứu trên chuột cũng cho thấy chế độ ăn ít muối làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnhviêm khớp dạng thấp so với chế độ ăn nhiều muối. Những con chuột ăn chế độ ăn ít muối ít bị vỡ sụn và phá hủy xương, cũng như các dấu hiệu viêm thấp hơn so với những con chuột ở chế độ ăn nhiều muối. Điều thú vị là, các nhà nghiên cứu đã gợi ý rằng lượng natri cao có thể là một yếu tố nguy cơ gây ra các bệnh tự miễn dịch như viêm xương khớp
Thực phẩm giàu AGEs (Advanced glycation end products)
Sản phẩm cuối cùng của quá trình glycation nâng cao (AGEs) là các phân tử được tạo ra thông qua phản ứng giữa đường và protein hoặc chất béo. Chúng tồn tại tự nhiên trong thực phẩm động vật chưa nấu chín và được hình thành thông qua một số phương pháp nấu nướng. Thực phẩm động vật giàu chất đạm, chất béo cao được chiên, quay, nướng, ướp là một trong những nguồn giàu AGEs nhất trong chế độ ăn uốn . Chúng bao gồm thịt xông khói, bít tết áp chảo hoặc nướng, gà quay hoặc chiên và xúc xích nướng. Khoai tây chiên, pho mát, bơ thực vật và sốt mayonnaise cũng rất giàu AGEs.
Khi AGEs tích tụ với số lượng cao trong cơ thể gây căng thẳng oxy hóa (mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể) và viêm nhiễm có thể xảy ra. Căng thẳng oxy hóa và sự hình thành AGE có liên quan đến sự tiến triển của bệnh ở những người bị viêm khớp. Trên thực tế, những người bị viêm khớp đã được chứng minh là có lượng AGEs trong cơ thể cao hơn những người không bị viêm khớp. Sự tích tụ AGE trong xương và khớp cũng có thể đóng một vai trò trong sự phát triển và tiến triển của bệnh viêm xương khớp. Thay thế các loại thực phẩm có AGEs cao bằng các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như rau, trái cây, các loại đậu và cá có thể làm giảm tổng lượng AGEs trong cơ thể bạn.
Nếu bạn bị viêm khớp, một chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bạn. Nghiên cứu cho thấy rằng bạn nên tránh một số loại thực phẩm và đồ uống, bao gồm thực phẩm đã qua chế biến, thịt đỏ, thực phẩm chiên rán và những thực phẩm giàu đường bổ sung. Hãy nhớ rằng các yếu tố lối sống như mức độ hoạt động , trọng lượng cơ thể và tình trạng hút thuốc của bạn cũng rất quan trọng để kiểm soát bệnh viêm khớp.
Làm thế nào để có một chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh, phù hợp cho sức khỏe cả gia đình? Liên hệ ngay với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.
BS. Nguyễn Hoài Thu – Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM
Tổng hợp từ Healthline
