Thay đổi chế độ ăn uống của bạn có thể giúp giảm nguy cơ bị đột quỵ khác. Một chế độ ăn uống lành mạnh cũng sẽ đảm bảo cơ thể bạn nhận được các chất dinh dưỡng cần thiết để hỗ trợ quá trình chữa lành thần kinh và thể chất. Cùng Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM tìm hiểu về dinh dưỡng dành cho người vừa phục hồi sau đột quỵ tại bài viết dưới đây.
Trong hầu hết trường hợp, bạn nên đánh giá lại những gì bạn đang ăn và lối sống của mình sau khi bị đột quỵ. Bác sĩ lưu ý rằng thói quen ăn uống và tập thể dục của bạn là một trong những yếu tố chính góp phần ngăn ngừa bệnh tim mạch và đột quỵ, đồng thời chú ý đến sức khỏe tổng thể của tim là một yếu tố quan trọng giúp giảm nguy cơ đột quỵ.
Bạn nên tuân theo các quy tắc cơ bản của phương pháp ăn uống Địa Trung Hải và phương pháp ăn kiêng để ngăn chặn tăng huyết áp (DASH) để đảm bảo sức khỏe tổng thể tốt nhất và giảm nguy cơ bị đột quỵ khác. Theo Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ, chế độ ăn DASH được thiết kế đặc biệt để giảm huyết áp cao – yếu tố nguy cơ lớn nhất dẫn đến đột quỵ. Cả hai chế độ ăn đều bao gồm một lượng lớn rau tươi, trái cây, các loại hạt, đậu, các loại đậu, cá, thịt gia cầm với lượng vừa phải và rất ít khẩu phần thực phẩm chế biến sẵn, sữa, thịt đỏ và đồ ngọt.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) nhận thấy rằng cả chế độ ăn Địa Trung Hải và DASH đều có thể có tác động lớn đến nguy cơ đột quỵ của bạn. Những thứ cần cắt giảm nhiều nhất là đường, muối, thực phẩm chế biến sẵn, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, thực phẩm chiên rán cũng như các loại thực phẩm ăn vặt. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn uống về những gì nên ăn và những gì cần tránh để giúp bạn phục hồi sau đột quỵ.
Contents
Ăn thực phẩm nguyên chất, chủ yếu là thực vật và nhiều rau
Thực phẩm nguyên chất là những thực phẩm gần với trạng thái tự nhiên nhất có thể khi chúng được đưa đến đĩa của bạn. Chuyên gia dinh dưỡng cho biết trái cây, rau, các loại hạt, đậu, gạo và cá đều là những ví dụ điển hình về thực phẩm nguyên chất. Khi chọn rau, hãy chọn nhiều rau xanh, măng tây, ớt, hành tây, cà rốt, cải bruxen và các loại rau không chứa tinh bột khác như khoai tây và ngô. Chuyên gia khuyên bạn nên cẩn thận với những loại sốt phủ trên rau củ. Nếu bạn định ăn salad và phủ chúng với thịt xông khói và phô mai xanh thì điều đó sẽ làm giảm những lợi ích sức khỏe của món salad. Thay vào đó, hãy thử thêm giấm vào món salad, bao gồm cả giấm balsamic, đồng thời cân nhắc thêm các loại hạt.
Đọc thêm bài viết: Phòng tránh bệnh đột quỵ
Tránh thực phẩm chế biến, muối và đường
Thực phẩm chế biến trái ngược với thực phẩm nguyên chất. Những thực phẩm này thường được đóng gói sẵn và bao gồm các lựa chọn như ngũ cốc, bánh quy giòn, một số loại bánh mì, khoai tây chiên và các loại thịt chế biến sẵn. Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều đường và muối, có thể góp phần tích tụ mảng bám và gây ra đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Hạn chế khi ăn thực phẩm có đường như món tráng miệng và bánh ngọt, đồng thời thay thế đồ uống có đường bằng nước lọc. Đồ uống có thêm đường là nguồn cung cấp đường lớn nhất trong chế độ ăn uống của người Mỹ. Và theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), một nửa số người Mỹ trưởng thành uống ít nhất một loại đồ uống có đường vào bất kỳ ngày nào.
Một nghiên cứu với các giáo viên ở California cho thấy những phụ nữ uống một hoặc nhiều loại đồ uống có đường bao gồm soda, nước tăng lực hoặc nước uống thể thao và nước ép trái cây có thêm đường có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn 20% so với những phụ nữ hiếm khi uống đồ uống có đường. Lượng đường dư thừa gây tăng cân và tiểu đường type 2, cả hai đều là yếu tố nguy cơ gây đột quỵ. Trên thực tế, những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp đôi so với những người không mắc bệnh, theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ.
Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, một yếu tố nguy cơ khác của đột quỵ là huyết áp cao và muối có liên quan trực tiếp đến huyết áp cao. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị tiêu thụ không quá 2.300 miligam (mg) natri mỗi ngày và lượng natri này có thể tăng lên nhanh chóng, đặc biệt nếu bạn ăn nhiều thực phẩm đóng gói sẵn hoặc thịt chế biến sẵn. Lựa chọn thực phẩm nguyên chất thay vì thực phẩm chế biến sẵn và nêm các bữa ăn bằng thảo mộc, gia vị hoặc cam quýt thay vì muối là một cách tốt để cắt giảm lượng natri.
Ăn nhiều đậu hơn
Các loại đậu bao gồm đậu, đậu lăng và đậu Hà Lan là đặc trưng của cả chế độ ăn DASH và chế độ ăn Địa Trung Hải. Cả hai chế độ ăn đều là nguồn cung cấp protein, vitamin và khoáng chất tuyệt vời và ít chất béo. Theo Mayo Clinic, các loại đậu thường ít chất béo và giàu folate, kali, sắt và magiê. Chúng cũng không chứa cholesterol và có nhiều chất xơ.
Đọc thêm bài viết: Vai trò của omega-3 đối với sức khỏe tim mạch
Ăn cá và gia cầm thay vì thịt đỏ
Các nghiên cứu cho thấy rằng ăn chế độ ăn dựa trên thực vật hoặc chế độ ăn bao gồm cá nhưng không có thịt sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ. Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã đánh giá gần 50.000 người ở Vương quốc Anh. Nhóm nghiên cứu đã nghiên cứu xem chế độ ăn uống của mọi người ảnh hưởng như thế nào đến nguy cơ mắc bệnh tim thiếu máu cục bộ – một yếu tố có thể gây ra đột quỵ và đau tim. Họ phát hiện ra rằng những người ăn chay và những người ăn cá nhưng không ăn thịt có nguy cơ mắc bệnh tim thiếu máu cục bộ thấp hơn 13% so với những người ăn thịt.
Cá chứa chất béo lành mạnh. Chất béo không bão hòa bao gồm chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa, cả hai đều được công nhận là có lợi cho tim. Vậy nên hãy cố gắng ăn một lượng nhỏ cá và thịt gà, nhưng tốt hơn hết là phần lớn đĩa thức ăn của bạn là rau.
Tránh chất béo bão hòa và ăn nhẹ bằng hạt và quả hạch
Một chế độ ăn uống lành mạnh nên tránh chất béo bão hòa và hạn chế chất béo nói chung: Khi chúng được đưa vào chế độ ăn, chất béo nên được đưa vào một lượng nhỏ thông qua các loại hạt, dầu ô liu và dầu cải nếu cần thiết. Bạn nên bổ sung canxi từ cải xoăn, rau bina và bông cải xanh thay vì các sản phẩm từ sữa đầy đủ chất béo bởi chúng cũng chứa nhiều chất béo bão hòa. Chất béo bão hòa làm tăng cholesterol, làm tăng nguy cơ đột quỵ. Bạn không nên tiêu thụ quá 10% lượng calo hàng ngày từ chất béo bão hòa. Dựa trên chế độ ăn 2.000 calo tiêu chuẩn, lượng này tương đương với 16 – 20 gam (g) chất béo bão hòa.
Bên cạnh đó, chuyên gia cho biết dầu dừa, dầu cọ, thịt đỏ và sữa cũng chứa nhiều chất béo bão hòa. Vậy nên ăn chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa từ cá, bơ, các loại hạt và hạt sẽ tốt hơn nhiều cho trái tim của bạn.
Phải làm gì nếu bạn gặp khó khăn trong việc ăn uống sau đột quỵ?
Một số người có thể gặp khó khăn khi nhai hoặc nuốt sau đột quỵ. Trong những trường hợp này, lời khuyên dành cho bạn là hãy làm việc với bác sĩ, nhà nghiên cứu bệnh lý và chuyên gia dinh dưỡng để phát triển các loại thực phẩm có chế độ phù hợp cho bạn để không bị suy dinh dưỡng. Theo nghiên cứu, tình trạng suy dinh dưỡng ở những người sống sót sau đột quỵ rất khác nhau nhưng được cho là khoảng 20%. Ngoài ra, sinh tố có nhiều rau và trái cây ít đường có thể là một lựa chọn tốt trong một số trường hợp. Bạn cũng nên hầm thịt, nướng hoặc hấp rau để chúng mềm và dễ nhai hơn.
Thêm video hấp dẫn:
Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM cung cấp các dịch vụ tư vấn, thăm khám dinh dưỡng cho trẻ em và người lớn với cam kết hỗ trợ nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và cải thiện các tình trạng như còi xương, suy dinh dưỡng, thừa cân,… Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0935.18.3939 / 024.3633.5678 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Hồng Ngọc – Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Theo Everyday Health
