Khi còn trẻ, bạn luôn ăn hết thức ăn trong phần ăn của mình và bạn sẽ không bao giờ mơ đổi một bữa ăn ngon để lấy thứ gì đó như ngũ cốc hoặc rau xanh. Nhưng khi bạn già đi, cảm giác thèm ăn của bạn không còn như trước nữa.
Mặc dù không có gì lạ khi người lớn tuổi cắt giảm khẩu phần ăn hoặc chuyển sang ăn những thực phẩm đơn giản hơn, nhưng tình trạng chán ăn cũng có thể xuất phát từ một vấn đề tiềm ẩn. Và nếu không được giải quyết, nó có thể dẫn đến giảm cân và các vấn đề khác như loãng xương, thiếu máu hoặc khó phục hồi sau bệnh tật hoặc nhiễm trùng, theo Viện Lão hóa Quốc gia Hoa Kỳ (NIA).
Một chế độ ăn uống hợp lý là điều cần thiết cho người lớn tuổi giúp họ duy trì năng lượng và giảm nguy cơ phát triển các bệnh mãn tính.
Contents
1. Những thay đổi về thể chất liên quan đến tuổi tác
Không có gì lạ khi cảm giác thèm ăn của bạn giảm đi khi bạn già đi. Đó là bởi vì khứu giác và vị giác của bạn giảm đi khi lớn tuổi, điều này có thể khiến thức ăn kém hấp dẫn hơn. Và nếu bạn ít hoạt động hơn trước đây, bạn có thể không cần nhiều năng lượng để duy trì năng lượng so với khi còn trẻ, theo một đánh giá vào tháng 6 năm 2020.
2. Vấn đề nha khoa
Theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ, các vấn đề về răng trở nên phổ biến hơn khi bạn già đi và các vấn đề về răng hoặc nướu có thể khiến việc ăn uống trở nên kém thú vị hơn. Những vấn đề như mất răng hoặc răng giả không vừa vặn có thể khiến bạn khó nhai hơn, trong khi sâu răng hoặc bệnh nướu răng không được điều trị có thể khiến việc nhai trở nên đau đớn.
3. Hoàn cảnh xã hội thay đổi
Khi bạn già đi, hoàn cảnh sống của bạn có thể thay đổi. Bạn có thể có ít người trong nhà hơn để nấu ăn hoặc bạn có thể sống một mình và ăn một mình. Thật không may, theo một nghiên cứu vào tháng 1 năm 2022, bạn có nguy cơ kém ăn cao gấp đôi nếu sống một mình. Những hoàn cảnh xã hội thay đổi này có thể làm tăng sự cô đơn, từ đó làm giảm cảm giác thèm ăn của bạn. Ngoài ra, nếu bạn bị trầm cảm (do dành thời gian cho bản thân), bạn cũng có thể ít thèm ăn hơn, theo nghiên cứu vào tháng 1 năm 2022 trên Appetite.
4. Cảm lạnh hoặc nhiễm trùng
Theo Thư viện Y khoa Quốc gia, khả năng miễn dịch của bạn có thể suy giảm theo tuổi tác, khiến bạn dễ bị cảm lạnh và nhiễm trùng hơn. Khi bạn ốm, bất cứ thứ gì khác ngoài một chút súp hoặc một miếng bánh mì nướng thường không hấp dẫn lắm. Điều này đặc biệt đúng nếu căn bệnh của bạn cũng khiến bạn bị mất nước.
5. Suy giảm nhận thức
Theo phát hiện vào tháng 6 năm 2015 trên Tạp chí Quốc tế về Tâm thần Lão khoa, sự suy giảm nhận thức, đặc biệt xảy ra trong chứng mất trí nhớ và bệnh Alzheimer, có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm, thường dẫn đến giảm cân và ít quan tâm đến thực phẩm hơn. Ăn các bữa ăn đều đặn cũng có thể là một thách thức đối với những người mắc bệnh Alzheimer. Họ có thể bị choáng ngợp bởi quá nhiều lựa chọn thực phẩm hoặc khó tập trung vào thực phẩm nếu môi trường xung quanh quá bận rộn.
Ngoài ra, theo Hiệp hội Alzheimer, khi bệnh Alzheimer của một người trở nên trầm trọng hơn, họ có thể quên ăn hoặc ngừng nhận biết thực phẩm.
6. Bệnh mãn tính và dùng thuốc
Nhiều vấn đề sức khỏe mãn tính thường gặp ở tuổi già như đau mãn tính, suy tim, phổi tắc nghẽn mạn tính, suy thận, bệnh gan và ung thư có thể làm giảm cảm giác thèm ăn của bạn. Ngoài ra, các tình trạng như bệnh Parkinson hoặc viêm khớp nặng cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng cầm đồ dùng của bạn, khiến bạn khó ăn hơn.
Các loại thuốc được kê đơn để điều trị những tình trạng này cũng có thể ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn. Một số loại thuốc có thể thay đổi mùi vị của thức ăn, gây khô miệng hoặc đơn giản là khiến bạn bớt đói. Một số loại thuốc phổ biến nhất gây mất cảm giác ngon miệng bao gồm:
- Thuốc kháng sinh
- Digoxin, thuốc điều trị suy tim
- Fluoxetine, thuốc chống trầm cảm
- Hydralazine, điều trị huyết áp cao
- Opioid, dùng để giảm đau mãn tính
Nói chuyện với bác sĩ trước khi ngừng dùng thuốc làm giảm sự thèm ăn của bạn. Bác sĩ có thể làm việc với bạn để thay đổi liều lượng, tìm một loại thuốc tương tự không gây chán ăn hoặc giúp bạn kiểm soát tác dụng phụ bằng các phương pháp điều trị khác.
Làm thế nào để điều trị chứng mất cảm giác ngon miệng khi bạn già đi?
May mắn thay, bạn có thể thực hiện những thay đổi trong bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ hàng ngày để giúp kích thích cảm giác thèm ăn hoặc ít nhất là nạp đủ calo ngay cả khi bạn không đói.
- Bổ sung thực phẩm có thêm calo và protein: Việc bổ sung thực phẩm giàu calo vào bữa ăn có thể giúp bạn nạp thêm dinh dưỡng trong một lượng thức ăn nhỏ hơn. Hãy thử thêm bột protein hoặc bơ hạt vào sinh tố, một ít kem đặc vào bột yến mạch và súp hoặc bơ vào khoai tây nướng.
- Tăng thêm hương vị cho món ăn: Tăng thêm hương vị cho bữa ăn của bạn với các loại thảo mộc tươi hoặc một chút nước cốt chanh. Bạn sẽ có được hương vị đậm đà hơn mà không cần thêm muối.
- Tăng cường hệ thống hỗ trợ của bạn: Đừng ngại nhờ thành viên gia đình hoặc bạn bè giúp đỡ nếu bạn gặp khó khăn khi lập kế hoạch, mua sắm hoặc nấu bữa ăn. Bạn cũng có thể thử ăn cùng mọi người. Ví dụ: mời một người hàng xóm đến ăn trưa hoặc đi ăn với hội nhóm bạn. Ăn cùng người khác như một hoạt động xã hội có xu hướng cải thiện lượng thức ăn của bạn.
- Cố gắng dùng bữa trong một môi trường yên tĩnh: Môi trường cũng quan trọng như bữa ăn được phục vụ. Điều đó đặc biệt đúng với những người bị suy giảm nhận thức. Hạn chế sự xao lãng bằng cách tắt TV, hãy cố gắng chỉ cung cấp một hoặc hai loại thực phẩm cùng một lúc để mọi thứ không trở nên quá tải.
- Hỏi bác sĩ của bạn về các loại thuốc thay thế: Nếu một đơn thuốc hoặc phương pháp điều trị mới ảnh hưởng đến sự thèm ăn của bạn, hãy cho bác sĩ biết. Họ có thể điều chỉnh thuốc hoặc liều lượng dùng của bạn.
Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM cung cấp các dịch vụ tư vấn, thăm khám dinh dưỡng cho trẻ em và người lớn với cam kết hỗ trợ nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và cải thiện các tình trạng như còi xương, suy dinh dưỡng, thừa cân,… Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline 0935.18.3939 / 024.3633.5678 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Bs. Minh Khánh – Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM
