Động vật có vú, bao gồm cả con người, sản xuất sữa để nuôi con của chúng. Lactose là đường có trong sữa và có trong hầu hết các sản phẩm sữa làm từ động vật, bao gồm sữa bò, sữa dê và sữa cừu. Các loại đường trong sữa rất cần thiết cho sức khỏe. Lactose là một chất dinh dưỡng quan trọng cung cấp năng lượng, hỗ trợ tiêu hóa và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, từ tăng khả năng miễn dịch đến giảm nguy cơ đau tim.

Mặc dù đường trong sữa mang lại lợi ích cho sức khỏe, nhưng một số người có thể cần hạn chế ăn vì những lý do sức khỏe như bệnh tiểu đường loại 1 hoặc vì họ tuân theo chế độ ăn kiêng hạn chế lượng đường, chẳng hạn như chế độ ăn keto. Bài viết này khám phá lượng đường trong sữa và hàm lượng trong các loại sữa khác nhau. Sau đó, nó giải thích các tác động sức khỏe của đường trong sữa và cách mọi người có thể tránh sữa có bổ sung thêm đường.

Tất cả những điều bạn cần biết về đường trong sữa

Tại sao lại có đường trong sữa?

Đường trong sữa cung cấp năng lượng cho quá trình tăng trưởng và phát triển. Sữa là nguồn thực phẩm thiết yếu trong chế độ ăn uống của mọi người trên toàn thế giới. Sữa cung cấp các khoáng chất như canxi và phốt pho, vitamin D, protein, chất béo và các chất dinh dưỡng thiết yếu khác. Sữa cũng chứa đường sữa tự nhiên, hoặc lactose.

Trước khi được cơ thể sử dụng, lactose phải được phân chia thành các dạng đơn giản hơn để hấp thụ nhanh chóng. Enzyme lactase phân hủy lactose thành các tiểu đơn vị glucose và galactose nhỏ hơn để cơ thể hấp thụ. Nếu không có quá trình này, các chất dinh dưỡng từ sữa sẽ đi qua hệ tiêu hóa mà cơ thể không hấp thụ và sử dụng chúng để sản xuất năng lượng.

Những người không dung nạp lactose không thể tiêu hóa sữa vì họ bị thiếu men lactase. Đường tự nhiên trong sữa cũng chính là nguồn carbohydrate chính, và chúng khiến cho sữa có vị hơi ngọt. Đường sữa không giống như đường bổ sung (là loại đường chỉ cung cấp calo và không có chất dinh dưỡng).

Đường bổ sung góp phần làm tăng cân và hội chứng chuyển hóa, làm tăng nguy cơ mắc một loạt các tình trạng sức khỏe như bệnh tim, đột quỵ và tiểu đường loại 2. Trong sữa động vật, lactose là đường sữa chính. Tuy nhiên, các loại sữa có nguồn gốc thực vật như sữa yến mạch, sữa gạo và sữa đậu nành có thể chứa các loại đường khác như fructose hoặc đường trái cây, glucose hoặc sucrose. Mọi người nên đọc kỹ nhãn dinh dưỡng để đảm bảo sữa không có hàm lượng đường bổ sung cao.

>> Tham khảo: Chế độ dinh dưỡng dành cho người mắc bệnh tiểu đường.

Tác hại của đường trong sữa đối với sức khỏe

Lactose là đường chính trong sữa, sau đó cơ thể sẽ phân hủy thành galactose và glucose. Galactose là một nguồn năng lượng và yếu tố cấu trúc quan trọng trong cơ thể. Khi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ lớn lên, chúng cần galactose để phát triển hệ thần kinh trung ương. Cơ thể cũng dựa vào glucose như một nguồn năng lượng đáng kể cho cơ và não.

Sau khi cơ thể sử dụng hết năng lượng, nó sẽ lưu trữ bất kỳ lượng glucose còn lại nào dưới dạng glycogen trong gan và cơ. Ngoài giá trị nhiệt lượng của nó, lactose cũng có thể hoạt động như một prebiotic để hỗ trợ các vi khuẩn lành mạnh trong hệ tiêu hóa và giúp cơ thể hấp thụ canxi và magiê. Không phải tất cả các loại đường đều có tác dụng như nhau đối với lượng đường trong máu.

Đường trong sữa có chỉ số đường huyết (GI) thấp. Chỉ số GI là thang điểm từ 0–100 cho thấy thực phẩm ảnh hưởng đến lượng đường trong máu như thế nào. Chỉ số  GI thấp hơn có nghĩa là thực phẩm làm tăng lượng đường trong máu chậm hơn so với chỉ số GI cao. Sữa bò có chỉ số GI là 47, trong khi sữa hạnh nhân có chỉ số GI là 64 và một số sữa gạo có thể  có chỉ số GI cao tới 100. Nếu một cá nhân cần kiểm soát lượng đường trong máu của họ hoặc mắc bệnh tiểu đường, thì họ nên sử dụng các thực phẩm có GI thấp hơn trong chế độ ăn uống của họ.

>> Tham khảo: Chế độ dinh dưỡng dành cho người mắc bệnh tim mạch.

Cách tránh sữa có thêm đường

Mọi người có thể tránh sữa có thêm đường bằng cách chọn các loại sữa không đường. Các cá nhân phải chú ý đến nhãn dinh dưỡng, trong đó xác định có bao nhiêu gam đường mà các nhà sản xuất đã thêm vào các sản phẩm thực phẩm.

Tại Hoa Kỳ, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã cập nhật các quy định về ghi nhãn thực phẩm. Mỗi sản phẩm phải ghi rõ lượng đường bổ sung trong sản phẩm. Ở các quốc gia khác, nhãn dinh dưỡng có thể không ghi thêm đường. Thay vào đó, họ có thể sử dụng một trong nhiều tên thay thế cho đường, bao gồm:

– Xi-rô ngô

– Xi-rô ngô fructose cao

– Chất làm ngọt 

– Đường nâu

– Mật đường

– Xi-rô

– Nước ép trái cây cô đặc

Nếu ai đó cần theo dõi lượng đường của họ, họ nên chọn các sản phẩm không đường hoặc đọc kỹ nhãn dinh dưỡng để hiểu hàm lượng đường. Sữa có chứa lactose, một loại đường tự nhiên cung cấp các lợi ích sức khỏe cần thiết. Lactose cung cấp năng lượng quan trọng cho não và cơ thể, đồng thời có thể hỗ trợ tiêu hóa. Đối với những người cần theo dõi lượng đường của họ, sữa bò có chỉ số GI tương đối thấp và có thể chứa ít đường hơn so với các sản phẩm thay thế có nguồn gốc thực vật có chứa thêm đường. Tuy nhiên, các cá nhân nên đọc kỹ nhãn dinh dưỡng để hiểu rõ sữa có thêm đường hay không, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe hay không.

Làm thế nào để có một chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh, phù hợp cho sức khỏe cả gia đình? Liên hệ ngay với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM để đăng ký Khám, tư vấn Dinh dưỡng cùng các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam nhé! Đặt lịch khám nhanh và đơn giản tại Hotline: 0935183939 hoặc Fanpage Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM.

Hoàng Hà Linh – Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Theo Medical News Today