Những loại thực phẩm không lành mạnh dán nhãn “tốt cho sức khỏe”?

Thực phẩm không lành mạnh đóng vai trò khiến bạn tăng cân mất kiểm soát, thậm chí là nguy cơ tiềm ẩn của nhiều bệnh mạn tính. Đáng ngạc nhiên là mọi người coi một số loại thực phẩm này tốt cho sức khỏe, vì chúng được gán nhãn ‘tốt cho sức khoẻ’ để che dấu bản chất. Dưới đây là danh sách những loại “thực phẩm tốt cho sức khỏe” thực chất là đồ ăn vặt được ngụy trang mà bạn cần nên tránh được tổng hợp bởi Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM:

Thực phẩm “ít chất béo” và “không có chất béo” đã qua chế biến

Cuộc chiến về chất béo bão hòa có thể được coi là một trong những quyết định sai lầm nhất trong lịch sử dinh dưỡng. Nó dựa trên bằng chứng khoa học không rõ ràng, hiện đã được bóc trần hoàn toàn. Khi sự quan tâm về chất béo này bắt đầu, các nhà sản xuất thực phẩm chế biến đã nhảy vào cuộc và bắt đầu loại bỏ chất béo khỏi thực phẩm. Nhưng có một vấn đề lớn. Thức ăn sẽ không ngon khi chất béo đã được loại bỏ. Đó là lý do tại sao họ đã thêm rất nhiều đường để bù đắp. Chất béo bão hòa là vô hại, nhưng đường thêm vào sẽ vô cùng có hại khi tiêu thụ quá mức. Từ “ít chất béo” hoặc “không có chất béo” trên bao bì thường có nghĩa rằng đó là một sản phẩm đã qua chế biến có chứa nhiều đường.

Hầu hết các loại nước xốt salad thương mại

Rau rất tốt cho sức khỏe, vấn đề là chúng thường không ngon. Đó là lý do tại sao nhiều người sử dụng nước xốt để tăng thêm hương vị cho món salad của họ, biến những bữa ăn nhạt nhẽo này thành món ngon. Nhưng nhiều loại nước sốt trộn salad thực sự chứa nhiều thành phần không tốt cho sức khỏe như đường, dầu thực vật và chất béo chuyển hóa, cùng với các hóa chất nhân tạo khác nhau. Mặc dù rau rất tốt cho bạn, nhưng ăn chúng với nước sốt chứa nhiều thành phần có hại sẽ phủ nhận bất kỳ lợi ích sức khỏe nào bạn nhận được từ món salad. Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM khuyên bạn nên kiểm tra danh sách thành phần trước khi dùng nước sốt salad hoặc tự chế biến bằng các nguyên liệu tốt cho sức khỏe.

Nước ép trái cây … về cơ bản chỉ là đường lỏng

Rất nhiều người tin rằng nước ép trái cây có lợi cho sức khỏe. Nhưng hầu hết nước hoa quả bạn tìm thấy trong cửa hàng tạp hóa không thực sự là nước hoa quả. Đôi khi họ không có bất kỳ trái cây thực sự nào trong đó, chỉ là các hóa chất có mùi vị như trái cây. Thứ bạn đang uống về cơ bản là nước đường có hương vị trái cây. Điều đó nói lên rằng, ngay cả khi bạn đang uống 100% nước ép trái cây chất lượng thì đó vẫn không phải là lựa chọn tốt nhất. Nước ép trái cây cũng giống như trái cây, nhưng tất cả những thứ tốt (như chất xơ) được lấy ra. Điều còn lại của trái cây thực tế là đường. Nước ép trái cây thực sự chứa một lượng đường tương tự như đồ uống có đường.

Lúa mì nguyên cám ‘tốt cho tim mạch’

Hầu hết các sản phẩm “lúa mì nguyên hạt” không thực sự được làm từ lúa mì nguyên hạt. Các loại ngũ cốc đã được nghiền thành bột rất mịn, khiến chúng tăng lượng đường trong máu nhanh như các loại ngũ cốc tinh chế. Trên thực tế, bánh mì nguyên cám có thể có chỉ số đường huyết tương tự như bánh mì trắng. Nhưng ngay cả lúa mì nguyên hạt thực sự cũng có thể là một ý tưởng tồi vì lúa mì hiện đại không lành mạnh so với lúa mì mà ông bà chúng ta đã ăn. Vào khoảng năm 1960, các nhà khoa học đã chỉnh sửa gen trong lúa mì để tăng năng suất. Lúa mì hiện đại ít dinh dưỡng hơn và có một số đặc tính khiến cho những người không dung nạp gluten xuất hiện triệu chứng nặng hơn. Cũng có những nghiên cứu chỉ ra rằng lúa mì hiện đại có thể gây viêm và tăng mức cholesterol, ít nhất là khi so sánh với các giống cũ. Lúa mì có thể là một loại ngũ cốc tương đối tốt cho sức khỏe ngày trước, nhưng những thứ mà hầu hết mọi người đang ăn ngày nay nên được tiêu thụ một cách thận trọng.

Phytosterol làm giảm cholesterol

Phytosterol là chất dinh dưỡng về cơ bản giống như các phiên bản thực vật của cholesterol. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chúng có thể làm giảm lượng cholesterol trong máu ở người. Vì lý do này, chúng thường được thêm vào thực phẩm chế biến sau đó được bán trên thị trường với tên gọi “giảm cholesterol” và được tuyên bố là giúp ngăn ngừa bệnh tim. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng mặc dù làm giảm mức cholesterol, phytosterol có tác động tiêu cực đến hệ tim mạch và thậm chí có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tử vong. Những người mắc chứng phytosterolaemia (một tình trạng di truyền làm tăng mức sterol thực vật trong máu) dễ bị tác động tiêu cực của phytosterol hơn.

Bơ thực vật

Trước đây, bơ được coi là một lựa chọn thực phẩm tồi vì hàm lượng chất béo bão hòa cao. Trước đây, bơ thực vật từng chứa nhiều chất béo chuyển hóa. Ngày nay, bơ có ít chất béo chuyển hóa hơn trước, nhưng nó vẫn chứa nhiều dầu thực vật tinh chế. Một nghiên cứu đã cho thấy những người thay thế bơ bằng bơ thực vật có nhiều nguy cơ tử vong vì bệnh tim hơn.

Đồ uống thể thao

Đồ uống thể thao được thiết kế dành cho các vận động viên. Chúng chứa chất điện giải (muối) và đường, có thể hữu ích cho các vận động viên trong nhiều trường hợp. Tuy nhiên, hầu hết mọi người không cần thêm muối hoặc đường lỏng trong chế độ ăn uống của họ. Mặc dù thường được coi là “ít xấu hơn” so với nước ngọt có đường, thực sự không có sự khác biệt cơ bản giữa hai loại nước này, ngoại trừ hàm lượng đường trong đồ uống thể thao đôi khi thấp hơn một chút. Điều quan trọng là phải uống đủ nước, đặc biệt là khi tập thể dục, nhưng hầu hết mọi người sẽ tốt hơn nếu chỉ uống nước lọc.

Đồ ăn vặt ít carb

Chế độ ăn kiêng low carb đã trở nên vô cùng phổ biến trong nhiều thập kỷ. Trong 12 năm qua, các nghiên cứu đã xác nhận rằng những chế độ ăn kiêng này là một cách hiệu quả để giảm cân và cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, các nhà sản xuất thực phẩm đã bắt kịp xu hướng và đưa ra thị trường nhiều loại thực phẩm chế biến “thân thiện” với lượng carb thấp. Điều này bao gồm các loại thực phẩm đã qua chế biến cao như thanh Atkins. Nếu bạn nhìn vào danh sách thành phần, bạn sẽ thấy rằng không có thực phẩm thực sự trong đó, chỉ có hóa chất và các thành phần được tinh chế cao. Những sản phẩm này có thể được tiêu thụ với số lượng ít mà không ảnh hưởng đến sự thích ứng trao đổi chất đi kèm với việc ăn ít carb. Tuy nhiên, chúng không thực sự nuôi dưỡng cơ thể của bạn. Mặc dù về mặt lý thuyết, chúng có hàm lượng carb thấp, chúng vẫn không tốt cho sức khỏe.

Nếu muốn xây dựng một chế độ ăn uống thật sự lành mạnh, bạn hãy cảnh giác với những loại thực phẩm được gán nhãn là ‘healthy food’ này. 

Làm thế nào để có một chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh, phù hợp cho sức khỏe cả gia đình? Liên hệ ngay với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

Hoàng Hà Linh – Viện Y học ứng dụng Việt Nam

(Tổng hợp từ Healthline)