Khoảng 20% cơ thể con người được tạo thành từ protein. Bản thân cơ thể không thể dự trữ được protein, do vậy chúng ta cần phải nạp đủ lượng protein cần thiết từ chế độ ăn uống mỗi ngày. Protein có từ nhiều nguồn thực phẩm khác nhau, và được chia thành 2 nhóm nguồn gốc cơ bản bao gồm thực vật và động vật.
Contents
Đạm động vật và đạm thực vật có gì khác nhau?
Cấu hình acid amin thay đổi giữa protein thực vật và động vật
Khi ăn vào trong cơ thể, protein sẽ được phân hủy thành các acid amin. Protein và acid amin được sử dụng cho hầu hết các quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Tuy nhiên, các loại protein khác nhau có thể khác nhau rất nhiều về loại acid amin.
Trong khi protein động vật có xu hướng mang tới một sự cân bằng tốt về tất cả các acid amin mà cơ thể cần thiết, một số protein thực vật lại có ít lượng acid amin nhất định. Ví dụ, một số protein thực vật quan trọng thường chứa ít methionine, tryptophan, lycine và isoleucine.
Protein động vật là hoàn chỉnh, nhưng protein thực vật thì không như vậy
Tổng cộng có khoảng 20 loại acid amin mà cơ thể con người sử dụng để tạo ra protein. Các acid amin này được phân loại là thiết yếu hoặc không thiết yếu. Cơ thể có thể sản xuất các acid amin không thiết yếu, tuy nhiên lại không thể tạo ra các axit amin thiết yếu mà bắt buộc cần được bổ sung thông qua chế độ ăn. Để có sức khỏe tối ưu, cơ thể cần tất cả các acid amin thiết yếu theo đúng tỷ lệ.
Các nguồn protein động vật, chẳng hạn như thịt, cá, gia cầm, trứng và sữa tương tự như protein được tìm thấy trong cơ thể. Đây được coi là những nguồn cung cấp protein hoàn chỉnh vì chúng chứa tất cả các acid amin thiết yếu mà cơ thể cần để hoạt động. Ngược lại, các nguồn protein thực vật, chẳng hạn như đậu và các loại hạt được coi là không đầy đủ vì chúng thiếu một hoặc nhiều acid amin thiết yếu mà cơ thể cần thiết.
Một số thông tin cho rằng protein đậu nành là hoàn chỉnh. Tuy nhiên, hai loại acid amin thiết yếu được tìm thấy trong đậu nành chỉ có một lượng nhỏ, vì vậy nó không thể so sánh với protein từ động vật.
Protein động vật là nguồn dồi dào các chất dinh dưỡng khác
-
- Vitamin B12. Vitamin B12 chủ yếu được tìm thấy trong cá, thịt đỏ, gia cầm và các sản phẩm từ sữa. Thiếu vitamin B12 thường gặp ở những người ăn ít protein động vật.
- Vitamin D. Vitamin D được tìm thấy trong cá béo, trứng và sữa. Một số loại thực vật có chứa vitamin D, nhưng loại vitamin D có nguồn gốc động vật sẽ được cơ thể bạn sử dụng tốt hơn vì tính sinh khả dụng cao hơn.
- DHA. Axit docosahexaenoic (DHA) là một chất béo omega-3 thiết yếu được tìm thấy trong các loại cá béo. Nó rất quan trọng đối với sức khỏe của não và khó có thể lấy từ các nguồn thực phẩm thực vật.
- Sắt heme. Sắt heme chủ yếu được tìm thấy trong thịt, đặc biệt là thịt đỏ. Nó được hấp thụ vào cơ thể tốt hơn nhiều so với sắt không heme từ thực phẩm thực vật.
- Kẽm. Kẽm chủ yếu được tìm thấy trong các nguồn protein động vật, chẳng hạn như thịt bò, thịt lợn và thịt cừu. Nó cũng dễ dàng hấp thụ và sử dụng cho cơ thể hơn từ các nguồn protein động vật.
Tất nhiên, cũng có rất nhiều chất dinh dưỡng được tìm thấy trong các sản phẩm từ thực vật mà thực phẩm động vật thiếu hụt. Do đó, ăn cân bằng cả hai là cách tốt nhất để bổ sung được tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Tổng kết
Protein động vật và thực vật có nhiều điểm khác nhau, chủ yếu đến từ khả năng cung cấp các acid amin thiết yếu cho cơ thể. So với protein thực vật, protein động vật cung cấp nhiều hơn acid amin thiết yếu, các vitamin và khoáng chất khác. Hơn nữa, bản chất các vitamin và chất khoáng trong protein động vật cũng có tính sinh khả dụng cao hơn, mang tới khả năng hấp thu và chuyển hóa tốt hơn cho cơ thể. Tuy nhiên, việc sử dụng cân bằng 2 loại thực phẩm với bản chất protein được khuyến nghị là mang đến lợi ích tốt nhất chứ không chỉ sử dụng một loại thực phẩm nhất định.
Làm thế nào để nấu ăn ngon và đầy đủ dinh dưỡng là một quá trình khó khăn và đòi hỏi sự tỉ mỉ cũng như tính cơ động cao? Liên hệ ngay với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM .
BS. Lê Minh Khánh
Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Theo Healthline
