Tết đến xuân về là khoảng thời gian gia đình đoàn tụ sum vầy. Ngoài những món ăn truyền thống, việc sử dụng rượu, bia, cà phê,… quá mức kết hợp sự xáo trộn về lối sống sinh hoạt là điều kiện thuận lợi của những cơn trào ngược dạ dày, thực quản bùng phát.
Bệnh trào ngược dạ dày, thực quản không những gây ra cảm giác đau đớn, khó chịu mà chúng còn đi kèm với sự bất lợi trong các hoạt động thường ngày. Bên cạnh việc sử dụng thuốc, thay đổi lối sống lành mạnh và xây dựng chế độ ăn hợp lý trong những ngày Tết rất quan trọng, góp phần giảm các triệu chứng và cải thiện tình trạng bệnh.
Contents
1. Bệnh trào ngược dạ dày, thực quản là gì?
Cơ thể người được coi là một cỗ máy hoàn hảo, các bộ phận đều được cấu tạo và kết hợp với nhau rất nhịp nhàng. Những chi tiết rất nhỏ như cơ thắt thực quản cũng có vai trò đặc biệt quan trọng, cho phép thức ăn đi theo một chiều mà không thể trào ngược lên. Tuy nhiên, với sự xuất hiện của một số yếu tố gây bệnh khiến cơ này hoạt động không bình thường, gây ra tình trạng trào ngược thức ăn, dịch vị hoặc thậm chí, dịch acid dạ dày. Ợ nóng, ợ chua, ợ hơi là các triệu chứng điển hình nhất. Ngoài ra, có thể kể đến các triệu chứng khác như khó nuốt, ho, khò khè kéo dài, khàn họng, đau vùng mũi hoặc sau xương ức.
Ngoài những nguyên nhân bệnh lý như thoát vị hoành, suy yếu cơ thắt thực quản thì các yếu tố khác như lối sống và chế độ ăn không lành mạnh là phổ biến nhất: thừa cân béo phì, tiêu thụ những thực phẩm gây hại cho sức khỏe, stress, tác dụng phụ của một số loại thuốc kháng histamine, an thần, giảm đau,…
Điều trị bằng thuốc kê theo đơn là phương pháp đang được áp dụng rộng rãi nhất. Phẫu thuật chống trào ngược chỉ được áp dụng với những bệnh nhân có tình trạng bệnh nặng, nguy cấp hoặc không dung nạp được thuốc. Bên cạnh đó, các bác sỹ tiêu hóa và chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyến khích bệnh nhân kết hợp thay đổi lối sống và chế độ ăn hằng ngày. Thông qua những thực phẩm phù hợp và thói quen lành mạnh, các triệu chứng có thể cải thiện đáng kể.
2. Chế độ ăn ngày Tết cho người trào ngược dạ dày, thực quản.
Nguyên tắc chung trong chế độ ăn của người bị trào ngược dạ dày, thực quản:
- Ưu tiên những thực phẩm có tính kiềm để trung hòa bớt lượng axit có trong dạ dày.
- Đồng thời, hạn chế những thực phẩm gây kích thích, tăng tiết dịch vị. Và đặc biệt, hạn chế những chất kích thích như như rượu, bia, thuốc lá, cà phê, trà đặc, nước ngọt có ga…
- Không nên để quá đói hay ngược lại, ăn quá no cũng như không nên ăn tập trung vào một bữa lớn mà nên chia nhỏ các bữa trong ngày.
- Không nên ăn quá nhanh, quá vội. Nên ăn với tốc độ vừa phải, 20-30 phút/ bữa và đặc biệt là ăn chậm, nhai kỹ.
- Hạn chế những món ăn chiên rán xào, tẩm ướp nhiều gia vị, các món dưa, hành, củ kiệu muối sẽ tăng kích thích dạ dày, tăng tiết axit gây đau.
Những thực phẩm nên ăn
- Sữa chua:
Sữa chua chứa hàm lượng lớn các lợi khuẩn đối với hệ tiêu hóa, góp phần thúc đẩy quá trình phân giải các chất và hấp thu dinh dưỡng. Sữa chua được khuyến khích tiêu thụ hằng ngày, sau bữa ăn khoảng 20-30 phút. Tránh tuyệt đối việc ăn sữa chua khi đói, dịch axit trong dạ dày sẽ tiêu diệt vi khuẩn có lợi và làm giảm bớt tác dụng có lợi của sữa chua. Đặc biệt trong những ngày Tết, sữa chua sẽ là món ăn hữu ích giúp cải thiện chế độ ăn không mấy lành mạnh và đẩy nhanh tốc độ tiêu hóa thức ăn.
- Các loại rau xanh, củ, quả:
Đây là nguồn thực phẩm rất giàu chất xơ, ít béo. Không những cải thiện hoạt động đường ruột và đào thải các chất dư thừa, chúng còn hạn chế những triệu chứng như đầy bụng, khó tiêu, trào ngược,…
- Đạm dễ tiêu hóa như đậu đỗ, thịt nạc:
Các amino acid có trong những thực phẩm này đều rất dễ để cơ thể hấp thu và tiêu hóa. Qua đó, góp phần giúp hạn chế tình trạng quá tải, ợ nóng, khó tiêu. Tuy nhiên khi chế biến, nên tránh các phương pháp chiên, rán, xào. Hấp, luộc sẽ là lựa chọn tối ưu nhất.
- Yến mạch:
Sau khi được tiêu hóa và phân cắt trong cơ thể, thành phần beta-glucan có tác dụng hấp thu các chất lỏng, tạo thành dung dịch dạng gel. Hỗn hợp này sẽ bao phủ niêm mạc dạ dày, bảo vệ khỏi những tác nhân gây hại. Ngoài ra, tiêu thụ yến mạch thường xuyên còn cung cấp cho cơ thể hàm lượng các vi khuẩn có lợi , cải thiện sự khó chịu cũng như các triệu chứng đầy hơi, khó tiêu. Bữa sáng với yến mạch là biện pháp hữu ích trong những ngày Tết bận rộn, vừa hạn chế việc bỏ bữa vừa cung cấp dinh dưỡng và bảo vệ cơ thể.
- Gừng và nghệ vàng:
Trong các phương thuốc cổ truyền từ xa xưa, gừng và nghệ được sử dụng như một bài thuốc chống viêm. Theo các nghiên cứu gần đây, các hoạt chất có trong gừng và nghệ được chiết xuất và ứng dụng trong các loại thuốc điều trị bệnh về đường tiêu hóa. Do đó, thêm gừng và nghệ vào trong các món ăn hoặc chế biến thành các loại trà cũng có thể cải thiện triệu chứng đầy hơi, khó tiêu và ợ nóng. Đặc biệt, một tách trà gừng hoặc trà nghệ ấm sẽ rất phù hợp với không khí se lạnh trong những ngày Tết.
3. Lời khuyên về lối sống cho người bệnh trào ngược dạ dày, thực quản.
- Duy trì lối sống sinh hoạt điều độ, khoa học, ăn đúng giờ, đúng bữa, hạn chế việc thức khuya và cố gắng dành thời gian luyện thập thể thao hằng ngày.
- Nâng cao đầu giường khoảng 15cm đến 20cm để hạn chế trào ngược dịch vị dạ dày.
- Tránh sử dụng cà phê, rượu, bia, thuốc lá, trà đặc và nước có ga,…
- Kết thúc bữa ăn 3 giờ trước khi ngủ, không nên ăn quá muộn, quá no, gây khó chịu.
- Nếu có tình trạng thừa cân béo phì, nên thực hiện các biện pháp giảm cân và kiểm soát cân nặng.
- Hạn chế các tác nhân gây lo lắng, căng thẳng trong thời gian dài.
Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM cung cấp các dịch vụ tư vấn, thăm khám dinh dưỡng cho trẻ em và người lớn với cam kết hỗ trợ nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và cải thiện các tình trạng như còi xương, suy dinh dưỡng, thừa cân,… Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline 0935.18.3939 / 024.3633.5678 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Hải Yến – Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM
