Nếu dấu hiệu đi ngoài của bạn đột nhiên bị thay đổi: tăng số lần, tính chất phân bất thường, bạn có thể tự hỏi nguyên nhân gì gây ra vấn đề này? Bài viết dưới đây cho biết những lý do có thể gặp phải, từ đơn giản đến phức tạp, cách xử lý thông thường như thế nào, và cuối cùng là khi nào bạn cần đi khám bác sỹ? Cùng Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM tìm hiểu về nguyên nhân khiến bạn đi ngoài nhiều lần trong ngày tại bài viết dưới đây.
Những thay đổi về tính chất và khối lượng của phân có thể báo hiệu điều gì đó không ổn, mặc dù những yếu tố này phụ thuộc vào loại thực phẩm bạn đã tiêu thụ và một số điều kiện khác, ví dụ bạn ăn khi bị căng thẳng, khi đi du lịch, khi đang dùng thuốc hoặc cơ thể đang mỏi mệt…
Thay đổi thói quen đại tiện cũng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh khác, chẳng hạn như bệnh celiac, bệnh viêm ruột, rối loạn tuyến tụy, rối loạn đường mật, không dung nạp đường sữa, rối loạn vi khuẩn đường ruột, hội chứng ruột kích thích… Bài viết này, các chuyên gia điểm lại một số dấu hiệu cần theo dõi và thời điểm cần đi khám và gặp bác sĩ.
Contents
Bạn nên đi ngoài bao nhiêu lần một ngày?
Không có con số tiêu chuẩn, số lần đi ngoài của mọi người đều khác nhau. Số lần đi ngoài hàng ngày có thể là bất thường của người này lại có thể là bình thường của người khác, nhưng hầu hết mọi người trung bình từ ba lần một tuần đến ba lần một ngày. Ngoài quan tâm đến số lần, bạn cũng nên quan tâm đến tính chất và thói quen đi ngoài của mình nhiều hơn. Ví dụ bạn đang đi ngoài với thói quen một lần mỗi ngày từ lâu, nhưng bây giờ lại thành 3-4 lần/ngày trong tuần qua, dù không phải là tiêu chảy cấp tính thì bạn vẫn nên được chăm sóc y tế.
Không nên hoảng sợ trước thay đổi này, trước hết bạn hãy xem lại chế độ ăn uống của mình có gì thay đổi bất thường trong những ngày qua hay không? Các chuyên gia cho biết các thủ phạm phổ biến khiến phân lỏng bao gồm rượu, caffein, đường fructose và chất làm ngọt nhân tạo như sorbitol… Một số thực phẩm khác có thể làm mềm và tăng khối lượng phân lớn hơn, khiến bạn đi đại tiện nhiều hơn. Đó là các thực phẩm chứa nhiều chất xơ không hòa tan, như rau hoặc bữa ăn có chứa cám lúa mì và ngũ cốc nguyên hạt.
Một số loại thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến đặc tính phân của bạn. Ví dụ như phải dùng liệu trình kháng sinh nào đó, có thể làm mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, dẫn đến rối loạn tiêu hóa. Nhưng nếu bạn không thay đổi chế độ ăn uống hoặc không dùng thuốc gì cả, có thể bạn đang bị một số bệnh viêm dạ dày – ruột hoặc ngộ độc thực phẩm. Các dấu hiệu sẽ qua đi nếu bạn uống đủ nước và duy trì chế độ ăn lành mạnh.
Nếu tính chất phân của bạn không trở lại bình thường sau hai tuần hoặc chu kỳ bất thường xảy ra vài tuần hoặc vài tháng một lần, có lẫn thấy máu, chất nhầy, kèm theo đau bụng, sốt và buồn nôn, hãy đến gặp bác sĩ.
Đọc thêm bài viết: Ăn gì nếu bạn bị tiêu chảy?
Bác sĩ của bạn sẽ làm gì?
Trước tiên, bác sĩ nên yêu cầu bạn kể lại các triệu chứng của mình. Nếu có máu trong phân của bạn, bác sĩ có thể cho nội soi đại tràng để tìm ung thư đại trực tràng, căn bệnh đang trở nên phổ biến hơn ở nam giới trẻ tuổi, cũng như các rối loạn viêm ruột khác như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng.
Nếu các xét nghiệm, kiểm tra không có gì bất thường và đã loại trừ các bệnh trên, bạn có thể mắc hội chứng ruột kích thích (IBS), cùng các dấu hiệu đau bụng, đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.
Vì vậy, làm thế nào để bạn ngừng đi ngoài nhiều như vậy?
Chuyên gia khuyên nên ghi nhật ký ăn uống ghi lại những gì bạn ăn cộng với bất kỳ triệu chứng nào bạn gặp phải. Từ đó cắt giảm hoặc loại bỏ thủ phạm tiềm ẩn.
Nếu nguyên nhân là do chất xơ không hòa tan, hãy ăn nhiều chất xơ hòa tan hơn. Chất xơ hòa tan sẽ biến thành chất lỏng/gel hút nước, do đó làm mềm phân và giúp đi ngoài dễ dàng hơn. Chất xơ hòa tan có nhiều trong cám yến mạch, rong biển, một số loại trái cây và chất bổ sung chất xơ phổ biến như inulin, psyllium (có trong cải xanh, cải xoăn) hoặc dextrin lúa mì, lúa mạch. Tiêu thụ nhiều chất xơ hòa tan hơn sẽ giúp phân cứng hơn và ít đi ngoài hơn. Trung bình một người trưởng thành nên tiêu thụ khoảng 30-40g chất xơ mỗi ngày, bao gồm cả chất xơ hòa tan và không hòa tan.
Đọc thêm bài viết: Những thực phẩm thông thường có thể gây tiêu chảy?
Nếu thuốc kháng sinh là thủ phạm khiến bạn thường xuyên đi ngoài, bạn có thể thử dùng men vi sinh để khôi phục lại sự cân bằng vi khuẩn trong ruột. Nhiều nghiên cứu đã kết luận rằng dùng men vi sinh có thể giảm thời gian tiêu chảy khoảng một ngày, phòng chống tốt rối loạn tiêu hóa do dùng kháng sinh.
Nếu bạn được chẩn đoán mắc hội chứng ruột kích thích, bạn cần theo dõi chặt chẽ hơn chế độ ăn hàng ngày của mình. Hãy chú đến những thực phẩm tiềm ẩn có thể làm nặng thêm tình trạng của bạn. Các loại thực phẩm kích hoạt phổ biến có thể gặp bao gồm sữa, các loại rau họ cải như bông cải xanh và rau lá xanh, và chất làm ngọt nhân tạo… Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy rằng việc tăng cường hoạt động thể lực cũng có thể cải thiện các triệu chứng của Hội chứng ruột kích thích (IBS).
Lưu ý: Đi đại tiện nhiều lần có thể hoàn toàn bình thường, nhưng nếu bạn có các triệu chứng đi kèm gây lo ngại, hãy liên hệ với bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân và giúp bạn trở lại tiêu hóa bình thường sớm nhất có thể.
Xem thêm video hấp dẫn:
Hãy đến với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để được chuyên gia tư vấn chế độ ăn khoa học và sinh hoạt hợp lý để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh bạn nhé! Đặt lịch khám TẠI ĐÂY hoặc liên hệ Hotline: 0935.18.3939 / 024.3633.5678
Hồng Ngọc – Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Theo Mens Health
