Cùng Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM tìm hiểu cách để giữ cho răng miệng của bạn luôn khỏe mạnh nhé!
Để đề phòng sâu răng và duy trì sức khỏe răng miệng tốt, chế độ ăn của bạn – tức là những thức ăn bạn ăn và mức độ thường xuyên ăn chúng – là yếu tố vô cùng quan trọng. Những thay đổi sẽ bắt đầu ngay khi bạn ăn những thức ăn nhất định. Vi khuẩn trong miệng biến đổi đường và carbs từ thức ăn bạn ăn thành acid, và chính những acid đó tấn công men răng của bạn và bắt đầu quá trình sâu răng. Quá nhiều carbs từ đường (như bánh ngọt, bánh quy và kẹo ngọt) và thức ăn mặn và tinh bột (như bánh quy mặn hoặc khoai tây chiên) có thể gây ra sâu răng.
Bạn càng ăn những thức ăn vặt đó thường xuyên, bạn càng dễ bị sâu răng hơn. Thời gian giữa các bữa ăn cho phép nước bọt tiết ra và rửa sạch mảng bám thức ăn mà vi khuẩn có thể ăn bám vào. Ăn vặt thường xuyên mà không đánh răng ngay có thể cho vi khuẩn nguyên liệu để phát triển. Hãy cố gắng ăn vặt ít nhất có thể – không quá 1 hoặc 2 lần mỗi ngày và đánh răng sau khi ăn nếu bạn có thể.
Contents
Chọn thực phẩm và đồ uống lành mạnh
Những lựa chọn thực phẩm tốt nhất cho sức khỏe răng miệng của bạn bao gồm pho mát (đặc biệt là pho mát lâu năm như cheddar, Monterey Jack và Thụy Sĩ), thịt gà hoặc các loại thịt và hạt khác. Những thực phẩm này được cho là có tác dụng bảo vệ men răng vì chúng có canxi và phốt pho cần thiết để tái khoáng hóa răng (một quá trình tự nhiên trong đó các khoáng chất được lắng đọng lại trong men răng sau khi bị acid loại bỏ). Nếu bạn không dung nạp lactose và không thể ăn hoặc uống các sản phẩm từ sữa, thì các loại rau xanh như bông cải xanh và rau chân vịt cũng chứa nhiều canxi.
Các lựa chọn thực phẩm khác bao gồm trái cây và rau chắc/giòn (như táo, lê, dưa, cần tây và dưa chuột). Những thực phẩm này có hàm lượng nước cao, làm loãng tác dụng của đường và kích thích dòng chảy của nước bọt (giúp bảo vệ chống lại sự sâu răng bằng cách rửa sạch các mảnh thức ăn và acid đệm trên răng). Những thực phẩm có tính acid, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt, cà chua và chanh, nên được ăn như một phần của bữa ăn chính để giảm thiểu acid từ chúng.
Những lựa chọn thực phẩm không tốt cho sức khỏe răng miệng là các loại kẹo – chẳng hạn như kẹo mút, kẹo cứng, kẹo dẻo và kẹo bạc hà – bánh quy, bánh ngọt, bánh nướng, bánh mì, bánh nướng xốp, khoai tây chiên, bánh quy, chuối, caramel, mật ong, mật đường, siro, nho khô, và các loại trái cây khô khác. Những thực phẩm này có một lượng lớn đường và một số có thể dính vào răng, tạo nguồn nhiên liệu cho vi khuẩn. Thuốc giảm ho cũng chỉ nên được sử dụng khi cần thiết vì chúng những loại viên ngậm ho thường có đường. Nếu bạn định cho trẻ ăn bất kỳ đồ ngọt nào, hãy cho trẻ ăn làm món tráng miệng ngay sau bữa ăn. Lượng nước bọt trong miệng thường tăng lên vào khoảng thời gian gần bữa ăn, giúp việc rửa sạch thức ăn bám trên răng trở nên dễ dàng hơn. Uống nước trong bữa ăn cũng giúp rửa sạch các mảnh thức ăn bám trên răng.
Các lựa chọn đồ uống tốt nhất bao gồm nước (đặc biệt là nước có chất Flo) và trà không đường. Hạn chế uống đồ uống có đường như nước ngọt, nước chanh và cà phê hoặc trà có thêm đường. Ngoài ra, tránh nhấm nháp đồ uống có đường trong cả ngày – việc nhâm nhi kéo dài cả ngày sẽ khiến răng bạn tiếp xúc với lượng đường liên tục và do đó sẽ liên tục tạo ra acid gây sâu răng.
Sản phẩm thay thế đường và sản phẩm không đường
Các chất thay thế đường có sẵn sẽ trông giống và có mùi vị giống như đường, nhưng chúng không được tiêu hóa giống như đường, vì vậy chúng không giúp “nuôi” vi khuẩn trong miệng và không tạo ra acid gây sâu răng. Chúng bao gồm erythritol, isomalt, sorbitol và mannitol. Thực phẩm có xylitol thay thế đường có thể giúp ngăn ngừa sâu răng. Xylitol đã được chứng minh là làm giảm lượng vi khuẩn trong miệng và động tác nhai sẽ giúp tăng lưu lượng nước bọt.
Các chất thay thế đường khác bao gồm saccharin, Advantame, aspartame (Equal), acesulfame potassium (Sunett), Neotame (Newtame) và sucralose (Splenda).
Thực phẩm không đường đôi khi chỉ đơn giản là không thêm đường vào thực phẩm trong quá trình chế biến. Nhưng điều này không có nghĩa là thực phẩm không chứa các chất làm ngọt tự nhiên khác, chẳng hạn như mật ong, mật đường, đường mía bay hơi, fructose, mạch nha lúa mạch. Những chất làm ngọt tự nhiên này chứa cùng một lượng calo như đường và có thể gây hại cho răng.
Để xác định xem thực phẩm không đường bạn mua có chứa chất làm ngọt tự nhiên hay không, hãy kiểm tra nhãn thành phần. Những từ kết thúc bằng ‘-ose’ (như sucrose và fructose) thường chỉ ra sự hiện diện của chất làm ngọt tự nhiên.
Nhai kẹo cao su có tốt cho răng không?
Nhai kẹo cao su không đường thực sự có lợi cho răng của bạn vì việc nhai giúp đánh bật thức ăn bám vào răng và cũng làm tăng lưu lượng nước bọt để trung hòa axit trong miệng. Một số loại kẹo cao su cũng có chứa các thành phần có thể làm giảm sâu răng cũng như chữa lành các khu vực trên răng nơi bắt đầu bị sâu răng. Tuy nhiên, nhai kẹo cao su có thể là một vấn đề nếu bạn đang bị đau hàm hoặc gặp các vấn đề khác về hàm.
Mẹo chăm sóc răng và nướu
Đây là một số mẹo cơ bản để chăm sóc răng và nướu:
-
- Đánh răng thường xuyên: Chải răng ít nhất hai lần một ngày và tốt nhất là 30-60 phút sau mỗi bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ. Nếu không thể đánh răng giữa các bữa ăn, ít nhất hãy súc miệng bằng nước nhiều lần.
- Sử dụng kem đánh răng có chứa Flo: Chất Flo thấm vào bên trong răng để giúp đẩy lùi tình trạng sâu răng sớm.
- Dùng chỉ nha khoa ít nhất một lần một ngày để giúp loại bỏ các hạt giữa các răng và bên dưới đường viền nướu.
- Sử dụng nước súc miệng hàng ngày.
- Hãy đến nha sĩ thường xuyên để kiểm tra và làm sạch – thường là hai lần một năm. Đi khám răng định kỳ cũng sẽ giúp phát hiện sớm bất kỳ vấn đề răng miệng nào đang phát triển.
- Ăn nhiều loại thực phẩm để duy trì sức khỏe tổng thể. Ăn ít thức ăn có đường và tinh bột hơn giữa các bữa ăn. Nếu bạn phải ăn nhẹ, hãy chọn thực phẩm giàu dinh dưỡng, chẳng hạn như pho mát, rau sống, sữa chua nguyên chất hoặc trái cây cứng (chẳng hạn như táo).
Hãy đến với Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để được chuyên gia tư vấn chế độ ăn khoa học và sinh hoạt hợp lý để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh bạn nhé! Mọi thông tin xin liên hệ Hotline: 0935.18.3939 hoặc Fanpage Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.
BS. Đoàn Hồng
Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM
The WebMD