Các bậc cha mẹ thường thắc mắc liệu trẻ bị đầu bẹt có phải gây ra do còi xương hay không? Trên thực tế thì đây được gọi là hội chứng đầu phẳng và không liên quan gì tới bệnh còi xương ở trẻ. Cùng Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM tìm hiểu nhé!
Contents
Hội chứng đầu phẳng là gì?
Hội chứng đầu phẳng (đầu bẹt) thường xảy ra khi trẻ ngủ với đầu quay về cùng một bên trong những tháng đầu đời. Do đó gây ra một mặt phẳng ở một bên hoặc phía sau đầu.
Nguyên nhân nào gây ra hội chứng đầu phẳng?
Có một số yếu tố gây ra hội chứng đầu phẳng ở trẻ như:
- Tư thế nằm: Nguyên nhân phổ biến nhất của đầu bẹt là tư thế ngủ của trẻ. Trẻ sơ sinh nằm ngửa nhiều giờ mỗi ngày nên đầu đôi khi bẹp ở một chỗ. Điều này không chỉ xảy ra khi trẻ ngủ mà còn xảy ra khi ngồi trên ghế ô tô dành cho trẻ sơ sinh, xe nôi, xe đẩy, xích đu và ghế xếp.
- Trẻ sinh non: Hộp sọ của trẻ sinh non thường mềm hơn so với hộp sọ của trẻ sinh đủ tháng. Trẻ cũng dành nhiều thời gian nằm ngửa mà không được di chuyển hoặc bế lên vì trẻ cần chăm sóc y tế, chẳng hạn như ở lại phòng chăm sóc đặc biệt dành cho trẻ sơ sinh (NICU).
- Áp lực trước khi sinh: Hội chứng đầu phẳng thậm chí có thể bắt đầu trước khi sinh nếu có áp lực lên hộp sọ của em bé từ xương chậu của người mẹ hoặc của một em bé khác nếu là cặp song sinh. Trên thực tế, nhiều đứa trẻ sinh ra từ đa thai (thai đôi, thai ba,…) có một số điểm bẹt trên đầu.
- Chứng vẹo cổ: Hội chứng đầu phẳng gây ra do cơ cổ bị căng khiến trẻ khó quay đầu. Tình trạng cổ này được gọi là chứng vẹo cổ. Vì khó quay đầu nên trẻ sơ sinh có xu hướng giữ đầu ở vị trí cũ khi nằm. Điều này có thể gây ra tình trạng đầu bẹt. Sau đó, một khi đầu có một điểm bẹt, chứng trẹo cổ có thể trở nên tồi tệ hơn. Ngoài ra, trẻ sơ sinh phải mất rất nhiều năng lượng mới có thể quay đầu. Vì vậy, những trẻ bị bẹt nghiêm trọng ở một bên thường có xu hướng xoay đầu về bên đó, và cổ của trẻ trở nên cứng do không sử dụng.
Đọc thêm bài viết: Trẻ hay khóc đêm có phải bị còi xương không?
Các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng đầu phẳng là gì?
Dấu hiệu của hội chứng đầu phẳng mà cha mẹ thường dễ nhận thấy nhất là:
- Đầu sau của trẻ phẳng hơn về một bên.
- Trẻ thường có ít tóc hơn ở phần đó của đầu.
- Khi nhìn xuống đầu trẻ, tai ở bên dẹt có thể bị đẩy về phía trước.
Trong một số trường hợp nghiêm trọng, trán có thể phồng lên ở phía đối diện với phần trán dẹt và có thể trông không đồng đều. Nếu chứng vẹo cổ là nguyên nhân, thì cổ, hàm và mặt cũng có thể không đồng đều.
Hội chứng đầu phẳng được chẩn đoán như thế nào?
Các bác sĩ thường có thể chẩn đoán hội chứng đầu phẳng bằng cách nhìn vào đầu của trẻ. Để kiểm tra tật vẹo cổ, bác sĩ có thể quan sát cách trẻ cử động đầu và cổ. Các xét nghiệm y tế thường không cần thiết.
Hội chứng đầu phẳng được điều trị như thế nào?
Người trông trẻ phải luôn đặt trẻ nằm ngửa khi ngủ để giúp ngăn ngừa hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) và thậm chí có khả năng mắc hội chứng đầu phẳng. Tránh nôi đu đưa, ghế ô tô, ghế xếp và các thiết bị khác là an toàn nhất cho giấc ngủ và cũng giúp đảm bảo rằng trẻ có thể cử động đầu một cách thoải mái.
Vậy cha mẹ có thể làm gì khi trẻ bị hội chứng đầu bẹt do tư thế ngủ hoặc nằm? Những cách đơn giản như thay đổi tư thế ngủ của trẻ, bế trẻ và dành nhiều “thời gian nằm sấp” có thể giúp tình trạng này biến mất. Hãy thử các mẹo sau:
Thực hành thời gian nằm sấp
Để trẻ nằm sấp khi thức trong ngày. Việc nằm sấp giúp định hình bình thường của đầu sau và khuyến khích trẻ học hỏi và khám phá thế giới. Bên cạnh đó giúp trẻ sơ sinh tăng cường cơ cổ và học cách chống đẩy trên cánh tay. Điều này giúp phát triển các cơ cần thiết để bò và ngồi lên.
Thay đổi vị trí trong cũi
Xem xét cách bạn đặt trẻ xuống cũi. Hầu hết các bậc cha mẹ thuận tay phải bế trẻ sơ sinh trên tay trái và đặt trẻ nằm nghiêng đầu sang trái. Ở tư thế này, trẻ sơ sinh phải quay người sang phải để nhìn ra phòng. Đặt trẻ trong cũi để khuyến khích trẻ chủ động quay đầu sang bên không bị bẹt.
Hãy ôm trẻ thường xuyên hơn
Hạn chế thời gian trẻ nằm ngửa hoặc tựa đầu vào bề mặt phẳng (chẳng hạn như ghế ô tô, xe đẩy, nôi đu đưa, ghế xếp và sân chơi). Ví dụ, nếu trẻ đã ngủ trên ghế ô tô, hãy đưa trẻ ra khỏi ghế khi về tới nhà thay vì để trẻ tiếp tục ngủ trên ghế. Thường xuyên bế trẻ để giảm áp lực lên đầu.
Thay đổi tư thế đầu trong khi trẻ ngủ
Thay đổi vị trí đầu của trẻ (từ trái sang phải, từ phải sang trái) khi trẻ nằm ngửa khi ngủ. Ngay cả khi trẻ di chuyển đầu trong đêm, hãy đặt trẻ nằm với mặt tròn của đầu chạm vào nệm và mặt phẳng hướng lên trên. Không sử dụng gối nêm hoặc các thiết bị khác để giữ em bé của bạn ở một tư thế.
Hầu hết trẻ sơ sinh bị hội chứng đầu phẳng cũng có một số chứng vẹo cổ
Vì vậy, vật lý trị liệu và một chương trình tập thể dục tại nhà thường là một phần của điều trị. Chuyên gia vật lý trị liệu có thể dạy bạn các bài tập để làm với trẻ liên quan đến kéo căng. Hầu hết các động tác liên quan đến việc kéo căng cổ sang bên đối diện với độ nghiêng. Theo thời gian, cơ cổ sẽ dài ra và cổ sẽ tự thẳng ra. Các bài tập rất đơn giản, nhưng phải được thực hiện một cách chính xác.
Bác sĩ có thể kê đơn đội mũ bảo hiểm cho hội chứng đầu phẳng
Mũ bảo hiểm được thiết kế để vừa vặn với trẻ nhỏ ở nơi đầu phẳng và ôm chặt ở nơi tròn. Trong mũ bảo hiểm, đầu không thể phát triển ở nơi nó đã tròn. Vì vậy, nó phát triển ở nơi nó bằng phẳng hơn.
Mũ bảo hiểm làm cho đầu tròn nhanh hơn so với thời gian và sự phát triển bình thường. Tuy nhiên, trung bình, những trẻ đội mũ bảo hiểm và những trẻ không đội mũ bảo hiểm có kết quả như nhau sau một vài năm. Hỏi ý kiên bác sĩ để biết liệu đội mũ bảo hiểm có giúp ích cho trẻ hay không nhé.
Đọc thêm bài viết: Lười vận động ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe xương của trẻ?
Cha mẹ cần biết
Hội chứng đầu phẳng cải thiện theo thời gian và sự phát triển tự nhiên. Khi trẻ lớn lên, chúng bắt đầu tự thay đổi vị trí trong khi ngủ, vì vậy đầu của chúng sẽ không ở cùng một vị trí.
Khi trẻ có thể tự ngồi, một chỗ bằng phẳng thường sẽ không trở nên tồi tệ hơn. Sau đó, qua nhiều tháng và nhiều năm, khi hộp sọ phát triển, tình trạng đầu phẳng sẽ được cải thiện dù là cả trong những trường hợp nghiêm trọng. Khi tóc phát triển trong vài năm đầu, đốm phẳng thường ít được chú ý hơn.
Hội chứng đầu phẳng không ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của trẻ. Nhưng cứng cổ có thể làm chậm sự phát triển sớm. Vật lý trị liệu cho chứng vẹo cổ nên bao gồm kiểm tra sự tiến bộ của trẻ và tập các bài tập bổ sung để điều trị bất kỳ sự chậm trễ nào.
Chứng đầu bẹt là phổ biến ở trẻ sơ sinh. Mặc dù, đầu bẹt gây mất thẩm mỹ tuy nhiên lại không gây ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ và có xu hướng tự khỏi khi trẻ lớn hơn. Và có thể khẳng định thêm rằng trẻ nhỏ bị đầu bẹt là hoàn toàn bình thường không phải do trẻ bị còi xương suy dinh dưỡng như chúng ta thường suy nghĩ. Để đánh giá trẻ có bị còi xương suy dinh dưỡng hay không, trẻ cần được đánh giá thông qua nhiều chỉ số khác như cân nặng, chiều cao, khẩu phần ăn hàng ngày… Do đó nếu bố mẹ nghi ngờ trẻ bị suy dinh dưỡng, bố mẹ cần cho trẻ đi khám để được đánh giá một cách chính xác nhất.
Hãy đến với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để được chuyên gia tư vấn chế độ ăn khoa học và sinh hoạt hợp lý để giúp cơ thể luôn khỏe mạnh bạn nhé! Đặt lịch khám TẠI ĐÂY hoặc liên hệ Hotline: 0935.18.3939 / 024.3633.5678
Tham khảo thêm video hấp dẫn dưới đây:
BS. Đoàn Hồng – Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM
Theo Kids Health
