Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, có hơn 76.000 người Mỹ sẽ được chẩn đoán mắc phải một số dạng ung thư thận mỗi năm. Mặc dù không có một chế độ ăn đặc biệt dành cho những người bị ung thư thận, nhưng các thói quen ăn uống tốt rất quan trọng để duy trì cơ thể khỏe mạnh và kiểm soát các phản ứng phụ của việc điều trị ung thư là vô cùng quan trọng.

Chế độ ăn cho người ung thư thận

Nên ăn những gì?

Có một chế độ dinh dưỡng cân bằng, đủ chất là điều lý tưởng với tất cả mọi người, nhưng với người bệnh ung thư thận thì điều này lại đặc biệt quan trọng. Mặc dù nhu cầu dinh dưỡng sẽ phụ thuộc nhiều vào loại điều trị và giai đoạn ung thư mà bạn mắc phải, nhưng có một số thực phẩm bạn nên cố gắng bổ sung vào chế độ ăn, nếu được. Cụ thể:

Trái cây và rau xanh

Trái cây và rau xanh rất giàu chất xơ và là nguồn cung cấp rất nhiều các vitamin và khoáng chất cần thiết. Trái cây và rau xanh cũng sẽ giúp làm giảm lượng cholesterol và giúp kiểm soát đường huyết. Bạn nên đặt mục tiêu ăn khoảng 4 khẩu phần trái cây và 5 khẩu phần rau xanh khác nhau mỗi ngày. Mỗi khẩu phần thường tương đương với:

– Một quả táo nhỏ

– 6 củ cà rốt bao tử

– 16 quả nho

– Nửa củ khoai tây cỡ trung bình

Ngũ cốc nguyên cám

Bánh mỳ nguyên cám, gạo xát rối và mì từ ngũ cốc nguyên cám là những nguồn cung cấp năng lượng rất tốt. Những thực phẩm này còn rất giàu chất xơ, sắt và vitamin nhóm B. Một số loại ngũ cốc nguyên cám có thể rất giàu phosphor. Với thận của người khỏe mạnh, phosphor sẽ không gây ra vấn đề gì, nhưng tiêu thụ quá nhiều phosphor khi thận của bạn đang không hoạt động tốt có thể sẽ gây ra các vấn đề về sức khỏe. Nguyên nhân là vì một trong số những chức năng chính của thận là giúp giữ cân bằng lượng phosphor trong cơ thể. Phosphor cũng có mặt trong nhiều loại thực phẩm khác, và một lượng nhỏ phosphor sẽ không gây ra vấn đề gì với bệnh nhân bị ung thư thận cả. Tuy nhiên, bạn vẫn nên lưu ý đến lượng phosphor nạp vào hàng ngày của mình.

Protein

Protein là thành phần không thể thiếu trong chế độ ăn hàng ngày vì protein giúp xây dựng và duy trì khối cơ. Tuy nhiên, với những người bị ung thư thận, quá nhiều protein có thể gây tích tụ các sản phẩm thừa từ thực phẩm trong máu, dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, buồn nôn và đau đầu. Hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng về lượng protein và loại protein phù hợp nhất dành cho bạn.

Những thực phẩm nên tránh

Rất nhiều thực phầm sẽ làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng liên quan đến thận. Nếu bạn không thể tránh hoàn toàn việc sử dụng những thực phẩm này, hãy cố gắng hạn chế tiêu thụ chúng hết mức có thể

Thực phẩm nhiều muối

Quá nhiều muối có thể cản trở sự cân bằng thể dịch trong cơ thể, dẫn đến tăng huyết áp và làm nặng thêm các triệu chứng suy giảm chức năng thận. Thực phẩm chế biến sẵn thường cũng rất nhiều natri (muối), do vậy nếu được, nên hạn chế tiêu thụ:

– Đồ ăn nhanh

– Đồ ăn vặt nhiều muối (như khoai tây chiên)

– Thịt nguội chế biến sẵn (như salami)

Nếu được, nên sử dụng thảo mộc và các loại gia vị để tăng hương vị cho món ăn, thay vì sử dụng muối.

Thực phẩm giàu phosphor

Một lần nữa cần phải nhấn mạnh rằng, phosphor là một khoáng chất tự nhiên, đóng nhiều vai trò quan trọng trong co thể, bao gồm cả chức năng duy trì xương chắc khỏe. Nhưng những người bị suy giảm chức năng thận do ung thư thì việc tiêu thụ quá nhiều phosphor có thể làm suy yếu xương và gây ra nhiều phản ứng phụ khác.

Nếu bác sĩ lo ngại về hàm lượng phosphor nạp vào của bạn, bác sĩ có thể sẽ khuyến nghị bạn nên giảm lượng thực phẩm giàu phosphor mà bạn tiêu thụ, ví dụ như:

– Ca cao

– Các loại đậu

– Ngũ cốc nguyên cám đã qua chế biến

– Một số chế phẩm từ sữa

– Hàu

Quá nhiều nước

Uống quá nhiều nước cũng có thể gây ra các vấn đề với những người bị ung thư thận. Chức năng nhận bị suy giảm có thể gây ảnh hưởng đến việc sản xuất nước tiểu và khiến cơ thể tích quá nhiều nước. Với mọi người, bạn nên uống nhiều nước, nhưng bạn nên cố gắng kiểm soát lượng nước bạn uống vào hàng ngày để tránh bị uống quá nhiều nước.

Mẹo để ăn uống tốt hơn trong quá trình điều trị

Chế độ ăn giàu dinh dưỡng là một trong số những cách tốt nhất để chăm sóc cho bản thân bạn. Trải qua quá trình điều trị ung thư thận có thể sẽ có ảnh hưởng lớn đến cơ thể và khẩu vị của bạn.

Không cảm thấy ngon miệng

Trong quá trình điều trị nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư thận, việc bị sụt cân là vô cùng phổ biến. Bạn có thể thấy rằng, khẩu vị với một số món ăn của mình bị thay đổi. Những món ăn vốn rất hấp dẫn với bạn sẽ không còn ngon miệng nữa, thậm chí là còn có thể khiến bạn buồn nôn. Bạn có thể thử ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau để tìm ra loại thực phẩm phù hợp mà mình có thể ăn được. Kể cả khi bạn không qua đói, hãy cố gắng ăn các bữa đúng giờ, để mức năng lượng của cơ thể được duy trì trong suốt cả ngày. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc ăn đủ số lượng, bạn nên chia nhỏ bữa ăn ra thành 5-6 bữa thay vì 2-3 bữa chính. Hãy ăn bữa lớn nhất vào lúc bạn đói nhất, bất kể đó là thời điểm nào trong ngày. Nếu cảm thấy không ngon miệng, bạn có thể uống smoothies để tăng thêm calo.

Suy nhược

Mức năng lượng của cơ thể bạn cũng có thể sẽ thay đổi trong suốt quá trình điều trị ung thư. Bạn có thể sẽ có ít năng lượng hơn bình thường và có thể sẽ bị suy nhược hoặc mệt mỏi.

Một số loại thực phẩm nhất định sẽ rất hữu ích cho bạn trong việc duy trì mức năng lượng cũng như rất dễ chuẩn bị, ví dụ như:

– Trái cây

– Các loại hạt và bơ từ các loại hạt

– Rau xanh

– Bánh mì với protein thịt nạc (ức gà, thịt gà, bơ lạc)

– Phô mai

– Trứng luộc

– Ngũ cốc nguyên cám

– Sữa chua

Các phản ứng phụ khác

Đều trị ung thư có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của bạn và khiến bạn dễ bị nhiễm trùng hơn. Do đó, bạn nên hết sức thận trọng khi chuẩn bị và bảo quản đồ ăn:

– Rửa thật sạch và kỹ càng nguyên liệu trước khi chế biến

– Sử dụng riêng thớt cho thịt và rau

– Đảm bảo rằng các loại thịt, gia cầm và trứng đều được nấu chín kỹ

– Tránh uống sữa hoặc nước trái cây chưa tiệt trùng

– Thận trọng khi sử dụng các thực phẩm sống như sushi, thực phẩm có vỏ cứng và rau mầm

– Vứt đi nếu thực phẩm có dấu hiệu ôi thiu, mốc hỏng

Bạn cũng có thể sẽ bị loét miệng trong quá trình điều trị nhiều loại ung thư. Trong trường hợp này, có một số biện pháp giúp bạn duy trì lượng năng lượng hàng ngày và nhu cầu dinh dưỡng:

– Sử dụng bản chải lông mềm để chăm sóc và vệ sinh răng miệng

– Trao đổi với bác sĩ về việc sử dụng steroid hoặc thuốc chống viêm để kiểm soát tình trạng đau và các triệu chứng

– Tránh ăn các thực phẩm nhiều gia vị

– Hạn chế các loại nước trái cây nhiều acid, trái cây như nước chanh, nước cam

– Tập trung vào ăn các bữa ăn nhỏ, các thực phẩm dễ tiêu hóa, dễ nuốt như sữa chua, smoothies và súp.

Làm thế nào để có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tốt cho các bệnh mạn tính? Liên hệ ngay với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

ThS. Lưu Liên Hương – Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tổng hợp từ Healthline